|
Commission
de la Mobilité, des Entreprises publiques et des Institutions fédérales |
Commissie voor Mobiliteit, Overheidsbedrijven en
Federale Instellingen |
|
du Mardi 19 mai 2020 Après-midi ______ |
van Dinsdag 19 mei 2020 Namiddag ______ |
La réunion publique de commission est ouverte à 14 h 35 et présidée par M. Jean-Marc Delizée.
De openbare commissievergadering wordt geopend om 14.35 uur en voorgezeten door de heer Jean-Marc Delizée.
Les textes repris en italique dans le Compte rendu intégral n’ont pas été prononcés et sont la reproduction exacte des textes remis par les auteurs.
De teksten die in cursief zijn opgenomen in het Integraal Verslag werden niet uitgesproken en steunen uitsluitend op de tekst die de spreker heeft ingediend.
Le président: Chers collègues, soyez les bienvenus, que ce soit ici dans la salle ou en vidéoconférence.
Trois questions de Mme Dedonder, n°s 55001800C, 55001907C et 55001992C, sont transformées en questions écrites. Je suis sans nouvelles de M. Kir, qui n'est pas présent pour poser ses questions nos 55002541C et 55002542C.
01 Vraag van Kristien Van Vaerenbergh aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De onveilige situatie in het FPC te Gent" (55002565C)
01 Question de Kristien Van Vaerenbergh à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "L'insécurité au CPL de Gand" (55002565C)
01.01 Kristien Van Vaerenbergh (N-VA): Het FPC in Gent wordt geplaagd door slecht functionerende
deuren. Eerst in augustus, dan weer eind december. Hierdoor kan het voorkomen
dat de patiënten vrij kunnen rondlopen.In eerste instantie bleek het te gaan om
de tussendeuren, in tweede instantie blijkbaar ook om de kamerdeuren. Dit zorgt
natuurlijk voor een onveilige situatie tegenover het personeel.
Meneer de minister,
Welke problemen zijn er precies technisch
gezien? Wat is de omvang van het probleem?Wie is verantwoordelijk?Welke
oplossing wordt voorgesteld en tegen welke termijn?Wie zal deze oplossing
betalen?
Wanneer heeft u overlegd met het
personeel over deze problematiek?Welke concrete toezeggingen heeft u
gedaan?Welke maatregelen worden intussen genomen om de veiligheid van het
personeel te garanderen?
01.02 Minister Koen Geens: Mevrouw Van Vaerenbergh, deze problematiek werd in de vorige commissie al uitvoerig toegelicht. Het gaat om twee problemen in het FPC van Gent.
Bij de circulatiedeuren bestaat de oplossing erin om de scharnieren te vervangen door een ander type, de deurkaders te vervangen en nieuwe deurstoppen te plaatsen. Een dertigtal deuren werd op deze manier aangepast. Er worden nog 85 deuren preventief aangepast. Volgens de planning zou dit op 11 juni 2020 moeten zijn gebeurd. Uit onderzoek van een labo van de UGent blijkt dat de oorzaak aan een combinatie van factoren te wijten is. De kosten worden volgens ieders verantwoordelijkheid verdeeld tussen de Regie der Gebouwen, de installateur en de onderhoudsfirma.
Met betrekking tot de kamerdeuren vond een incident plaats in december 2019, waarna uit voorzorg en als veiligheidsmaatregel 18 deuren tijdelijk met een mechanisch slot werden bediend en de insluitingsprocedure werd aangepast. De oplossing bestaat erin om de deurmagneten te vervangen door een groter exemplaar. Dat is gebeurd bij alle 28 deuren in de meest kritieke afdelingen. De andere kamerdeuren in minder kritieke afdelingen zullen tegen half juni 2020 ook op die manier zijn aangepast.
Ook worden alle detectiekasten in alle kamerdeuren vervangen. Deze werken zijn gestart op 21 april 2020 en zullen tegen half juni 2020 klaar zijn.
De voorgestelde oplossingen en timing zijn gecommuniceerd tijdens een constructief overleg op 21 januari 2020 en bevestigd tijdens een vergadering op 5 maart 2020 tussen de directie van het FPC, de vakbonden, de onderhoudsfirma, de Regie der Gebouwen en de veiligheidsdiensten van de stad.
Eerder had ik ook zelf een overleg met vertegenwoordigers van het personeel in de zomer van 2019.
01.03 Kristien Van Vaerenbergh (N-VA): Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord. Ik hoor dat het probleem gedeeltelijk is opgelost en dat de rest nog volgt.
L'incident est clos.
- Maria Vindevoghel aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De verkoop van de Financietoren" (55002762C)
- Tomas Roggeman aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De Financietoren" (55002853C)
- Maria Vindevoghel à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "La vente de la tour des Finances" (55002762C)
- Tomas Roggeman à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "La Tour des Finances" (55002853C)
02.01 Tomas Roggeman (N-VA): Mijnheer de minister, mijn vraag dateert inderdaad van enkele maanden geleden. In een dossier dat inmiddels al bijna twintig jaar aansleept, gaat de actualiteit echter niet verloren.
Mijn vraag betreft de Financietoren die recent verkocht werd aan een Zuid-Koreaanse vastgoedgroep, aan een viervoudige prijs waartegen hij indertijd door de toenmalige regering-Verhofstadt in een sale-and-lease-backoperatie verhandeld werd. Intussen is daarover ook al een plenair debat gevoerd. U hebt toen aangegeven dat u aan de Regie der Gebouwen zou vragen om te onderzoeken wat de mogelijkheden waren tot hervestiging van de diensten of tot een betere bezetting van het voorhanden vloeroppervlak in de Financietoren die wordt gehuurd voor inmiddels 58 miljoen euro per jaar.
Wat is intussen de stand van zaken van het onderzoek uitgevoerd door de Regie der Gebouwen?
Behoren een alternatieve huisvesting of efficiënter ruimtegebruik inderdaad tot de mogelijkheden?
Kunt u toelichten welke ruimte in de Financietoren gebruikt wordt door de respectievelijke federale overheidsdiensten en kabinetten? Moeten deze diensten daarvoor huur of andere kosten betalen aan de Regie der Gebouwen? Hoeveel wordt daarvoor gevraagd?
