|
Commissie
voor Landsverdediging |
Commission de la Défense nationale |
|
van Woensdag 19 maart 2025 Avond ______ |
du Mercredi 19 mars 2025 Soir ______ |
De behandeling van de interpellatie vangt aan om 19.50 uur. De vergadering wordt voorgezeten door de heer Peter Buysrogge.
Le développement de l’interpellation commence à 19 h 50. La réunion est présidée par M. Peter Buysrogge.
01.01 Kristien Verbelen (VB): Collega's, het is een heel goede zaak dat er eindelijk werk wordt gemaakt van een steviger leger en robuustere defensiecapaciteiten. Het Vlaams Belang bepleit al heel lang meer financiële middelen, niet alleen voor operationele slagkracht, maar ook voor onderzoek en ontwikkeling.
Mijnheer de minister, wanneer u plant om met de defensiebedrijven op zoek te gaan naar geschikte sites voor militaire productie, dan kunnen wij dat alleen maar toejuichen. Het gaat om een verstandige return on investment voor ons belastinggeld. Zo worden niet alleen jobs gecreëerd, maar wordt ook onze strategische onafhankelijkheid versterkt.
Toch kunnen we bedenkingen formuleren bij de keuze voor de site in Vorst. U bent er om te beginnen duidelijk niet welkom, als we de burgemeester van Vorst mogen geloven. Bovendien wordt Vlaanderen opnieuw gepasseerd, net zoals uw voorgangster minister Dedonder steevast deed. Met het Antwerpse havengebied biedt Vlaanderen een absolute toplocatie. Dat mogen we niet negeren. De voordelen spreken voor zich, een groot deel van de militaire NAVO-logistiek loopt vandaag al via de Antwerpse haven, die een wereldspeler is qua maritieme infrastructuur. Kiezen voor Antwerpen zou niet alleen efficiënt zijn, maar zou ook een signaal geven aan Vlaanderen dat het eindelijk de vruchten kan plukken van zijn inspanningen. Het is dan ook onaanvaardbaar dat na de vestiging van FN Herstal in Franstalig België opnieuw een defensieproject van nationaal belang naar Wallonië of Brussel zou gaan.
In het regeerakkoord staat dat de NMBS de opdracht krijgt om haar gronden in de havengebieden die ze niet nodig heeft voor haar eigen activiteiten tegen de marktprijs te verkopen aan havenbedrijven. Die gronden zijn dus beschikbaar. Waarom zouden we die aan privébedrijven verkopen, terwijl ze strategisch op de ideale plek liggen voor uw plannen met betrekking tot militaire productie?
Mijnheer de minister, waarom overweegt u niet om de beschikbare locaties binnen havengebieden – ongeacht of dat in Antwerpen, Zeebrugge of een andere haven is – te gebruiken voor uw plannen, in plaats van voor de zoveelste keer te kijken naar het zuiden van het land of naar de hoofdstad, waar men van uw plannen niet wil weten?
01.02 Minister Theo Francken: Mevrouw Verbelen, aangezien het al laat is, zal ik me tot de essentie beperken.
Ik heb de aan mij gerichte open brief van uw partijvoorzitter gelezen. Hij had het over de Audisite in Vorst en stelde het havengebied in Antwerpen als alternatief voor.
Ten eerste is er nog niets beslist. Ik heb niet gezegd dat er opnieuw industriële productie op de Audisite in Vorst zal komen. Ik heb wel gezegd dat de fabriek van Audi Vorst helaas leegstaat en dat daarmee duizenden jobs geïmpacteerd zijn. Brussel kampt ook met een zeer hoge werkloosheid en jongerenwerkloosheid. In Vorst bedraagt de werkloosheid 25 %, dat is dramatisch. Dertig kilometer verder, in Lubbeek bedraagt het werkloosheidspercentage 1 % à 2 %. Er zijn dus heel veel uitdagingen in Brussel, daarover zijn we het allemaal eens, denk ik.
Er is een grote nood aan meer militaire productie in heel Europa. Autoassemblagesites, waaronder die van Volkswagen en Audi, sluiten de deuren. Dat komt door de dalende verkoop, door de concurrentie met China – dat zijn bedrijven heel veel staatssteun verleent –, door dure wagens, door de elektrificatie, door de vergroening van het wagenpark die niet verloopt zoals gewenst, en door een aantal andere redenen. De state-of-the-artsite van Vorst wordt momenteel niet gebruikt en daarom is het misschien geen dom idee om te onderzoeken of we daarvan geen militaire productiesite kunnen maken, zoals men in Duitsland met twee Audifabrieken zal doen. Ook elders zijn die gesprekken lopende. In de pers – vooral in de Franstalige – word ik echter afgeschilderd als een halve gare omdat ik dat idee opper. Ik vind dat echter helemaal geen dom of zot idee. Laten we dat dus bekijken.
