COMMISSION DE LA MOBILITE, DES ENTREPRISES PUBLIQUES ET DES INSTITUTIONS FEDERALES

Le développement des questions commence à 14 h 35. La réunion est présidée par M. Jean-Marc Delizée.

De behandeling van de vragen vangt aan om 14.35 uur. De vergadering wordt voorgezeten door de heer Jean-Marc Delizée.

Les textes repris en italique dans le Compte rendu intégral n’ont pas été prononcés et sont la reproduction exacte des textes remis par les auteurs.

De teksten die in cursief zijn opgenomen in het Integraal Verslag werden niet uitgesproken en steunen uitsluitend op de tekst die de spreker heeft ingediend.

01 Actualiteitsdebat over de nieuwe CEO van bpost en toegevoegde vragen van

- Melissa Depraetere aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "De onduidelijkheid bij de aanstelling van de nieuwe CEO van bpost" (55006709C)

- Maria Vindevoghel aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "Het onderzoek naar de CEO van bpost" (55007222C)

- Melissa Depraetere aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "Het onderzoek van de BMA naar de CEO van bpost" (55007250C)

- Nathalie Dewulf aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "Illegale marktpraktijken door de huidige CEO van bpost" (55007264C)

- Michael Freilich aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "De artikels in de pers rond de CEO van bpost Jean-Paul Van Avermaet" (55007296C)

- Gilles Vanden Burre aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "De vermoedens van illegale handelspraktijken m.b.t. de vorige baan van de huidige CEO van bpost" (55007710C)

01 Débat d'actualité sur le nouveau CEO de bpost et questions jointes de

- Melissa Depraetere à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "Le manque de clarté dans le cadre de la nomination du nouveau CEO de bpost" (55006709C)

- Maria Vindevoghel à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "L'enquête sur le CEO de bpost" (55007222C)

- Melissa Depraetere à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "L'enquête de l'ABC sur le CEO de bpost" (55007250C)

- Nathalie Dewulf à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "Le recours à des pratiques de marché illégales par le CEO actuel de bpost" (55007264C)

- Michael Freilich à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "Les articles de presse concernant le CEO de bpost Jean-Paul Van Avermaet" (55007296C)

- Gilles Vanden Burre à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "Les soupçons de pratiques commerciales illégales dans l'ancienne fonction du CEO de bpost" (55007710C)

01.01 Melissa Depraetere (sp.a): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, ik heb twee vragen over de CEO van bpost en die handelen niet uitsluitend over het onderzoek.

Mijn eerste reeks vragen gaat over het loon en de functie.

Begin dit jaar veranderde bpost van CEO. Een tijdje geleden verscheen een interview met de nieuwe CEO, de heer Van Avermaet, waarbij de verschillende datums van aanstelling over elkaar bleken te rollen. De notulen van bpost vermelden dat de nieuwe CEO op 13 januari startte. Die datum komt niet overeen met wat er op andere plaatsen verteld werd. Aangezien het om een overheidsbedrijf gaat, is transparantie bijzonder belangrijk, vandaar de volgende vragen.

Wanneer werd de functie van de heer Van Gerven als CEO effectief beëindigd? Wanneer is de heer Van Avermaet effectief als CEO gestart? Op welke datum startte de verloning van de nieuwe CEO en op welke datum eindigde de verloning van de vorige CEO? Is er een periode van overlap in functie of verloning voor de heer Van Avermaet?

Ondertussen is de BMA een onderzoek gestart, nadat bleek dat een aantal grote spelers in de beveiligingssector 12 jaar lang prijsafspraken hadden gemaakt, waardoor wij allemaal te veel betaalden voor onze veiligheid. Zij wisselden mogelijk ook commercieel gevoelige informatie uit. Die zaken zijn nog in onderzoek.

Uw collega Muylle zei dat het onderzoek één à twee jaar zou duren. Dat is nog een hele tijd. Zal het onderzoek een impact hebben voor de CEO of op de werking van het bedrijf bpost zelf? Zo ja, op welke manier?

01.02 Maria Vindevoghel (PVDA-PTB): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, er loopt een grootschalig onderzoek naar misbruik in de sector van beveiligingsfirma's. Als toenmalig topman van G4S zou de kersverse CEO van bpost, de heer Van Avermaet, prijsafspraken hebben gemaakt met sectorgenoten. Terwijl Van Avermaet in het zadel werd gehesen als bpost-CEO, startte de Belgische Mededingingsautoriteit een groot onderzoek naar mogelijke concurrentiebeperkende afspraken in de sector van de beveiliging. Van die illegale afspraken blijkt de overheid een van de grootste slachtoffers te zijn.

Na het gerechtelijk onderzoek bij mevrouw Leroy van Proximus hebben we nu een tweede schandaal aan ons been onder de overheidsmanagers in enkele maanden tijd.

Mijnheer de minister, bent u als bevoegd minister op de hoogte gesteld van dat onderzoek waarbij de heer Van Avermaet als een van de spilfiguren kan worden aanzien? Gaat u onmiddellijk reageren, nu u weet dat de bpost-CEO de overheid vanuit zijn vorige functie als topman van een beveiligingsfirma waarschijnlijk heeft opgelicht? Welke actie zult u nu ondernemen?