Bevat het contract ook een clausule omtrent de vroegtijdige stopzetting ervan?
02.02 Minister Koen Geens: Mijnheer Roggeman, het complex waarover we spreken, omvat zowel de Financietoren als de Door Building op de hoek van de Koningsstraat en de Kruidtuinlaan. Beide gebouwen zijn verbonden door de kelderverdieping.
De verkoop van de site vond plaats na goedkeuring door de ministerraad op 12 oktober 2001 voor een bedrag van 276 miljoen euro. De eigenaar heeft een bedrag van 325 miljoen euro geïnvesteerd voor de asbestverwijdering en de renovatie.
De gehuurde oppervlakte bedraagt 158.927 m² kantoren, 26.823 m² archieven en 698 parkeerplaatsen. De actuele jaarhuur bedraagt 58,5 miljoen euro. Dat komt overeen met een bedrag van 330 euro per m² per jaar voor de kantooroppervlakte.
Niettegenstaande de vrij gunstige ligging van het gebouw en het feit dat de basishuurprijs bij aanvang van de overeenkomst aanvaardbaar was, is de actuele huurprijs als gevolg van de contractueel voorziene jaarlijkse indexatie sterker gestegen dan de marktprijs.
Het contract werd gesloten voor een vaste termijn die loopt tot eind 2034. De overeenkomst voorziet niet in de mogelijkheid om de huur vervroegd op te zeggen. Er is evenmin voorzien in een tussentijdse heronderhandeling van de huurprijs of andere modaliteiten. De overeenkomst bepaalt dat de verhuurder toelating moet geven voor een onderverhuur.
In de Financietoren is op dit moment de FOD Financiën de grootste klant, die de verdiepingen 10 t/m 29 gebruikt. Andere federale klanten zijn de FOD Binnenlandse Zaken, de POD Maatschappelijke Integratie, de FOD Sociale Zekerheid, het NICC en de beleidscellen van ministers Clarinval, De Block, De Croo en De Backer.
Met uitzondering van een zone van 461 m² op de zevende verdieping zijn alle plateaus van de Financietoren in gebruik. In de Door Building is het FAVV de grootste gebruiker. Een detail van de oppervlakte per gebruiker kan u altijd worden bezorgd.
Federale diensten en ministeriële kabinetten betalen geen huur aan de Regie der Gebouwen. De Regie neemt de rol van syndicus op in het beheer van het gebouw. Gebruikers betalen conform het administratief reglement huurlasten, zoals het energieverbruik en het huurdersonderhoud van de technische installaties aan de Regie. Hiervoor wordt gewerkt met een systeem van driemaandelijkse provisies en afrekeningen. In 2019 bedroeg het totaal van de huurlasten 8,3 miljoen euro.
Het gebruik van de beschikbare oppervlakte zal verder geoptimaliseerd worden. De Regie werkt aan een masterplan dat de bezettingsgraad van de gehuurde oppervlakte moet verhogen door het samenbrengen van meer diensten in het gebouw. Deze studie is momenteel in uitvoering.
De recente verkoop van het gebouw heeft geen enkele invloed op het huurcontract want de nieuwe eigenaar treedt in de rechten en plichten van de vorige verhuurder.
Over de hangende rechtszaak tussen de vorige eigenaar en de fiscale administratie kan ik niets zeggen omdat de Regie daar niet bij betrokken is.
02.03 Tomas Roggeman (N-VA): Mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord. Misschien kunt u het overzicht aan het secretariaat van de commissie bezorgen.
Deze deal werd heel wat jaren geleden gesloten. Mijn partij was toen net opgericht en ik ga ervan uit dat u op dat moment nog voor een academisch auditorium stond. Wij dragen dus geen verantwoordelijkheid voor deze schabouwelijke politieke erfenis maar we moeten wel mee zoeken naar een mogelijke oplossing.
Ik hoop van harte dat wij snel resultaat zien van de denkoefening bij de Regie der Gebouwen. Als zij efficiëntiewinst kan boeken bij het gebruik van de toren, dan zou dat alvast haar geloofwaardigheid als beleidsorgaan opkrikken.
Het incident is gesloten.
03 Question de Kattrin Jadin à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "Le bâtiment de la Justice à Saint-Vith" (55002756C)
03 Vraag van Kattrin Jadin aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "Het gebouw van Justitie in Sankt Vith" (55002756C)
03.01 Kattrin Jadin (MR): Monsieur le ministre, à la suite de la décision de la réforme des justices de paix, la justice sera rendue à Saint-Vith "sous l'arbre", comme vous l'avez appelé de vos vœux.
Cependant, les institutions de la justice de paix sont toujours dans ce bâtiment, encore en principe jusqu'en 2022. Je parle du bâtiment de la Klosterstraße à Saint-Vith.
J'aurais voulu savoir ce qu'il adviendra de cette institution et de son hébergement futur. Il me semble qu'il s'agit d'un bâtiment de l'État. Quelle sera sa future affectation?
03.02 Koen Geens, ministre: Madame Jadin, le bâtiment est la propriété de la SA Fedimmo. Le contrat de bail avec la Régie des Bâtiments est résiliable au plus tôt le 27 décembre 2024 et comprend également le bâtiment adjacent où est logé le SPF Finances. Il y aura donc encore sufisamment de temps pour discuter de la future demande d'espace avec les clients fédéraux. Il appartient au propriétaire de décider de l'avenir du bâtiment, après une éventuelle résiliation du bail avec la Régie des Bâtiments.
03.03 Kattrin Jadin (MR): Monsieur le ministre, une fois n'est pas coutume, j'ai été mal informée.
Je pensais que le bail prenait fin en 2022 c'est en fait en 2024. Comme vous le dites, trois services publics fédéraux y sont logés. J'espère avoir l'occasion, avec vous, puisque nous travaillons bien ensemble – ou avec votre successeur –, de reprendre les discussions au sujet de leur future affectation. Beaucoup de services publics fédéraux aimeraient demeurer à Saint-Vith et je m'en ferai l'écho.
