Commission de l'Économie, de la Protection des consommateurs et de l'Agenda numérique

Commissie voor Economie, Consumentenbescherming en Digitale Agenda

 

du

 

Mercredi 3 avril 2024

 

Matin

 

______

 

 

van

 

Woensdag 3 april 2024

 

Voormiddag

 

______

 

De openbare commissievergadering wordt geopend om 9.31 uur en voorgezeten door de heer Stefaan Van Hecke.

La réunion publique de commission est ouverte à 9 h 31 et présidée par M. Stefaan Van Hecke.

 

01 Vraag van Michael Freilich aan Mathieu Michel (Digitalisering, Administratieve Vereenvoudi­ging, Privacy en Regie der Gebouwen) over "De eBox voor houders van een ondernemings­nummer" (55041357C)

01 Question de Michael Freilich à Mathieu Michel (Digitalisation, Simplification administrative, Protection de la vie privée et Régie des Bâtiments) sur "L'eBox pour les titulaires d'un numéro d'entreprise" (55041357C)

 

01.01  Michael Freilich (N-VA): Mijnheer de staatssecretaris, u hebt een wetsontwerp ingediend dat ertoe strekt dat onze burgers aangetekende zendingen in de eBox kunnen ontvangen. Dat is een goed idee, dat is een kopie  van een wetsvoorstel dat ik heb ingediend; u hebt het ietwat uitgebreid. De burger en de bedrijven zullen daar zeker beter van worden, omdat die verzendingen milieuvriendelijker en veel goedkoper zijn,  namelijk een tiende van de prijs. Bovendien is het gewoon handiger dat men niet meer naar een postkantoor hoeft te gaan om een aangetekende zending op te halen.

 

Ik betreur dat u een cruciaal element uit mijn wetsvoorstel niet hebt gekopieerd, met name de datum van inwerkingtreding. Ik had de datum van 1 januari 2025 vooropgesteld, maar u hebt de datum eigenlijk niet ingevuld. U hebt gezegd dat het aan de Koning, dus de regering, toekomt om naar goeddunken te bepalen wanneer het voorstel effectief in werking treedt. Op die manier kunt u de inwerkingtreding eindeloos uitstellen. Dat mag zeker niet gebeuren. Het baart me zorgen dat we door die gang van zaken misschien pas in 2026, 2027, 2028 effectief van de tool zullen kunnen gebruikmaken.

 

Wanneer zal de burger effectief van de maatregel kunnen gebruikmaken? Men kan wel wetsontwerpen en wetsvoorstellen indienen, maar als er geen datum en geen budget is om een maatregel in werking te laten treden, heeft dat weinig zin.

 

01.02 Staatssecretaris Mathieu Michel: Mijnheer Freilich, ik verwijs naar mijn antwoord van 22 maart op uw schriftelijke vraag nr. 3621. Ik verduidelijk wel een en ander. Ik vestig uw aandacht op het feit dat de uitvoering en de publicatiedatum van het koninklijk besluit tot uitvoering van het gedeelte e-Box Enterprise onder de bevoegdheid de minister van Volksgezondheid valt, aangezien hij verantwoordelijk is voor RSZ. Ik nodig u uit hem uw vraag te stellen.

 

Wat de limiet van 2.000 verzendingen per jaar betreft, gaat het momenteel alleen om de diensten die in de artikelen 2.1, a-i, als gebruikers worden gedefinieerd en aan wie zal worden gevraagd hoeveel berichten zij dagelijks naar natuurlijke personen sturen.

 

01.03  Michael Freilich (N-VA): U stelt mij teleur. Ik had beter verwacht. U verwijst naar een andere minister, maar dat klopt niet. De verplichting hier slaat immers ook op de ondernemingen, waarvoor u dan weer zou kunnen verwijzen naar de minister van Economie. De regering is echter een ploeg en wij willen de ondernemingen verplichten om aangetekende zendingen via de eBox te sturen en te ontvangen.