Kunnen we de heer Van Avermaet als CEO van een overheidsbedrijf kosteloos ontslaan indien zou blijken dat hij zich wel degelijk schuldig heeft gemaakt aan illegale prijsafspraken in het verleden? Klopt het dat de heer Van Avermaet tot eind februari 2020 verbonden was aan G4S en tegelijk sinds 13 januari 2020 al actief was als CEO van bpost?

Doet bpost vandaag een beroep op beveiligingsfirma’s om bijvoorbeeld de sorteercentra te beveiligen? Zo ja, welke beveiligingsfirma's?

Is het juist dat G4S, dus de firma waarvan de heer Van Avermaet topman was, instaat voor het aanleveren van de pensioengelden bij bpost?

Hoe zijn de uitgaven aan beveiligingsfirma’s zoals G4S door bpost geëvolueerd de laatste tien jaar?

01.03 Nathalie Dewulf (VB): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, wist u dat de BMA een onderzoek deed? Zo ja, was dat onderzoek reeds bezig voor de heer Van Avermaet CEO bij bpost werd? Was de veiligheidssector daarvan op de hoogte? Kan de heer Van Avermaet aanblijven als CEO van bpost?

01.04 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Monsieur le président, monsieur le ministre, l’Autorité belge de la Concurrence mène une vaste enquête sur des abus dans le secteur des entreprises de gardiennage. Lorsqu’il dirigeait l’entreprise spécialisée en gardiennage et en solutions de sécurité G4S, M. Jean-Paul Van Avermaet, CEO de bpost depuis le 13 janvier 2020, aurait conclu des ententes sur les prix avec ses homologues du secteur. C'est l'objet de l'enquête en cours de l'Autorité belge de la Concurrence.

Par ailleurs, une des parties qui pourrait être lésée dans le dossier est l'actuel employeur de M. Van Avermaet, c'est-à-dire l'État fédéral belge qui est actionnaire majoritaire de bpost et qui aurait pu être floué du fait de cette entente, de ces pratiques commerciales déloyales et illégales dans le secteur du gardiennage privé. En effet, on sait que l'État a été amené, au cours des dernières années, à faire de plus en plus appel aux services des sociétés de sécurité.

Si les abus sont avérés, les entreprises risquent une amende équivalente à 10 % de leur chiffre d’affaires mondial. En réaction à ces articles de presse et à cette réalité, M. Van Avermaet se dit prêt à coopérer et est confiant quant au bon déroulement de la procédure, mais il risque évidemment des sanctions pénales.

Monsieur le ministre, en tant que ministre de tutelle de bpost, comment réagissez-vous face à cette enquête en cours? Étiez-vous au courant de celle-ci avant d'engager officiellement M. Van Avermaet au niveau de bpost?

Quelle est la position du conseil d'administration de bpost en la matière? Avez-vous discuté de la question? Quelles conclusions avez-vous tirées à ce stade?

01.05 Philippe De Backer, ministre: Monsieur le président, chers collègues, je vous remercie pour vos questions.

Comme vous, j'ai pris connaissance, le 16 juin dernier, de cette enquête de l'Autorité belge de la Concurrence qui est en train d'investiguer sur le secteur de la sécurité.

Ik heb absoluut geen commentaar te geven op een onderzoek dat vanuit een onafhankelijke administratieve instantie wordt gevoerd. Het is eveneens niet aan mij, maar aan de raad van bestuur van bpost om te beslissen over de aanstelling, het ontslag of eventuele maatregelen die moeten worden genomen ten opzichte van de CEO van bpost.

Toen ik in de kranten kennis had genomen van het onderzoek, is er wel contact geweest met de CEO en de voorzitter van de raad van bestuur. De CEO van bpost heeft al op de raad van bestuur van 17 juni aangegeven niet betrokken te zijn bij eventuele inbreuken op het mededingingsrecht. Dat heeft Jean-Paul Van Avermaet mij ook rechtstreeks gezegd.

Naar aanleiding van de door u gestelde parlementaire vragen in dit actualiteitsdebat heb ik onlangs opnieuw contact opgenomen met de voorzitter van de raad van bestuur van bpost. Ik heb van hem gisteren nog de verzekering gekregen dat zodra er nieuwe elementen zouden opduiken in dit dossier, deze besproken zullen worden in de geijkte bestuursorganen, zijnde het remuneratiecomité en de raad van bestuur. Hij liet mij tegelijkertijd weten dat bpost over een zeer strikte code of conduct beschikt, waarin integriteit, transparantie en vertrouwen essentieel zijn. In die code staan ook bijzondere bepalingen over de naleving van de regels, in het bijzonder eerlijke concurrentie en handelspraktijk.

De voorzitter heeft mij ook meegegeven dat indien er later een verdere ontwikkeling in dit dossier zou zijn die aanleiding zou kunnen geven tot communicatie door bpost, deze communicatie door bpost als beursgenoteerde onderneming zal worden gedaan overeenkomstig de richtlijnen van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten, de FSMA.

Jean-Paul Van Avermaet is op 13 januari 2020 in dienst getreden als CEO bij bpost. De heer Van Avermaet meldde mij intussen dat hij inderdaad een afspraak had dat hij na vertrek bij zijn vorige werkgever nog korte tijd zou doorbetaald worden na zijn indiensttreding bij bpost. Dat maakte deel uit van het pakket dat onderhandeld is bij zijn vertrek bij G4S. Daar is op zich niks mis mee. Het blijft namelijk perfect binnen de regels die in het arbeidsrecht gelden.