L'incident est clos.
04 Vraag van Tomas Roggeman aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De bouw van de nieuwe gevangenis van Dendermonde" (55002763C)
04 Question de Tomas Roggeman à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "La construction de la nouvelle prison de Termonde" (55002763C)
04.01 Tomas Roggeman (N-VA): Mijnheer de minister, de bouw van de nieuwe gevangenis van Dendermonde staat al meer dan tien jaar gepland en is al even lang het onderwerp van betwisting.
Op 24 juli 2019 heeft de Raad voor Vergunningsbetwistingen de vorderingen tot vernietiging van de stedenbouwkundige vergunningen verworpen. Daardoor beschikken de Regie der Gebouwen en het bouwconsortium dat de constructie op zich neemt, over de uitvoerbare vergunningen om de werken te starten. De voorbereidende ontsluitingswerken zijn al enige tijd geleden uitgevoerd in opdracht van de Vlaamse Waterweg.
Ik verneem graag van u welke stappen nog nodig zijn, voor de Regie de werf kan opstarten?
In welk budget wordt voor de bouw voorzien?
Hoe worden de fasen ingedeeld? Wat is de beoogde einddatum? Wanneer kan de nieuwe gevangenis volgens de huidige planning eindelijk haar deuren openen?
Zijn er inmiddels ook kosten opgelopen ten gevolge van de vertragingen in het dossier? Ik denk maar aan wachtvergoedingen en intresten. Hoeveel bedragen die vertragingskosten in het totaal?
04.02 Minister Koen Geens: Mijnheer Roggeman, momenteel worden de werkzaamheden aan de ontsluitingsweg en aan de brug uitgevoerd. De werken werden ook tijdens de huidige crisis voortgezet. Er zal na die werken gestart worden met het verleggen van een buurtweg, waarna de grondwerken zullen worden aangevat.
Op 18 februari van dit jaar vond de financial close plaats en overhandigde de Regie der Gebouwen het aanvangsbevel aan het consortium. Hierin is een start van de werkzaamheden aan de gevangenis zelf gepland in augustus 2020. Het consortium is inmiddels ook gestart met de nodige voorbereidingen hiervoor.
De betalingen beginnen vanaf het einde van de werken. Een jaarlijkse vergoeding van ongeveer 15 miljoen euro inclusief btw zal worden betaald gedurende 25 jaar. De kosten worden verdeeld onder de Regie der Gebouwen en de FOD Justitie. De vergoeding dekt de bouwkosten, de financieringskosten, het onderhoud gedurende 25 jaar en de facilitaire diensten, zoals catering, wasserij en afvalverwerking.
Het project bestaat uit vier onderdelen: het inkomgebouw, het dienstengebouw, het cellulair gebouw en het logistiek gebouw. De vier gebouwen worden simultaan gebouwd. Het einde van de werken is gepland voor het laatste kwartaal van 2022. Dat impliceert dat het personeel en de gedetineerden van de oude gevangenis van Dendermonde begin 2023 zullen verhuizen naar de nieuwe gevangenis van Dendermonde.
De contractueel vastgelegde schadevergoeding, die tot op heden aan het consortium werd betaald, bedraagt, zoals reeds eerder meermaals werd gecommuniceerd, 2,9 miljoen. Door de vertraging – het project werd in 2010 opgestart – is er ook sprake van onder andere een prijsherziening en tussentijdse wetswijzigingen. Door de interessantere financiële voorwaarden ten opzichte van 2011 is de finale impact op de jaarlijkse beschikbaarheidvergoeding echter zeer beperkt.
04.03 Tomas Roggeman (N-VA): Mijnheer de minister, het is een oud dossier, waaraan velen hebben gewerkt, onder andere uw voorganger minister Jambon. Die bijkomende kosten van 2,9 miljoen zijn aanzienlijk. Dat is op het conto te schrijven van degenen die in het dossier jarenlang een procedureslag gevoerd hebben. Er is hier heel wat tijd en geld verloren gegaan, maar ik kijk uit naar het moment dat de spades in de grond gaan, in het voorjaar van volgend jaar.
L'incident est clos.
05 Vraag van Wouter Raskin aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De overeenkomst tussen de stad Bilzen en de Regie der Gebouwen over de parking in de Brugstraat" (55002908C)
05 Question de Wouter Raskin à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "L'accord entre la ville de Bilzen et la Régie des Bâtiments concernant le parking de la Brugstraat" (55002908C)
05.01 Wouter Raskin (N-VA): Mijn vraag dateert al van een tijd geleden, van januari om concreet te zijn. Een aantal onderdelen van uw antwoord zullen mij misschien nog wat bijbrengen. Daarom wil ik de vraag graag stellen.
Op 1 augustus 2008 sloot de stad Bilzen een overeenkomst met de Regie der Gebouwen voor het gedeeltelijke gebruik van een parking aan een voormalige vestiging van de diensten van de FOD Financiën aan de Brugstraat. De Regie der Gebouwen heeft besloten dat contract op te zeggen met ingang van 1 januari 2020.
Wanneer heeft de Regie der Gebouwen besloten om de overeenkomst stop te zetten?
Liggen buitensporige lasten, schade of andere oorzaken aan de grondslag daarvan? Indien niet, wat was de beweegreden om die beslissing te nemen?
Is er voorafgaandelijk aan de beslissing overleg geweest met de stad Bilzen? Heeft de stad voorafgaand aan de beslissing op enig moment te kennen gegeven deze beslissing te betreuren of aangedrongen om deze beslissing niet te nemen?
De diensten van de FOD Financiën hebben de gebouwen ondertussen verlaten. Bestaat de mogelijkheid van een nieuwe overeenkomst, waarbij enkel de buitenruimte, de parking, gehuurd zou kunnen worden? Zo ja, zijn hiertoe al stappen ondernomen door de stad Bilzen?