Ik heb de site gisteren bezocht met heel veel bedrijfsleiders en geïnteresseerden en dat was een groot succes.
Zal daar morgen of overmorgen militaire productie plaatsvinden? Nee, dat zal natuurlijk wel wat duren. Die fabriek is op dit moment bijvoorbeeld nog eigendom van Audi. Ze wordt nu gedemonteerd, een aantal stukken worden verkocht en dan zal Audi een aantal opties bekijken.
De premier heeft de directie van Audi vorige week ontvangen. Er zijn verschillende sporen. De premier zal dat coördineren, samen met de minister van Economie en de deelstaat Brussel. Ik zal daarbij uiteraard ook betrokken worden, omdat het een unieke opportuniteit kan zijn.
Ik moet trouwens zeggen dat ik tientallen, misschien zelfs honderden, e-mails heb gekregen van ex-werknemers van Audi en ook van mensen die daar nu nog aan de slag zijn. Zij vertellen vaak heel emotionele verhalen. Dat zijn dikwijls verhalen van mensen die hopen dat er toch een doorstart van die fabriek mogelijk is. Voor veel mensen gaat het ook om hun levenswerk. Als Vorst dan een militaire productiesite zou worden, lijkt me dat een opportuniteit. Ik onderstreep dat er echter geen munitie worden geproduceerd. Dat is een compleet misverstand waarover ik ook heel veel e-mails heb gekregen.
Betekent dat, collega's, dat de Antwerpse haven daarom geen interessante sites kan hebben? Daar spreek ik mij niet over uit, dat is waarschijnlijk wel het geval. Ik heb sindsdien heel veel interessante sites aangeboden gekregen. Ik heb vandaag bijvoorbeeld een brief gekregen van de burgemeester van Charleroi, die mij een concreet aanbod doet. Ik heb hem geantwoord via WhatsApp dat ik hem zo snel mogelijk een bezoekje zal brengen om die site te bekijken. Ik vermoed ook dat daar heel veel werkloosheid is onder jongeren en dat jobs daar dus welkom zijn. De partij van de burgemeester van Charleroi is daarenboven een partij die op een zeer realistische manier kijkt naar werkgelegenheid, militaire productie en alles wat te maken heeft met wapen- en munitieproductie. Dat is altijd zo geweest. Er is trouwens een groot cultuurverschil tussen het noorden en het zuiden van het land, want in Vlaanderen hebben we altijd een heel andere cultuur gehad. Ik hoop dan ook dat we eindelijk wat realistischer worden. Op dat vlak benijd ik dan ook eerlijk gezegd de Waalse nuchterheid.
Dat zijn dus allemaal opties. Ik zeg niet dat het in Antwerpen niet kan. Ik weet dat niet. Als daar interessante opportuniteiten zijn en er zijn bedrijven die dat zien zitten, dan moeten we ervoor gaan. We staan namelijk aan het begin van iets. We zullen zien waarheen ons dat leidt. Laten we dus gewoon positief zijn en kijken of we die dynamiek kunnen oppikken en of we daarvan ook een stuk economisch kunnen profiteren. Dat is de grote uitdaging. Als we dat economisch kunnen benutten in Vlaanderen, Brussel of Wallonië, dan is dat goed.
Ik vind trouwens dat we in Vlaanderen zeker en vast ook moeten overgaan tot meer productie. Dat is absoluut zo. Als er recent evenwel een fabriek met 3.000 werkplaatsen werd gesloten, moeten we terecht bekijken of we daar iets mee kunnen doen.
Er is nog niets beslist, maar ik hoop dat het iets wordt en ik ben eigenlijk wel positief. Iets doen voor de volledige oppervlakte van die heel grote site lijkt me niet realistisch, maar het kan misschien wel voor een gedeelte. We zullen dat dus verder opvolgen.