Wat betreft de vragen over het beroep dat bpost doet op beveiligingsfirma's kan ik alleen maar herhalen wat ik al eerder in de plenaire vergadering heb gezegd. Op 1 oktober 2019 heeft bpost de integrale dienstverlening inzake beveiliging, onder andere anti-inbraakystemen en toegangscontrole, aan SERIS Security NV gegund. Voordien deed bpost voor deze diensten een beroep op verschillende beveiligingsfirma's, onder andere op G4S, maar ook op Securitas, SERIS en Stanley Security.

G4S voert inderdaad op dit moment nog een aantal opdrachten uit voor rekening van bpost, waaronder de meldkamer van het alarmsysteem van sommige postkantoren. Die postkantoren worden wel nog dit jaar aangesloten op een andere alarmcentrale, zodat ook daar een einde komt aan het contract met G4S.

Ook voor het geldtransport ten behoeve van de postkantoren, de geldautomaten en de huis-aan-huisuitbetalingen van pensioenen heeft bpost nog een contract met G4S. De cijfers over dat contract worden niet vrijgegeven omdat het contracten met leveranciers betreft, wat tot vertrouwelijke bedrijfsinformatie behoort.

Dat covert de elementen van de verschillende vragen, mijnheer de voorzitter. Als er nog vragen zijn, hoor ik het graag.

01.06 Melissa Depraetere (sp.a): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, ik dank u voor uw antwoord en voor de verduidelijkingen.

Het is natuurlijk niet aan ons om een oordeel te vellen over het onderzoek dat nog loopt en nog een tijd lopende zal zijn. Het is evident dat wij de uitkomst van het onderzoek afwachten.

Voor het bedrijf zelf is het echter wel belangrijk dat wordt nagegaan of er enige impact is. Indien dat het geval is, zijn wij daarop beter goed voorbereid om te bekijken op welke manier er het best mee kan worden omgegaan.

Mijnheer de minister, mijn andere vraag ging over de verloning.

Wat de vorige werkgever van de heer Van Avermaet al dan niet heeft doorbetaald, is niet zozeer wat mij interesseert of boeit. Wat ik wel wil weten is of bpost op hetzelfde moment zowel de oude als de nieuwe CEO heeft doorbetaald. Is er sprake van overlapping? Dat was de essentie van mijn vraag. U hebt echter niet geantwoord op de vraag tot wanneer de voormalige CEO, de heer Van Gerven, werd betaald.

01.07 Minister Philippe De Backer: Mijnheer de voorzitter, mevrouw Depraetere, ik kan u dat nu niet meegeven, maar ik zal het laten opzoeken en u het antwoord bezorgen.

01.08 Melissa Depraetere (sp.a): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, ik dank u.

01.09 Maria Vindevoghel (PVDA-PTB): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de minister, wij zijn niet veel wijzer geworden van uw antwoord.

Het is echter eigenaardig dat de heer Van Avermaet eind februari 2020 nog in dienst was bij G4S en tegelijkertijd, zoals u bevestigt, ook al bij bpost werkte. Er moet, mijns inziens, worden nagegaan in welke mate er nadelen zijn in de contracten die met G4S zijn gesloten. Eerlijk gezegd, indien een gewone werknemer zoiets zou doen in een bedrijf en van iets werd beschuldigd, ben ik er zeker van dat hij op staande voet buiten zou liggen, zelfs zonder uitkering. Hier zal het onderzoek misschien jaren duren en kan hij op zijn post blijven zitten, zonder dat is geweten of er een vermenging is geweest van voordelen bij G4S en bpost.

01.10 Nathalie Dewulf (VB): Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord. We zullen het onderzoek afwachten en zien wat er van komt.

01.11 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Monsieur le ministre, je vous remercie de votre réponse.

Il est normal qu'on ne commente pas des enquêtes en cours. En tout cas, il s'agit d'un dossier particulièrement sensible qui concerne une entreprise publique autonome devant relever des défis considérables. Dès lors, nous nous devons de suivre cette situation de près.

Vous avez aussi rappelé le Code de conduite éthique qui prévaut chez bpost.

Pour toutes ces raisons, nous reviendrons très certainement débattre de ce sujet dès que de nouvelles informations nous parviendront.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

02 Vraag van Maria Vindevoghel aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "bpost en de LEZ's" (55003615C)

02 Question de Maria Vindevoghel à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "bpost et les ZFE" (55003615C)

02.01 Maria Vindevoghel (PVDA-PTB): Mijnheer de minister, iedereen in ons land moet zich schikken naar de verschillende stedelijke lage-emissiezones, inwoners, loodgieters, bouwfirma's, toeristen, thuisverplegers en ook de werknemers van bpost. Elke stad hanteert eigen regels en past eigen boetetarieven toe. Niemand kan nog eenduidig uitleggen waar een lage-emissiezone in België voor staat. Hierdoor voelen mensen zich gediscrimineerd en brokkelt het maatschappelijk draagvlak voor klimaatmaatregelen af.

Bpost heeft een ruim wagenpark met onder andere 9.100 bestelwagens nodig om de dienstverlening aan de Belgische burgers op peil te houden. De voorbije jaren heeft bpost ook enkele distributiecentra gecentraliseerd, bijvoorbeeld in Oudenaarde voor de Vlaamse Ardennen, waardoor er meer wagens moeten worden ingezet ten nadele van de fiets. Bpost ondervindt ongetwijfeld ook hinder in de dagelijkse werking door de verschillende LEZ's in België.