05.02 Minister Koen Geens: Mijnheer de voorzitter, mijnheer Raskin, de Regie der Gebouwen huurt die site van de NV Fedimmo met een overeenkomst die loopt tot 27 december 2024. Op de site bevinden zich een gebouw dat gebruikt werd door de FOD Financiën en een gebouw waar het vredegerecht is gehuisvest. Aangezien de FOD Financiën het gebouw intussen heeft verlaten, voerde de Regie met de verhuurder een onderhandeling om de huurovereenkomst voor het Financiëngebouw en de bijbehorende parkeerplaatsen vervroegd uit de huurovereenkomst te halen. Het voorstel werd goedgekeurd op de ministerraad van 27 maart 2020. De huur voor het vredegerecht loopt gewoon voort.
Het gevolg is dat de overeenkomst waarbij een deel van de parking van het Financiëngebouw aan de stad Bilzen werd verhuurd, moest worden opgezegd. Samen met het Financiëngebouw moest immers ook de parking vrij en onbelast tijdig worden teruggegeven aan de verhuurder. Deze beslissing heeft dus niets te maken met buitensporige lasten, noch met schade.
De Regie heeft haar voornemen eerst via mail aan de stad Bilzen meegedeeld, waarna op 7 januari 2020 een formele opzeggingsbrief werd verstuurd. De Regie heeft de gegevens van de eigenaar aan de stad bezorgd zodat zij zelf contact kan opnemen om een eventueel nieuw gebruiksrecht te bespreken.
05.03 Wouter Raskin (N-VA): Mijnheer de minister, bedankt voor de concrete data en toelichting. Dat volstaat voor mij.
Het incident is gesloten.
- Malik Ben Achour à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "Le déménagement de certains des services du palais de justice de Verviers" (55002991C)
- Kattrin Jadin à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "Le palais de justice de Verviers" (55004053C)
- Malik Ben Achour aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De verhuizing van een aantal diensten uit het gerechtsgebouw te Verviers" (55002991C)
- Kattrin Jadin aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "Het gerechtsgebouw van Verviers" (55004053C)
06.01 Malik Ben Achour (PS): Monsieur le président, monsieur le ministre, vous le savez, le palais de justice de Verviers est dans un état déplorable.
À la demande des services techniques de la ville de Verviers, des services du palais et de la Régie des Bâtiments, une visite, en présence de la bourgmestre, avait d’ailleurs été organisée le 3 décembre dernier. La situation étant devenue très critique, la Régie avait annoncé qu’elle allait mettre en place l’étançonnage de la façade de l’aile gauche de la place Paul Janson. Cette mesure, dont nous ignorons la durée, avait amené d'ailleurs la bourgmestre à prendre un arrêté de police.
Dans ce contexte de vétusté avancée du palais de justice, une des solutions identifiées a été le projet d’aménagement du bâtiment Prince de Galles, qui se trouve à côté du palais de justice et qui est neuf. Celui-ci doit prochainement accueillir deux grandes salles d’audience, les services du tribunal du travail et la justice de paix. La fin de ce chantier était estimée à mars de cette année – mes questions datent du 30 janvier –, mais les révélations de la presse locale du mercredi 29 janvier inquiètent quant au respect de cet agenda.
Il semblerait qu’un problème d’ordre téléphonique se pose ou s'est posé. Afin de se passer de la centrale téléphonique obsolète de l’ancien palais, il est nécessaire de disposer du système Voice Over Internet Protocole – le VOIP – qui permet d’accéder aux multimédias et aux communications vocales par internet. Or, le marché public ad hoc n’aurait toujours pas été attribué, ce qui explique les craintes des travailleurs et de leurs représentants quant à un nouveau report du déménagement ou une installation, dans les délais, dans un édifice qui ne serait pas parfaitement opérationnel.
Monsieur le ministre, j'aurais voulu savoir si vous confirmiez les informations parues dans la presse au mois de janvier? Je vous demande aussi de faire un état sur les délais du marché public, quand a-t-il été octroyé? Et j'aimerais savoir si ce contretemps connu pendant l'hiver aura ou a eu un impact sur l'établissement définitif dans le bâtiment voisin Prince de Galle?
06.02 Kattrin Jadin (MR): Monsieur le ministre, je reviens sur la saga du palais de justice de Verviers dont les infrastructures sont désuètes et où les conditions de travail sont mauvaises, voire très mauvaises. L'investissement des bâtiments T Palm, que je vais désormais également dénommer Prince de Galles, constitue une perspective que le personnel judiciaire de l'ex-arrondissement de Verviers attend depuis très longtemps. La justice y est toujours rendue. C'était aussi un gage de la réforme du paysage judiciaire de continuer à disposer de services intacts à Verviers. Pour ce faire, vos prédécesseurs également s'étaient engagés à fournir des installations performantes.
Force est de constater que c'est lent. Je ne parle même pas de l'ancien bâtiment historique du palais de justice. Cela fait mal au cœur d'y pénétrer tellement il est beau. Il est malheureusement dans une décrépitude totale. Vous êtes déjà venu le visiter.
Monsieur le ministre, comme mon collègue Ben Achour, je voudrais me faire le relais de vos agents pour connaître le calendrier précis de l'investissement des locaux T Palm (Prince de Galles) pour enfin pouvoir donner une perspective et un nouvel élan à tous ces fonctionnaires du SPF Justice qui ne souhaitent qu'une chose: pouvoir travailler dans des conditions décentes.
Je vous remercie.
06.03 Koen Geens, ministre: Monsieur le président, chers collègues, concernant le bâtiment annexe au palais de justice de Verviers (Le Prince de Galles), la réception provisoire des travaux est prévue pour ce 4 juin 2020. Immédiatement après, le SPF Justice prendra possession des lieux.
Tous les points de raccordement de la téléphonie et des datas ont été équipés et câblés pour répondre aux besoins des services, et le câblage jusqu'aux locaux de concentration de l'ancien palais a été placé. Reste à connecter et à placer les éléments actifs qui seront installés dès la prise de possession du bâtiment.
En ce qui concerne l'ancien palais de justice, celui-ci nécessitait des aménagements urgents et importants pour assurer la sécurité des occupants et des citoyens.