01.03 Kristien Verbelen (VB): Ook ik beperk me in mijn repliek tot de essentie.
Ik vind het alleszins positief dat de beslissing nog niet is gevallen. U zegt dat het geen dom idee is om naar Audi in Brussel te gaan, maar het is misschien ook geen dom idee om na te gaan welke gronden de NMBS bezit en om met het havenbedrijf en de gewesten de mogelijkheden te onderzoeken.
Ik hoop dat Vlaanderen de vruchten kan plukken van zijn inspanningen. Aangezien er nog geen beslissing is genomen, ben ik nu in de mogelijkheid om hier een motie neer te leggen.
Motions
De voorzitter: Tot besluit van deze bespreking werden volgende moties ingediend.
En conclusion de cette discussion, les motions suivantes ont été déposées.
Een motie van aanbeveling werd ingediend door mevrouw Katrien Verbelen en luidt als volgt:
"De
Kamer,
gehoord
de interpellatie van mevrouw Kristien Verbelen
en het
antwoord van de minister van Defensie, belast met Buitenlandse Handel,
- overwegende de nood aan bijkomende operationele slagkracht, onderzoek en ontwikkeling voor Defensie;
- gelet op het feit dat met FN Herstal Wallonië reeds beschikt over militaire productiemogelijkheden;
- gelet op het feit dat het lokaal bestuur van Vorst reeds liet weten liever geen militair productiecentrum op de site van Audi Vorst te ontvangen;
- aangezien een groot deel van de militaire NAVO-logistiek vandaag al via de Antwerpse haven, een wereldspeler op het vlak van maritieme infrastructuur, loopt;
- wijzend op het regeerakkoord waarin staat "De NMBS krijgt de opdracht om haar gronden in de havengebieden die zij zelf niet nodig heeft voor haar eigen activiteiten tegen de marktprijs te verkopen aan de havenbedrijven.";
vraagt de regering
- na te gaan welke gronden die de NMBS in haar bezit heeft in havengebied kunnen worden gebruikt voor de inrichting van een ontwikkelings- en/of productiecentrum voor militaire toepassingen;
- op zeer korte termijn contact op te nemen met het havenbedrijf, de lokale en gewestelijke overheden teneinde zo snel mogelijk de mogelijkheid te creëren om binnen het havengebied een militaire ontwikkelings- en/of productiesite te kunnen realiseren."
Une motion de recommandation a été déposée par Mme Katrien Verbelen et est libellée comme suit:
"La Chambre,
ayant entendu l'interpellation de Mme Katrien Verbelen
et la réponse du ministre de la Défense, chargé du Commerce extérieur,
- considérant la nécessité d'accroître la capacité opérationnelle ainsi que la recherche et le développement pour la Défense;
- eu égard au fait qu'avec la FN Herstal, la Wallonie dispose déjà de possibilités de production militaire;
- eu égard au fait que l'administration locale de Forest a déjà fait savoir qu'elle préférait ne pas accueillir de centre de production militaire sur le site d'Audi Forest;
- étant donné qu'une grande partie de la logistique militaire de l'OTAN transite déjà actuellement par le port d'Anvers, un acteur mondial en matière d'infrastructure maritime;
- soulignant le fait que l'accord de gouvernement prévoit que "la SNCB est chargée de vendre aux entreprises portuaires, au prix du marché, les terrains qu’elle possède dans les zones portuaires et dont elle n'a pas besoin pour ses propres activités;
demande au gouvernement:
- de vérifier quels terrains possédés par la SNCB dans la zone portuaire peuvent être utilisés pour l'implantation d'un centre de développement et/ou de production pour des applications militaires;
- de prendre contact à très court terme tant avec la régie portuaire qu'avec les autorités locales et régionales afin de créer dans les plus brefs délais la possibilité de réaliser un site de développement et/ou de production militaire dans la zone portuaire."
Een eenvoudige motie werd ingediend door de heren Peter Buysrogge, Koen Metsu, de dames Darya Safai en Charlotte Deborsu, de heren Mathieu Michel, Stéphane Lasseaux, Axel Weydts en Koen Van den Heuvel.
Une motion pure et simple a été déposée par MM. Peter
Buysrogge, Koen Metsu, Mmes Darya Safai et Charlotte Deborsu, MM. Mathieu Michel, Stéphane Lasseaux, Axel
Weydts et Koen Van den Heuvel.
Over de moties zal later worden gestemd. De bespreking is gesloten.
Le vote sur les motions aura lieu
ultérieurement. La discussion
est close.
De behandeling van de interpellatie eindigt om 20.01 uur.
Le développement de l'interpellation se termine à 20 h 01.