Mijnheer de minister, welke concrete gevolgen hebben de lage-emissiezones voor de bedrijfswerking van bpost? Hoeveel wagens en vrachtwagens kunnen die zones vandaag niet meer binnen zonder een boete? Hoe zal dat evolueren tegen 2025?

Krijgt bpost een uitzondering voor het binnenrijden van de LEZ in bijvoorbeeld Antwerpen, Gent en Brussel? Heeft bpost hierover onderhandeld?

Klopt het dat bpost door de LEZ de nieuwe voertuigen inzet in de drie opgesomde steden en de oudere voertuigen verplaatst naar de rest van België om boetes vermijden?

Hoe staat de directie van bpost tegenover de LEZ? Staan de LEZ de goede werking van bpost in de weg? Berokkent de LEZ het bedrijf economische schade?

Heeft bpost al boetes moeten betalen ten gevolge van de LEZ? Indien ja, hoeveel en in welke steden?

02.02 Minister Philippe De Backer: Mevrouw Vindevoghel, aangezien bpost beschikt over een wagenpark dat aan de normen van de LEZ voldoet, komt de werking van bpost absoluut niet in het gedrang door de invoering van de LEZ. Alle bestelwagens van bpost mogen die zones binnenrijden.

Wat de vrachtwagens van bpost betreft, 60 vrachtwagens zijn nog euronorm 3, 70 vrachtwagens zijn euronorm 4. Die worden nog beperkt ingezet en worden niet gebruikt voor ritten binnen de LEZ. Die vrachtwagens zullen de komende jaren trouwens worden vervangen.

Bpost heeft inderdaad enkele boetes gekregen, meer bepaald twee in Antwerpen en één in Brussel. Het ging dan over vrachtwagens die per vergissing werden ingezet ter vervanging van vrachtwagens die wel aan de normen voldeden, maar die in panne stonden of niet konden worden gebruikt.

Bpost heeft geen uitzondering gekregen noch gevraagd. Het bedrijf werkt met het bestaande wagenpark en zorgt ervoor dat dat up-to-date blijft en binnen de LEZ van de verschillende steden kan worden gebruikt.

02.03 Maria Vindevoghel (PVDA-PTB): Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

03 Vraag van Katrien Houtmeyers aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "De postbedeling van infobladen" (55005408C)

03 Question de Katrien Houtmeyers à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "La distribution par poste des feuillets d'information" (55005408C)

03.01 Katrien Houtmeyers (N-VA): Mijnheer de minister, ons bereiken signalen dat bpost op 20 april geen garantie meer kan geven om drukwerk en infobladen te bedelen. Het zou voortaan de lokale kantoren toekomen om te beslissen of zij al dan niet overgaan tot het bedelen van drukwerk. De reden die bpost hiervoor aangeeft, is personeelstekort.

Onnodig te zeggen dat dit nefast is met het oog op een heropstart van onze economie na deze coronacrisis. Vele handelszaken informeren hun publiek nog steeds via huis-aan-huisbladen, infobladen en folders. Nu de bedeling door bpost niet kan plaatsvinden, of wordt verschoven naar een latere datum, gaat deze boodschap uiteraard verloren. Vooraleer de folders en infobladen ter verdeling aan bpost worden overgedragen, zijn er vele investeringen door reclamebedrijven, drukker, enzovoort. Er is met andere woorden een hele economische keten die getroffen wordt. Dit wordt des te wranger aangevoeld, nu bpost vele miljoenen euro toebedeeld krijgt voor haar universele dienstverlening.

In die zin had ik de volgende vragen, mijnheer de minister:

Bent u op de hoogte van deze problematiek? Wat is uw visie hieromtrent?

Wordt er gecontroleerd of de bedragen die bpost krijgt voor zijn universele dienst ook daadwerkelijk daarvoor aangewend worden?

03.02 Minister Philippe De Backer: Mijnheer de minister, mevrouw Houtmeyers, de uitreiking van niet-geadresseerde huis-aan-huis-zendingen is op geen enkel moment stopgezet. Wel wordt aan sommige klanten meegedeeld dat omwille van de uitzonderlijke omstandigheden die COVID met zich meebracht, de gewone uitreikingstermijn en de zekerheid die daarover kon worden geboden, niet altijd kon worden gerespecteerd. Bpost blijft op die manier communiceren, omdat dit een eenvoudig, maar heel doeltreffend middel is om alle burgers te bereiken, ook de groep van mensen die geen toegang heeft tot elektronische media. De uitreiking van niet-geadresseerde huis-aan-huis-zendingen behoort trouwens niet tot de algemene dienstverlening.

Het moet ook worden gezegd dat bpost niet gesubsidieerd wordt voor de uitvoering van de universele dienstverlening. Wel wordt via het beheerscontract de uitvoering van een aantal diensten van algemeen economisch belang toevertrouwd aan bpost, waarvoor het bedrijf dan een vergoeding ontvangt. Dat geldt onder andere voor het behoud van een fijnmazig netwerk van postkantoren en postpunten, ook financiële postdiensten, de betaling aan huis van de pensioenen, de sociale rol van de postbode die altijd meespeelt, de uitreiking van stembrieven, de uitreiking van al dan niet-geadresseerd verkiezingsdrukwerk en dergelijke meer. De controle op de naleving van dit contract gebeurt door het BIPT.

Daarnaast is er ook het contract voor de bedeling van de geschreven pers, dat op basis van een marktraadpleging aan bpost werd toevertrouwd.