Un avis avait été demandé à un bureau d'études spécialisé. Parmi les recommandations générales, il était fait état d'un étançonnement des zones encore actuellement accessibles. Des étançons ont été installés en vue d'assurer la sécurité du personnel. L'installation desdits étançons a été réceptionnée par un autre bureau d'études indépendant.
S'il est clair que le placement des étançons occasionne de gros désagréments pour les services et surtout pour personnel du tribunal de police, cela n'est envisagé que dans une optique provisoire. Les différents services mettent tout en œuvre pour que le déménagement des services impactés se fasse au plus vite.
D'autres travaux sont prévus prochainement en vue de stabiliser la façade de l'aile Paul Janson. S'en suivra le démontage des chapelles et des têtes de cheminées.
Un troisième dossier est en cours de finalisation pour la déconstruction de la toiture en béton armé et des planchers en béton armé du deuxième étage de l'aile Paul Janson, ainsi que la réalisation d'une étanchéité provisoire.
Enfin, des travaux destinés à améliorer le confort et à améliorer la sécurité de tous ont été entrepris ou planifiés et font l'objet d'une surveillance étroite dans le cadre de réunions de suivi en présence de tous les acteurs concernés.
06.04 Malik Ben Achour (PS): Monsieur le président, monsieur le ministre, je vous remercie pour ces réponses.
Je suis heureux d'entendre, si j'ai bien compris, que l'emménagement dans le bâtiment Prince de Galles – dit T Palm, du nom de l'entrepreneur qui l'a construit – se fera dans la foulée du 4 juin. J'aurais aimé des précisions de calendrier sur la suite des travaux, dont j'ai bien compris la teneur, dans le bâtiment historique qui est en effet un élément de patrimoine très important à Verviers, qui est une ville très riche de son patrimoine historique, compte tenu de son histoire industrielle.
C'est un élément de patrimoine très important qu'il faut rénover et réhabiliter au plus vite. J'aurais aimé obtenir des précisions quant aux délais, mais je reviendrai dans cette commission pour vous reposer des questions.
06.05 Kattrin Jadin (MR): Monsieur le président, monsieur le ministre, vous avez en effet parlé des étançons, que j'avais évoqués dans ma question.
Il est fort curieux de voir que des fonctionnaires doivent travailler en plein milieu de ces étançons. Avouez que la question méritait en tout cas d'être posée. Il fallait être rassuré sur les délais, le déménagement, l'emménagement. Je pense que cela sera très bien aussi de pouvoir le faire à partir du 4 juin pour les fonctionnaires de la Justice, dans des moments un peu compliqués liés à la crise sanitaire.
Je reviens également sur le bâtiment historique du palais de justice. J'entends que les travaux de stabilisation vont être réalisés – et c'est une très bonne chose. Je sais aussi que la Régie des Bâtiments a rénové au fil des ans beaucoup de bâtiments dont la compétence de restauration du patrimoine appartenait aux Régions. Je rêve peut-être, monsieur le ministre, – nous sommes tous un peu idéalistes –, mais si nous pouvions mettre en place des accords et des collaborations intéressants dans cette absolue – dans mon chef – nécessité de se battre plus pour ce joyau patrimonial en trouvant des idées originales. Je ne pense pas que la Régie des Bâtiments doit s'en charger seule, mais si nous pouvions trouver des idées originales pour la restauration, ce serait vraiment important pour la ville de Verviers, dont je ne suis jamais loin.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
Le président: La question n° 55003258C de Mme Dedonder est reportée, tout comme la question n° 55003307C de M. Rigot. Je suis sans nouvelles de Mme Rohonyi, qui n'est pas présente pour poser sa question n° 55003492C.
07 Vraag van Tomas Roggeman aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De miljoenenfactuur voor de Brusselse parken" (55003514C)
07 Question de Tomas Roggeman à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "La facture de plusieurs millions pour les parcs bruxellois" (55003514C)
07.01 Tomas Roggeman (N-VA): Mijnheer de minister, sinds 1992 loopt er een overeenkomst tussen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Regie der Gebouwen over het onderhoud van diverse parken in het Brusselse, waaronder een aantal in eigendom van de Koninklijke Schenking. Volgens deze overeenkomst krijgt Leefmilieu Brussel jaarlijks een bedrag van ongeveer 10 miljoen euro van de Regie der Gebouwen om de onderhoudskosten van deze domeinen te dekken. Nu blijken de kosten voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest echter hoger te liggen. De Brusselse regering kondigde daarom enkele maanden geleden aan dat zij een bijkomende factuur ten belope van 7 miljoen euro zouden doorsturen aan de Regie der Gebouwen. Op die manier wordt de Regie financieel geviseerd voor het beheer van vastgoed in eigendom van de Koninklijke Schenking gelegen te Brussel. Waar hebben we dat nog gehoord?
Graag had ik van u vernomen welke bedragen de Regie der Gebouwen de voorbije jaren overgemaakt heeft aan het Brussels Gewest op grond van deze overeenkomst. Acht u het een goed idee dat de Regie der Gebouwen jaarlijks miljoenen betaalt aan het Brussels Gewest voor het onderhoud van eigendommen van de Koninklijke Schenking? Wanneer lopen deze contracten af? Is er een mogelijkheid om deze vroegtijdig te herzien? Bevat de overeenkomst een bepaling die het doorgeven van hogere onderhoudskosten rechtvaardigt? Treedt de Brusselse regering hier eigenlijk buiten het juridische kader van deze overeenkomst? Zal de Regie der Gebouwen onder uw beheer die 7 miljoen euro betalen? Hebt u hierover al overleg gehad met het Brussels Gewest of met andere partners?
07.02 Minister Koen Geens: Mijnheer Roggeman, een overeenkomst die dateert van 1992, afgesloten tussen de Regie der Gebouwen en het Brussels Gewest, bepaalt dat de Regie der Gebouwen het onderhoud van een reeks groene ruimtes, sommige in eigendom van de Staat en andere van de Koninklijke Schenking, toevertrouwt aan het Gewest. Deze overeenkomst is gesloten voor een duur van dertig jaar, vanaf 1 januari 1992. De Regie der Gebouwen onderzoekt wat de opties zijn voor na deze vervaldatum.