 

We zijn aan het einde van de legislatuur en het dossier is mijns inziens een mooie karikatuur van wat u hebt gepresteerd, namelijk zeer veel woorden en erg weinig daden. We hebben zoveel gehoord over de digitale identiteitskaart, myID, die u hier vorig jaar met een demo hebt voorgesteld. U kondigde aan dat die er in eind 2023, begin 2024 zou zijn. Intussen is het al april, maar we hebben nog steeds niets van de myID gezien.

 

Met uw uitspraak dat België het Zwitserland van de blockchain wordt, haalt u krantentitels, maar hoe ver staat het daarmee? Wat met de aankondiging over de database met algoritmes, alsof Google en Apple die in België zouden installeren, terwijl ze zien dat er op andere vlakken niets gebeurt? We zijn nu aan het einde van de legislatuur en op het vlak van digitalisering is er bijzonder weinig gebeurd. Dat betreur ik en ik hoop dat dat de volgende legislatuur beter wordt.

 

01.04 Staatssecretaris Mathieu Michel: Ter aanvulling, ten eerste, het is de minister bevoegd voor de RSZ, die gaat over de datum van de e-Box Enterprise. U kunt de vraag aan hem stellen.

 

Ten tweede, België leidt het project EuropeON. Tien andere landen zijn daarin gestapt en dat is toch een succes te noemen. Volgende week ondertekenen wij het akkoord om het project, dat van België een beetje het Zwitserland van de blockchain maakt, uit te bouwen.

 

Ten derde, u sprak over myID, maar dat is geen project van de overheid. Het project van de overheid is myGov en dat wordt actief de komende weken. Momenteel werkt men namelijk aan de veiligheidscontrole.

 

U mag natuurlijk zeggen wat u wilt. Wij hebben alleszins de jongste jaren grote stappen vooruit gezet op het vlak van de digitalisering van ons land.

 

01.05  Michael Freilich (N-VA): Het ging ons inderdaad over myID. Ik herinner er wel aan dat er sprake was van myGov en myWallet in uw beleidsnota. U hebt vorig jaar een demonstratie gegeven van hoe zij er zouden uitzien. Vier jaar is er nu al voorbij en vandaag is er nog niets. Die applicaties zijn nog steeds niet gelanceerd.

 

Ons punt is dat wij heel veel gehoord hebben, maar dat er op het vlak van een cruciale applicatie waarmee ons land op de kaart kan worden gezet, niets verwezenlijkt is. België zou een van de eerste Europese landen zijn die zoiets heeft. Het idee is goed. Het werd voorgesteld in 2020, maar tot vandaag, april 2024, is er nog niets. En dat betreur ik.

 

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

 

02 Vraag van Kris Verduyckt aan Petra De Sutter (VEM Ambtenarenzaken en Overheidsbedrijven, Telecommunicatie en Post) over "Telefoongesprekken met AI-gegenereerde stemmen" (55041710C)

02 Question de Kris Verduyckt à Petra De Sutter (VPM Fonction publique et Entreprises publiques, Télécoms et Poste) sur "Les conversations téléphoniques avec des voix générées par l'IA" (55041710C)

 

02.01  Kris Verduyckt (Vooruit): Mijnheer de staats­secretaris, stemtechnologie is niet nieuw. We zijn daar al jaren stappen in aan het zetten. Ik had zelf ooit een gps met de stem van Morgan Freeman die mij zei dat ik naar links of rechts moest rijden. Dat is natuurlijk plezant.

 

Wat men heel vaak bij technologie ziet, is dat ze op een bepaald moment ook voor andere minder leuke zaken wordt gebruikt. Ik heb nu gelezen over de zogenaamde robocalls of telefoongesprekken met AI-gegenereerde stemmen. Dat kunnen beroemdheden zijn, zoals Morgan Freeman, maar soms zijn het ook familieleden. Het kan ook worden gebruikt om kiezers verkeerd te informeren. In de Verenigde Staten is daar ophef over en vindt men dat die zaken verboden moeten worden.