Ik denk dat dit de meeste van uw vragen beantwoordt.

03.03 Katrien Houtmeyers (N-VA): Dank u, mijnheer de minister.

U zegt dat dit nooit werd stopgezet en ook zo werd gecommuniceerd. Ik heb andere e-mailcommunicatie van bpost gezien, waarin wel degelijk werd gecommuniceerd dat men de verdere bedeling van drukwerk, folders en huis-aan-huis-bladen niet kon garanderen en dat het de postchef van een bepaald postkantoor was, die besliste of de distributie al dan niet kon plaatsvinden.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

04 Vraag van Melissa Depraetere aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "De risicopremie bij bpost" (55005632C)

04 Question de Melissa Depraetere à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "La prime de risque chez bpost" (55005632C)

04.01 Melissa Depraetere (sp.a): Mijnheer de minister, bpost heeft zich ertoe geëngageerd om een bedrag van 8 euro netto per gewerkte dag tussen maart en eind mei toe te kennen aan het personeel dat zich dagelijks op het terrein inzet.

Mijnheer de minister, ik heb hierover eerder al een vraag gesteld, maar ik kreeg geen antwoord. Zal deze risicopremie van fiscale bijdragen worden vrijgesteld?

Intussen heb ik gezien dat de medewerkers van bpost ook een brief hebben gekregen met meer uitleg over de premie die ze krijgen, onderverdeeld in een aantal categorieën: een bedrag voor het schoonmaken van hun uniform, voor mobiele telefoonkosten enzovoort. Krijgt men die 8 euro op deze manier vergoed? Of is dit iets apart? Hoe moeten we die vergoeding interpreteren?

04.02 Minister Philippe De Backer: Mijnheer de voorzitter, met betrekking tot de gevolgen van de gezondheidscrisis en het harde werk dat de mensen van bpost op het terrein hebben verricht, werd reeds beslist om een bedrag van maximaal 480 euro netto toe te wijzen voor de maanden maart, april en mei aan werknemers van de operationele diensten, dus postbodes, sorteerders loketbedienden, onderhoudspersoneel en leden van de preventiedienst.

Dat nettobedrag zal inderdaad worden uitgekeerd in de vorm van financiële tegemoetkomingen, bijvoorbeeld een terugbetaling van beroepskosten of een hoger bedrag aan cadeau- of ecocheques, allemaal binnen het huidige fiscale en socialezekerheidskader. Er is ook geen enkele nieuwe wettelijke of reglementaire bepaling nodig om deze tegemoetkoming vrij te stellen van sociale bijdragen of bedrijfsvoorheffing.

Er zal nu samen met de sociale partners verder bekeken worden of bijvoorbeeld de steunmaatregel van 300 euro die door de regering mogelijk werd gemaakt, ook gedeeltelijk in de plaats kan komen van wat het bedrijf reeds in april heeft ingevoerd.

04.03 Melissa Depraetere (sp.a): Mijnheer de minister, ik dank u voor het antwoord en ik kom er later zeker nog op terug.

L'incident est clos.

Het incident is gesloten.

05 Question de Ludivine Dedonder à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "Un tarif préférentiel de bpost pour les pouvoirs locaux durant la crise" (55006671C)

05 Vraag van Ludivine Dedonder aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "Een voorkeurstarief van bpost voor de lokale besturen tijdens de crisis" (55006671C)

05.01 Ludivine Dedonder (PS): Monsieur le président, monsieur le ministre, le coût des frais postaux pour les communes en cette période de crise a été particulièrement élevé. Elles ont dû régulièrement envoyer des informations à la population, comme vous vous en doutez, et distribuer également des masques. Pour simple exemple, la commune de Tournai en aura pour 70 000 euros de frais postaux rien que pour l'envoi des masques.

Je ne vous apprends rien sur les difficultés financières que connaissent les communes en général, et particulièrement durant cette crise. Il serait donc peut-être opportun que bpost réfléchisse à l'élaboration d'un tarif préférentiel pour les pouvoirs locaux en ce qui concerne les missions d'intérêt public durant cette période de crise.

Monsieur le ministre, quelle est la position du gouvernement par rapport à l'octroi d'un tarif préférentiel pour les pouvoirs locaux en ce qui concerne les missions d'intérêt public? Quel serait le coût d'une telle mesure? Est-ce pour vous envisageable?

Le président: Merci beaucoup, madame Dedonder, de défendre les communes, qui ont beaucoup de difficultés. Monsieur le ministre, nous écoutons votre réponse avec attention.

05.02 Philippe De Backer, ministre: Monsieur le président, madame Dedonder, vous savez que les missions de service public dont bpost est chargée sont décrites dans le sixième contrat de gestion entre l'État et bpost. Ce contrat prévoit spécifiquement les cas où bpost est tenue de proposer des tarifs réduits ou en franchise de port pour certains types d'expéditeurs et à certaines conditions. L'État rembourse à bpost les frais d'envoi dans le cadre de l'enveloppe financière globale prévue pour ce contrat de gestion.

L'octroi d'un tarif spécial aux communes dans le cadre des services d'intérêt économique général nécessitait une renégociation du contrat de gestion. Ce n'était pas prévu. Par ailleurs, les coûts sont difficiles à estimer en raison d'un grand nombre de facteurs inconnus: le nombre d'envois, la nature des envois, etc.