Het beheer van een aantal sites van het vastgoed dat eigendom is van de Koninklijke Schenking werd toevertrouwd aan de Belgische Staat via overeenkomsten gesloten tussen de Koninklijke Schenking en de Belgische Staat. Deze overeenkomsten bepalen dat dit vastgoed ter beschikking wordt gesteld van het publiek, zoals de parken van het Chinees Paviljoen en van de Japanse Toren. In ruil daarvoor neemt de Belgische Staat het onderhoud ervan op zich. Het betreft dus wel degelijk ruimtes waarvan het beheer en het onderhoud wettelijk ten laste vallen van de federale Staat, hier vertegenwoordigd door de Regie der Gebouwen.
Voor het onderhoud van deze groene ruimtes is de Regie der Gebouwen in toepassing van de overeenkomst met het Brussels Gewest een jaarlijks forfaitair bedrag verschuldigd van destijds 75 miljoen Belgische frank, hetzij vandaag een bedrag van 3.261.017 euro. Dat laatste bedrag is het geïndexeerde bedrag anno 2019. Het bedrag staat trouwens al enige tijd der discussie. De Regie der Gebouwen vraagt sinds 2008 een herziening van de overeenkomst. Bijgevolg heeft de Regie sinds 2008 eenzijdig bepaalde bedragen ingehouden, op basis van haar eigen berekeningen en ramingen. Zo heeft de Regie der Gebouwen voor het jaar 2019 een bedrag van 2.496.068 euro betaald, wat overeenstemt met een inhouding van ongeveer 25 %.
De besprekingen met het Gewest zijn nog steeds lopende. Een nieuwe vergadering is voorzien voor eind mei. Op dit overleg zal ook de zeer recente vraag van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden besproken.
07.03 Tomas Roggeman (N-VA): Mijnheer de minister, het valt mij in uw antwoord op dat de verschillende versies van dit verhaal toch wel ver uit elkaar blijken te liggen. Volgens de inschatting van de Regie der Gebouwen lagen de kosten lager dan de afgesproken 3 miljoen euro, volgens het Brussels Hoofdstedelijk Gewest liggen zij blijkbaar hoger.
In elk geval is het een zoveelste verhaal waarin de Koninklijke Schenking kosten tracht af te wentelen op de belastingbetaler. De Koninklijke Schenking valt niet onder uw bevoegdheid, maar de Regie der Gebouwen wel. Ik nodig u dan ook uit om de afspraken die daarover in het verleden met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest gesloten zijn, te handhaven, om niet in dit bijkomende bedrag te voorzien en om in afwachting van het komende contract, dat gesloten moet worden vanaf 2022, ook op uw strepen te staan en ervoor te zorgen dat er geen buitensporige miljoenenfacturen meer terechtkomen waar dat niet hoort. U vindt in elk geval in ons een partner om u daarvoor de nodige steun te geven.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
De voorzitter: Mevrouw Vindevoghel is er niet om haar vraag nr. 55003545 te stellen.
08 Vraag van Kristien Van Vaerenbergh aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De nieuwbouw op de Asphaltcosite te Asse" (55003731C)
08 Question de Kristien Van Vaerenbergh à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "La nouvelle construction sur le site Asphaltco à Asse" (55003731C)
08.01 Kristien Van Vaerenbergh (N-VA): Mijnheer de minister, vorig jaar werd het startschot gegeven voor een nieuwbouwproject op de Asphalcosite in Asse. De bedoeling van die nieuwbouw is te voorzien in faciliteiten voor de FOD Financiën en de centralisering van de gerechtelijke diensten in Asse. Iedereen die, zoals ik, dit jaar nog ter plaatse is geweest in de Gasthuisstraat of de Nerviërsstraat bij het parket van Halle-Vilvoorde is meteen ook overtuigd van de noodzaak daarvan. De huidige gebouwen zijn tot op de draad versleten, klein en krap en absoluut niet geschikt voor het huisvesten van een parket. Ook op het vlak van de veiligheid is de huidige site ongeschikt.
Een nieuwbouw voor het parket van Halle-Vilvoorde valt dus zeker toe te juichen, maar blijkbaar is het niet allemaal rozengeur en maneschijn. Er bereiken mij signalen dat de huidige nieuwbouw te klein zou zijn voor het parket van Halle-Vilvoorde. Ook de locatie Asse is op zich niet optimaal, als de rechtbanken nog steeds in Brussel gelegen zijn en de onderzoeksgerechten in Brussel zitting houden. Dat leidt namelijk tot veel heen-en-weergerij met dossiers en personen. Permanent heeft men drie wagens ter beschikking om te pendelen tussen het parket in Asse en de rechtbanken in Brussel. Echt optimaal is dat dus niet.
Mijnheer de minister, bent u ervan op de hoogte dat de aangekondigde nieuwbouw in Asse te klein zou zijn voor het parket Halle-Vilvoorde? Kunt u garanderen dat de nieuwbouw in Asse voldoende plaats zal bieden voor het parket van Halle-Vilvoorde? Op welke wijze zal de nieuwbouw efficiëntiewinsten creëren met betrekking tot de verplaatsingen tussen Asse en Brussel? Is het niet beter de anomalie uit de zesde staatshervorming weg te werken en enerzijds Halle-Vilvoorde volwaardige rechtbanken te geven of anderzijds Halle-Vilvoorde te laten samensmelten met Leuven tot Vlaams-Brabant?
08.02 Minister Koen Geens: Mevrouw Van Vaerenbergh, er is bij de aanvang van het project een specifiek behoefteprogramma opgemaakt voor het parket Halle-Vilvoorde, aangevuld met de behoeften van het arbeidsauditoraat, thans nog gehuisvest in Brussel, en het vredegerecht van Asse. Het project werd opgemaakt in samenspraak met de gerechtelijke diensten. De opmerking dat het gebouw te klein zou zijn, is dan ook ongefundeerd.