 

Mijnheer de staatssecretaris, zien wij dit fenomeen ook al in België opduiken? Kunnen dergelijke robocalls door operatoren worden geblokkeerd? Kunnen wij met de nieuwe Europese AI Act dergelijke praktijken verbieden?

 

Wat mij een oplossing lijkt te zijn, is dat de gebruiker op de hoogte wordt gebracht als bij een telefoongesprek AI-gegenereerde stemmen worden gebruikt, zodat men weet dat men niet met een echte persoon spreekt. Dat kan immers levensecht zijn.

 

02.02 Staatssecretaris Mathieu Michel: Mijnheer Verduckt, het is belangrijk om een onderscheid te maken tussen direct marketing en identiteits­diefstal, die bedoeld is om consumenten te misleiden. De voorbeelden die u aanhaalt, vallen volgens mij buiten de context van direct marketing, waarvoor de Belgische wetgeving op het vlak van e-commerce al lang bescherming aan consumenten biedt.

 

Met betrekking tot de robocalls kan ik u meedelen dat de federale Ombudsman noch het BIPT tot nu toe meldingen van dergelijke ongewenste telefoontjes heeft ontvangen. Dat wordt bevestigd door gesprekken tussen de werkgroep voor de bestrijding hiervan en operatoren die aangeven dat robocalls een vrij beperkt fenomeen in België zijn, in tegenstelling tot in de Verenigde Staten. Er werden nog geen robocalls met AI-gegenereerde stemmen aan deze werkgroep gemeld.

 

Er moet rekening mee worden gehouden dat het detecteren en blokkeren van al dan niet door AI-gegenereerde robocalls bijzonder moeilijk is en alleen indirect en vaak a posteriori kan gebeuren. Daarom is een koninklijk besluit in voorbereiding om oproepen met gespoofte nummerweergave afkomstig uit het buitenland te blokkeren.

 

De AI Act verbiedt de ontwikkeling en het gebruik van AI-systemen niet die deepfake kunnen genereren, dat wil zeggen door AI gegenereerd of gemanipuleerd beeld, geluid of video-inhoud lijkend op bestaande personen, voorwerpen, plaatsen of andere entiteiten of gebeurtenissen, daardoor valselijk authentiek lijkend voor een persoon. Voor gebruikers van deze systemen geldt echter een transparantieverplichting. Zij moeten onthullen dat de inhoud kunstmatig is gegenereerd en gemanipuleerd, tenzij het gebruik wettelijk is toegestaan om strafbare feiten op te sporen, te voorkomen, te onderzoeken of te vervolgen. De AI Act verplicht de lidstaten daarom om in hun nationale wetgeving effectieve sancties op te nemen voor het geval deze verplichting niet wordt nagekomen.

 

Wat uw laatste vraag betreft, dit is in feite wat de transparantieverplichting in de AI Act beoogt te bereiken, tenminste in een professionele context.

 

02.03  Kris Verduyckt (Vooruit): Mijnheer de staats­secretaris, ik dank u voor uw antwoord.

 

We zouden kunnen zeggen dat dit maar randfenomenen zijn, maar men zal maar net die persoon zijn die voor duizenden euro's wordt opgelicht via een dergelijk systeem. We moeten dat te allen tijde kunnen voorkomen. Daarom is net uw functie en die van uw opvolger, wie dat ook zal zijn, zo belangrijk.

 

De manier waarop oplichters te werk gaan verandert voortdurend en dit zal sommigen ongetwijfeld op ideeën brengen. Ik ben blij te vernemen dat in de AI Act een transparantie­verplichting is opgenomen. Dat lijkt mij bijzonder belangrijk en het is goed dat consumenten weten wanneer ze een echte persoon of een computer aan de lijn hebben. Dat lijkt mij de essentie en het is goed te horen dat dit de bedoeling is.

 

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

 

De behandeling van de vragen eindigt om 09.44 uur.

Le développement des questions se termine à 09 h 44.