Il faut enfin préciser que les communes qui ont conclu un contrat avec bpost pour leurs envois postaux bénéficient déjà de tarifs contractuels largement inférieurs aux tarifs standard. Donc, bpost a déjà fait une partie du travail.

05.03 Ludivine Dedonder (PS): Monsieur le ministre, je ne suis pas ravie.

Je pense qu'une renégociation est toujours envisageable. Vous parlez de facteurs inconnus. Moi, je pense qu'ils pourraient facilement être connus. Quand vous parlez d'envois du nombre de masques, je pense qu'on peut demander à chaque commune les coûts engendrés. Cela ne doit pas être une information si difficile à obtenir.

Quant aux tarifs déjà inférieurs, ils restent encore très élevés. J'entends bien qu'il n'y a pas de volonté dans votre chef d'aller dans ce sens-là. Je laisse encore la place à un petit espoir et à une petite réflexion. Si vous voulez des chiffres, je peux très bien vous les amener et participer à votre réflexion.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

06 Vraag van Nathalie Dewulf aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "Het absenteïsme bij bpost" (55006808C)

06 Question de Nathalie Dewulf à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "L'absentéisme chez bpost" (55006808C)

06.01 Nathalie Dewulf (VB): Mijnheer de minister, het absenteïsme bij bpost is vorig jaar opnieuw toegenomen ondanks verschillende initiatieven van de directie om het probleem aan te pakken. Dat blijkt uit het jaarverslag van het Belgische postbedrijf.

Het absenteïsmecijfer, het aantal dagen waarop medewerkers afwezig waren ten opzichte van het aantal gepresteerde dagen, is in 2019 bij het personeel van bpost opnieuw gestegen tot 7,96 %, na 7,85 % in 2018 en 7,57 % in 2017.

Nochtans had het bedrijf zich voorgenomen de trend te keren. Het absenteïsme begon immers te wegen op de kosten. Een groot actieplan werd doorgevoerd met als doel het absenteïsme met 5 % terug te dringen. Dat is dus mislukt en dat voelt de directie ook in de portemonnee, want een deel van de bonussen van de toplui van het bedrijf is sinds twee jaar gekoppeld aan het niveau van ziekteverzuim.

Tijdens de COVID-19-crisis dit jaar verdubbelde reeds het aantal afwezigheden.

Mijn vragen zijn de volgende, mijnheer de minister.

Is er een verschil tussen de statutairen en de contractuelen in het ziekteverzuim?

Is er al een actieplan om het cijfer van het absenteïsme te doen zakken? Wat behelst dat? Wanneer verwacht bpost de eerste resultaten daarvan te zien?

06.02 Minister Philippe De Backer: Meer gedetailleerde cijfers over het absenteïsme dan de vermelde cijfers in het jaarverslag van de onderneming waarnaar u verwijst, worden vertrouwelijk behandeld en ze worden niet vrijgegeven. Ik weet dus niet waar u deze cijfers vandaan haalt.

De stijging over de jaren waarnaar u verwijst en de cijfers gepubliceerd op basis van jaarverslagen zijn vooral te wijten aan een nieuw sorteercentrum Brussel X dat in de loop van 2018 volledig operationeel is geworden. Het pakjessorteercentrum brengt door die nieuwe activiteiten een ander risicoprofiel qua personeel en absenteïsme dan de traditionele postactiviteiten met zich mee.

Zoals u zelf zegt, is het absoluut een duidelijk criterium voor het management van het bedrijf om de inspanningen te leveren om op langere termijn de werkdruk en de stress voor de mensen op het terrein te vermijden en verzachten. Bovendien moeten zware uitreikingsdiensten in de mate van het mogelijke verlicht worden en moeten piekperiodes op een correcte manier worden opgevangen, onder andere door de opstart van rekruteringscampagnes om tijdig voldoende personeel te vinden om de diensten te kunnen bijstaan. Daarnaast zal, als er afwezigheid is, de betrokkenheid met het werk worden gestimuleerd door gesprekken met leidinggevenden en met het afwezige personeelslid om te bekijken wat er juist aan de hand is. Bij frequente afwezigheid wordt er gestreefd naar een betere omkadering en opvolging. Deze maatregelen schuift het bedrijf zelf naar voren om het absenteïsme te doen afnemen.

06.03 Nathalie Dewulf (VB): Het zal zeker goed moeten worden opgevolgd. Er zijn nu eenmaal mensen die profiteren van het systeem. Dat is niet aangenaam voor degenen die hun werk wel goed doen. Vroeger kregen bpost-werknemers een premie volgens de gewerkte dagen. Deze premie is afgeschaft. Nu krijgt iedereen één jaarlijkse premie. Er wordt vastgesteld dat nogal vaak dezelfden zich ziek melden.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

07 Vraag van Nathalie Dewulf aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "De werkdruk bij de postbodes van bpost" (55006905C)

07 Question de Nathalie Dewulf à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "La pression du travail chez les facteurs de bpost" (55006905C)

07.01 Nathalie Dewulf (VB): Mijnheer de minister, nu de werkdruk door de grote piek aan pakjes achter de rug is, stijgt de werkdruk op andere fronten. Nu moeten de postbodes meer reclameblaadjes ronddelen, zoals dat ook al het geval was voor de coronacrisis begon. Vanaf vandaag moeten Vlaamse postbodes op hun ronde maximaal drie reclamefolders verdelen, terwijl ze vóór de coronacrisis tijdens een ronde tot vier verschillende folders in de brievenbussen dropten. Opvallend is dat het bussen van het reclamedrukwerk bij Franstalige postbodes tot maximaal twee wordt beperkt.