Indien er vragen of opmerkingen zijn, kunnen de gerechtelijke diensten uiteraard contact opnemen met de bevoegde dienst van de FOD Justitie, die hieromtrent nog geen enkele vraag heeft ontvangen. Wel zijn er momenteel nog gesprekken lopend met de diensten over een micro-inplanting, maar dat betreft het streven naar een optimale inplanting van de dienst in het gebouw, niet een tekort aan vierkante meter.
Dankzij de creatie van een eigen parket kan het openbaar ministerie vandaag een apart strafbeleid voeren voor de regio Halle-Vilvoorde, waardoor er vandaag meer zaken uit Halle-Vilvoorde daadwerkelijk voor de rechter worden gebracht, wat een positieve evolutie is die ook mogelijk is gebleken met een rechtbank gelegen te Brussel. Met een digitaal dossier, waarvoor in de afgelopen legislatuur belangrijke stappen zijn gezet, zal in de toekomst het euvel van de verplaatsing van dossiers tussen Asse en Brussel gemakkelijk kunnen worden verholpen. Dat lijkt mij een efficiëntere oplossing dan dat wij van een burger uit bijvoorbeeld Gooik of Londerzeel zouden vragen zich voortaan naar de rechtbank in Leuven te bewegen, althans op de korte termijn.
08.03 Kristien Van Vaerenbergh (N-VA): Mijnheer de minister, het verwondert mij dat u nog niet hebt gehoord van die zorgen, maar misschien zal dat nog gebeuren. Ik hoop in elk geval dat, als de nieuwbouw er komt – die iedereen vraagt en nodig vindt – die voldoende ruim zal zijn, want het zou uiteraard zeer jammer zijn dat men een nieuw gebouw zet waarvan men nu al weet dat het niet kan beantwoorden aan de vereisten. Ik hoop dus dat daar nog eens goed naar wordt gekeken vooraleer men in de bouwfase zal terechtkomen.
Het incident is gesloten.
- Nabil Boukili à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "Le projet de la prison de Haren" (55003978C)
- Maria Vindevoghel à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "Le projet de la prison de Haren" (55004058C)
- Gilles Vanden Burre à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "L’état d’avancement des travaux de la prison de Haren" (55006206C)
- Nabil Boukili aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De geplande gevangenis in Haren" (55003978C)
- Maria Vindevoghel aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De geplande gevangenis in Haren" (55004058C)
- Gilles Vanden Burre aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De voortgang van de werken in de gevangenis van Haren" (55006206C)
Le président: Pour ces questions jointes, je ne vois que M. Vanden Burre qui est présent parmi les trois auteurs.
09.01 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Monsieur le président, monsieur le ministre, je reviens vers vous concernant l'état d'avancement du dossier de la prison de Haren. Les derniers recours déposés par les citoyens devant le Conseil d'État, en juin 2019, ont été rejetés. Les travaux ont donc pu débuter, afin de mettre sur pied cette méga-prison de 1 190 places au Nord de Bruxelles.
Le groupe Ecolo-Groen s'est toujours opposé à ce projet, en tout cas dans sa forme actuelle, car cela ne correspond pas à sa vision de la politique carcérale de construire de tels méga-complexes pénitenciers. Néanmoins, je souhaitais vous interroger sur le degré d'avancement du dossier et des travaux. Pouvez-vous me donner un état des lieux des travaux en cours, du planning de construction de la prison, qui a déjà dû être modifié à plusieurs égards. J'imagine qu'il a aussi dû être modifié en fonction de la crise liée au COVID-19. Possédez-vous déjà un planning modifié? Pouvez-vous me rappeler l'ensemble des coûts budgétaires, à la suite des différentes modifications intervenues, en lien avec le système DBFM, réalisé avec le consortium Cafasso.
Il y a environ un an, j'avais, avec les membres de la commission Justice de l'époque, eu accès au contrat, qui liait la Régie des Bâtiments et le consortium Cafasso. Après de nombreuses demandes, le document avait été mis à disposition en consultation stricte dans les bureaux de la Chambre. Lors de son examen, il s'est avéré que tous les montants budgétaires étaient floutés. Aujourd'hui, serait-il possible d'enfin disposer de l'ensemble des documents, de manière totalement transparente, reprenant les chiffres et qu'ils soient, au minimum, mis à la disposition des parlementaires et de la commission de la Mobilité et Entreprises publiques, qui s'occupe à présent des dossiers liés à la Régie des Bâtiments?
09.02 Koen Geens, ministre: Monsieur Vanden Burre, toutes les informations – y compris d'ordre budgétaire – relatives à la prison de Haren peuvent notamment se retrouver sur le site de la Régie des Bâtiments et sur gevangenisharenprison.be, où figure également le calendrier. La prison sera opérationnelle à la mi-2022.
Le complexe pénitentiaire sera construit sur la base d'une procédure Design-Build-Finance-Maintain (DBFM). Les frais seront remboursés sous la forme d'indemnités annuelles à partir de la mise à disposition qui, comme vous le mentionnez, est prévue en 2022 – et ce, pendant 25 ans jusqu'à ce que le bien soit remis à l'État belge. L'indemnité annuelle s'élèvera à quelque 40 millions d'euros et couvrira le paiement de l'investissement – coût de construction et financement –, ainsi que l'entretien complet des bâtiments et des terrains pour 1 190 personnes. La prison sera donc parfaitement entretenue afin que les détenus puissent vivre dans des conditions acceptables et que le personnel de surveillance puisse remplir son travail dans des conditions optimales.
L'indemnité annuelle est partiellement supportée par la Régie des Bâtiments – pour environ deux tiers – et par le SPF Justice – pour environ un tiers. En effet, l'année dernière, le contrat a été mis à disposition pour consultation des conditions possibles à l'époque et encore maintenant. L'absence de certaines informations était déjà motivée de manière approfondie. La préparation du projet prend plusieurs années et implique différentes parties prenantes: le SPF Justice comme utilisateur final, la ville de Bruxelles, la Région de Bruxelles-Capitale, la Région flamande, les communes environnantes, etc.
Un permis pour l'accès spécifique via la Woluwelaan avait été obtenu auparavant. L'emplacement du site garantit déjà la proximité des transports en commun. La Régie des Bâtiments examine, en collaboration avec les parties prenantes, les lieux d'arrêt supplémentaires qui doivent encore être prévus. Aucune estimation n'a pour le moment été effectuée à cet égard. Dès lors, les budgets que les Régions prévoiraient pour d'éventuels projets en termes de transport public ne nous sont pas connus à l'heure actuelle.
Un accord sera encore conclu avec la ville de Bruxelles pour le réaménagement de l'environnement autour du site, par exemple avec la présence d'un parc le long de la ligne du chemin de fer.
09.03 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Monsieur le ministre, je vous remercie pour vos réponses.
Comme vous l'avez dit vous-même, certaines informations n'ont pas été communiquées, même si vous répondez à certaines questions. Un an plus tard, nous avons droit à toute la transparence dans ce dossier. Nous allons donc poursuivre notre action parlementaire pour, au minimum, avoir la transparence totale sur les conditions qui lient la Régie des Bâtiments au consortium Cafasso. C'est la moindre des choses dans ce dossier qui a quand même connu de nombreux rebondissements, que ce soit en termes de recours des citoyens et de gouvernance. Nous continuerons clairement le travail à ce sujet.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
Le président: Les questions nos 55006128C et 55006129C de Mme Schlitz sont transformées en questions écrites.
10 Question de Gilles Vanden Burre à Koen Geens (VPM Justice, Régie des Bâtiments et Affaires européennes) sur "La nomination de l'administrateur général de la Régie des Bâtiments pour un nouveau mandat de 6 ans" (55006207C)
10 Vraag van Gilles Vanden Burre aan Koen Geens (VEM Justitie, Regie der Gebouwen en Europese Zaken) over "De verlenging van het mandaat van de administrateur-generaal van de Regie der Gebouwen met 6 jaar" (55006207C)
10.01 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Monsieur le ministre, un arrêté royal publié le 25 février 2020 nous apprend que le mandat de l'actuel administrateur général de la Régie des Bâtiments, M. Laurent Vrijdaghs, a été prolongé pour un troisième mandat de six ans à la tête de la Régie des Bâtiments. Un troisième mandat à la tête d'une telle institution publique est possible lorsque l'évaluation de la personne concernée a été jugée "excellente" par le ministre de tutelle, c'est-à-dire vous-même, monsieur le ministre.
Pouvez-vous nous rappeler les conditions précises pour obtenir un troisième mandat consécutif, ce qui n'est pas courant à la tête d'une institution fédérale telle que la Régie des Bâtiments?
Pourriez-vous nous détailler – et le cas échéant nous en fournir une copie – l'évaluation qui vous a conduit à accorder ce troisième mandat consécutif à M. Vrijdaghs? Quels sont les éléments objectifs qui ressortent de cette évaluation par rapport à l'amélioration de la situation de la Régie des Bâtiments, à la gestion des projets, au planning, à l'ensemble des investissements?
Enfin, une telle procédure de renouvellement est-elle normale et peut-elle se faire dans un contexte d'affaires courantes, comme c'était le cas en février dernier?
Je vous remercie.
10.02 Koen Geens, ministre: Monsieur Vanden Burre, conformément à l'article 15, § 2, de l'arrêté royal du 10 avril 2014 modifiant certaines dispositions relatives aux fonctions de management et d'encadrement dans certains organismes d'intérêt public, il convient de considérer le mandat de l'administrateur de la Régie des Bâtiments, qui s'est terminé le 31 janvier 2020 au soir, comme étant son premier mandat. La procédure en vue de lui accorder un second mandat a été engagée.
L'article 30, alinéas 1er et 2e, de l'arrêté royal du 16 novembre 2006 relatif à la désignation et à l'exercice des fonctions de management et d'encadrement dans certains organismes d'intérêt public a été appliqué. Cet article prévoit que si une fonction de management est déclarée vacante par le ministre concerné et si son titulaire dont le mandat a pris fin pose sa candidature, le ministre concerné lui donne un nouveau mandat pour autant qu'il ait reçu au minimum la mention finale "répond aux attentes" après son premier mandat.
L'évaluation finale de M. Vrijdaghs permettait de poursuivre la procédure. Dans ce cas, l'intéressé est réputé avoir satisfait à la sélection comparative, sans qu'il faille organiser une nouvelle procédure de sélection. Le candidat choisi est désigné par le Roi par arrêté délibéré en Conseil des ministres.
Compte tenu du caractère personnel d'une évaluation, il n'est pas approprié de fournir une copie du rapport d'évaluation ou des éléments précis de ce rapport. Conformément aux instructions de la circulaire du 21 décembre 2018 du ministre du Budget concernant la prudence budgétaire pendant la période d'affaires courantes et à la communication en matière de fonction publique du 8 février 2019, le renouvellement du mandat de l'administrateur général de la Régie des Bâtiments est possible si le titulaire dont le mandat prend fin pose sa candidature et obtient la mention finale "répond aux attentes" après le premier mandat. Je vous remercie.
10.03 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Merci monsieur le ministre.
J'ai bien noté votre réponse, que je regarderai en détail. L'explication pour laquelle vous considérez qu'il s'agit d'un deuxième mandat ne m'est pas tout à fait claire. Je dois me plonger là-dedans. Pour nous, il s'agissait plutôt d'un troisième mandat et donc aussi d'une situation exceptionnelle. J'entends que vous considérez les choses différemment et vous donnez des arguments, que je regarderai en détail. Je reviendrai vers vous le cas échéant.
L'incident est clos.
Het incident is gesloten.
Le président: Nous avons épuisé l'ordre du jour.
Monsieur le ministre, je terminerai par une bonne nouvelle: la statue de Virginius dans le parc de Tervuren a été démontée en vue de sa restauration et le socle pour sa réparation. Nous pourrons dans quelque temps avoir l'œuvre bien remise sur ses pieds. Je ne vous ennuierai plus avec cette question! C'était un petit clin d'œil.
Je remercie les collègues, monsieur le ministre et les services et je lève la séance.
La réunion publique de commission est levée à 15 h 26.
De openbare commissievergadering wordt gesloten om 15.26 uur.