De beslissing over de verdeling van reclamedrukwerk wordt genomen op basis van de beschikbare capaciteit, die van week tot week en van regio tot regio kan verschillen. Mogelijk was er ook minder reclamedrukwerk in Wallonië. Maar postbodes in Vlaanderen en Wallonië hebben dezelfde wedde, terwijl de maximale dagelijkse werkbelasting in Wallonië een derde lager ligt. Dat kan toch niet binnen hetzelfde bedrijf. De coronacrisis heeft een forse inspanning van alle postbodes geëist.

Mijnheer de minister, om welke redenen bestaat dat verschil tussen Wallonië en Vlaanderen?

Kan er iets gedaan worden, zodat er minder werkdruk is in Vlaanderen?

07.02 Minister Philippe De Backer: De dienstverlening wordt georganiseerd op basis van een werkdag van gemiddeld 7 uur en 36 minuten. Men houdt ook rekening met verschillende factoren, zoals het aantal zendingen dat aangeleverd wordt en de prognoses daarvoor, de geografie, de densiteit van bewoning, de economische activiteit en geldende verkeersregels.

De te verwerken zendingen kunnen verschillen vertonen tussen de regio's en zelfs binnen de regio's van streek tot streek. Natuurlijk houdt de dienstorganisatie daar precies rekening mee, wat ertoe kan leiden dat de werkorganisatie van regio tot regio en zelfs van streek tot streek kan verschillen, omdat het te verwerken product nu eenmaal anders is.

Maar het principe blijft wel dat een werkdag van 7 uur en 36 minuten over heel het land gehandhaafd wordt.

07.03 Nathalie Dewulf (VB): Dank u voor uw antwoord, mijnheer de minister. Er zou geen verschil mogen zijn tussen Vlaanderen en Wallonië. Het systeem van de georoute zou iedereen op dezelfde manier moeten bedienen.

Kennelijk is er toch een verschil zijn. Het systeem zal dus zeker nagekeken moeten worden.

L'incident est clos.

Het incident is gesloten.

08 Question de Gilles Vanden Burre à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "Le partenariat stratégique entre Proximus et Belfius" (55007035C)

08 Vraag van Gilles Vanden Burre aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "Het strategische partnerschap van Proximus en Belfius" (55007035C)

08.01 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Monsieur le ministre, le 12 juin 2020, Proximus et Belfius, deux entreprises publiques, ont annoncé un "partenariat stratégique". Selon ce qu'on a pu lire dans médias, Belfius va développer une banque entièrement digitale au sein de l’entité Proximus alors que Belfius va, pour sa part, intégrer les produits Proximus sur sa propre plate-forme digitale.

Cette offre pour les nouveaux clients comme pour les clients existants intégrera "de nouvelles façons d’accompagner les familles dans leurs opérations bancaires quotidiennes". Les clients Belfius, quant à eux, auront accès à une offre spécifique développée par Proximus à laquelle ils pourront souscrire via les différents canaux de vente de Belfius.

Monsieur le ministre, cette annonce se limite-t-elle à un simple accord commercial ou ce partenariat va-t-il se concrétiser en une intégration plus forte des deux groupes? Va-t-on, à terme, évoluer vers une fusion? Les conseils d'administration des deux entreprises publiques se sont-ils prononcés sur la question? Quel sera l'impact de cette annonce sur l'emploi? Des postes risquent-ils d'être supprimés ou, au contraire, des nouvelles fonctions vont-elles être créées? Les organisations syndicales ont-elles été consultées avant l'annonce de cette opération?

08.02 Philippe De Backer, ministre: Monsieur le président, monsieur Vanden Burre, il s'agit bien d'un partenariat visant à offrir des services de télécommunication via Belfius et à donner accès aux services bancaires au travers d'applications ou autres moyens de communication électroniques de Proximus. Ce partenariat ne vise donc pas une plus grande intégration ou une quelconque forme de fusion. Le dossier a été présenté et approuvé par les deux CA. Il est clair que les deux entreprises ont la volonté de travailler ensemble, à l'avenir, sur le plan commercial.

Étant donné que cela n'a pas d'impact sur leurs organisations respectives, les syndicats n'ont pas été consultés au préalable au sujet de cette initiative spécifique. Le développement de ces activités s'inscrit, cependant, dans la stratégie des deux entreprises qui a fait l'objet de discussions, à plusieurs reprises, avec les syndicats.

Quoi qu'il en soit, il n'y a pas d'impact sur la main-d'œuvre. Il n'y a donc aucun risque de réduction de celle-ci liée à cette initiative. Au contraire, si cette approche s'avère fructueuse, elle devrait générer des volumes supplémentaires pour Proximus, mais aussi pour les autres partenaires dans la mesure où cela nécessitera plus de travail pour les techniciens qui seront chargés de l'installation, mais aussi pour les vendeurs qui devront vendre les produits à une clientèle plus large.

08.03 Gilles Vanden Burre (Ecolo-Groen): Monsieur le ministre, merci pour votre réponse, qui est claire par rapport aux éléments que je demandais.

L'incident est clos.

Het incident is gesloten.

Le président: Il reste une question de Mme Hanus à l'ordre du jour. Elle me signale qu'elle arrive. Souhaitez-vous l'attendre, monsieur le ministre? Nous pouvons attendre quelques instants ou transformer la question en question écrite.

08.04 Philippe De Backer, ministre: Monsieur le président, c'est comme vous voulez. Nous pouvons attendre un peu.

09 Question de Mélissa Hanus à Philippe De Backer (Agenda numérique, Télécommunications et Poste) sur "Le bilan de la nouvelle distribution des courriers par bpost" (55007720C)

09 Vraag van Mélissa Hanus aan Philippe De Backer (Digitale Agenda, Telecommunicatie en Post) over "De balans van de nieuwe postbestelling door bpost" (55007720C)

Le président: La plus jeune membre de la Chambre vient d'arriver en courant! Je lui cède immédiatement la parole.

Monsieur le ministre, nous vous remercions pour votre patience et votre compréhension.

09.01 Mélissa Hanus (PS): Monsieur le président, monsieur le ministre, je vous remercie de votre patience, car j'ai couru pour venir vous poser ma question.

Depuis le mois de mars dernier, bpost livre le courrier non prioritaire deux jours par semaine: le lundi et le mercredi ou le mardi et le jeudi. En revanche, le courrier urgent, timbré Prior, les colis et les journaux continuent à être distribués quotidiennement.

L'année dernière, je vous avais fait part des inquiétudes que m'inspirait un tel changement. Il m'était apparu que cette décision pouvait nuire à l'accessibilité de chacune et chacun à ce service de proximité. Je vous avais également exprimé mes craintes quant à une discrimination pouvant s'opérer entre ceux qui auront les moyens de payer davantage pour l'envoi d'un courrier Prior par rapport à ceux qui ne pourront pas se le permettre et qui devront donc se contenter de la transmission de leur courrier à un destinataire seulement trois jours plus tard.

Évidemment, je comprends parfaitement la nécessité de s'adapter à l'accélération de la baisse du volume du courrier, comme vous me l'aviez indiqué dans votre réponse. Cependant, je m'interroge sur les effets de ces changements, puisque cela fait à présent quatre mois qu'ils ont été mis en œuvre.

Monsieur le ministre, pouvez-vous nous dresser un état des lieux – fût-il synthétique – de l'évolution de la distribution du courrier depuis mars dernier? Cela a-t-il provoqué un impact sur le nombre de courriers Prior et Non Prior? Qu'en est-il en province de Luxembourg, d'où je proviens? Le travail des facteurs s'en trouve-t-il soulagé? Enfin, avez-vous déjà une idée de la satisfaction des usagers ?

09.02 Philippe De Backer, ministre: Monsieur le président, madame Hanus, je voudrais indiquer, comme je l'ai fait dans mes réponses précédentes, que la baisse du volume du courrier classique est le résultat de l'émergence des formes électroniques de communication. Chacun d'entre nous écrit de moins en moins de lettres. C'est donc aussi un peu de notre responsabilité.

Cette baisse était de l'ordre de 5 % par an mais dans les derniers mois, on a constaté une accélération à 8 % par an. On assiste donc véritablement à une diminution du volume de courrier. En raison de cette baisse rapide, bpost doit prendre des mesures pour compenser la perte de revenus importante générée par cette situation.

Les mesures qui ont déjà été prises au cours de ces dernières années ont atteint leurs limites et ne suffisent plus. La croissance importante du nombre de paquets envoyés ne suffit pas non plus à compenser la baisse de volume du courrier en raison des marges inférieures qui peuvent être réalisées sur ce produit. Les attentes des clients vis-à-vis des livraisons du courrier ont également évolué de telle sorte que davantage d'importance est accordée à la fiabilité plutôt qu'à la fréquence de distribution. C'est pourquoi bpost est passée, depuis mars 2020, à un nouveau modèle de distribution qui prévoit en effet la distribution quotidienne des envois Prior, des envois recommandés, des paquets, des journaux et à la distribution des envois Non Prior deux fois par semaine.

Le modèle de distribution alternée a été déployé selon le calendrier prévu mais dans le contexte exceptionnel de la crise du COVID dans lequel les collaborateurs ont continué à travailler chaque jour. La crise a quand même profondément bouleversé les activités de bpost, provoquant aussi une forte baisse du volume des courriers mais une augmentation spectaculaire du volume des paquets. De plus, les conditions de travail et l'organisation du travail ont dû être adaptées pour protéger tant les employés que les clients.

Dans ces circonstances, l'entreprise donne le temps nécessaire à la mise en place du nouveau modèle de distribution alternée et une évaluation approfondie n'a donc pas encore pu avoir lieu. C'est pourquoi je ne dispose pas de l'information pour répondre à certaines de vos questions.

09.03 Mélissa Hanus (PS): Monsieur le ministre, je vous remercie pour vos éléments de réponse.

Pendant la période du COVID, j'ai moi-même visité un centre de tri de bpost où les services avaient été complètement bouleversés, notamment en termes de livraison de paquets à destination des citoyens. Je reviendrai dès lors dans quelques mois avec ces éléments de question pour pouvoir tirer le bilan de la réforme de ces services et les enseignements consécutifs.

L'incident est clos.

Het incident is gesloten.

Le président: Monsieur le ministre, ceci était sans doute la dernière question qui vous était adressée dans cette commission de la Mobilité pour la présente session parlementaire.

Je vous remercie pour vos réponses.

La réunion publique de commission est levée à 15 h 21.

De openbare commissievergadering wordt gesloten om 15.21 uur.