IP045_FIN.doc

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

cdH

centre démocrate Humaniste

CD&V

Christen-Democratisch en Vlaams

ECOLO

Ecologistes Confédérés pour l'organisation de luttes originales

Front National

Mouvement réformateur

N-VA

Nieuw-Vlaamse Alliantie

Parti socialiste

sp.a-spirit

Socialistische Partij Anders en Spirit

VLAAMS BLOK

Vlaams Blok

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

Abréviations dans la numérotation des publications :

Afkortingen bij de nummering van de publicaties :

DOC 51 0000/000 Document parlementaire de la 51e législature, suivi du n° de

base et du n° consécutif

DOC 51 0000/000

Parlementair document van de 51e zittingsperiode +
basisnummer en volgnummer

QRVA

Questions et Réponses écrites

QRVA

Schriftelijke Vragen en Antwoorden

CRIV

Version Provisoire du Compte Rendu Intégral (sur papier vert)

CRIV

Voorlopige versie van het Integraal Verslag (op groen papier)

CRIV

Compte Rendu Intégral, avec, à gauche, le compte rendu
intégral définitif et, à droite, le compte rendu analytique traduit
des interventions (sur papier blanc, avec les annexes)

CRIV

Integraal Verslag,met links het definitieve integraal verslag en
rechts het vertaald beknopt verslag van de toespraken (op wit
papier, bevat ook de bijlagen)

CRABV

Compte Rendu Analytique (sur papier bleu)

CRABV

Beknopt Verslag (op blauw papier)

PLEN

Séance plénière (couverture blanche)

PLEN

Plenum (witte kaft)

COM

Réunion de commission (couverture beige)

COM

Commissievergadering (beige kaft)

Publications officielles éditées par la Chambre des représentants
Commandes :
Place de la Nation 2
1008 Bruxelles
Tél. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.laChambre.be
e-mail :

publications@laChambre.be

Officiële publicaties, uitgegeven door de Kamer van volksvertegenwoordigers
Bestellingen :
Natieplein 2
1008 Brussel
Tel. : 02/ 549 81 60
Fax : 02/549 82 74
www.deKamer.be
e-mail :

publicaties@deKamer.be

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

SOMMAIRE

INHOUD

Excusés

Berichten van verhindering

PROJETS ET PROPOSITIONS

ONTWERPEN EN VOORSTELLEN

Projet de loi spéciale portant diverses
modifications en matière de législation électorale
(584/1-7)

Ontwerp van bijzondere wet houdende
verschillende wijzigingen van de kieswetgeving
(584/1-7)

- Projet de loi portant diverses modifications en
matière de législation électorale (581/1-8)

- Wetsontwerp houdende verschillende
wijzigingen in de kieswetgeving (581/1-8)

- Projet de loi spéciale modifiant diverses lois
spéciales (583/1-2)

- Ontwerp van bijzondere wet tot wijziging van
diverse bijzondere wetten (583/1-2)

- Projet de loi modifiant la loi du 22 janvier 2002
visant à réduire de moitié l'effet dévolutif des
votes exprimés en case de tête et à supprimer la
distinction entre candidats titulaires et candidats
suppléants pour l'élection du Conseil flamand, du
Conseil régional wallon et du Conseil de la
Région de Bruxelles-Capitale et fixant le modèle
du bulletin de vote pour l'élection du Conseil de la
Région de Bruxelles-Capitale (580/1-2)

- Wetsontwerp tot wijziging van de wet van
22 januari 2002 tot beperking met de helft van de
devolutieve kracht van de lijststemmen en tot
afschaffing van het onderscheid tussen de
kandidaat-titularissen en kandidaat-opvolgers
voor de verkiezing van de Vlaamse Raad, de
Waalse Gewestraad en de Brusselse
Hoofdstedelijke Raad en tot vaststelling van het
stembiljet voor de verkiezing van de Brusselse
Hoofdstedelijke Raad (580/1-2)

Projet de loi organisant la répartition entre les
collèges électoraux du nombre de membres
belges à élire au Parlement européen (582/1-7)

Wetsontwerp tot regeling van de verdeling tussen
de kiescolleges van het aantal in het Europees
Parlement te verkiezen Belgische leden (582/1-7)

Reprise de la discussion générale

Hervatting van de algemene bespreking

Orateurs: Pieter De Crem, président du
groupe CD&V, Geert Bourgeois, Geert
Lambert, Bart Laeremans, Patrick Dewael,
vice-premier ministre et ministre de l'Intérieur,
Bart Tommelein, Marie Nagy, Raymond
Langendries, président du groupe cdH

Sprekers: Pieter De Crem, voorzitter van de
CD&V-fractie, Geert Bourgeois, Geert
Lambert, Bart Laeremans, Patrick Dewael,
vice-eerste minister en minister van
Binnenlandse Zaken, Bart Tommelein, Marie
Nagy, Raymond Langendries, voorzitter van
de cdH-fractie

Discussion des articles

Bespreking van de artikelen

Orateurs: Pieter De Crem, président du
groupe CD&V, Marie Nagy, Geert Bourgeois,
Filip De Man

Sprekers: Pieter De Crem, voorzitter van de
CD&V-fractie, Marie Nagy, Geert Bourgeois,
Filip De Man

ANNEXE

BIJLAGE

DECISIONS INTERNES

INTERNE BESLUITEN

DEMANDES D'INTERPELLATION

INTERPELLATIEVERZOEKEN

ETRAITS

NGETROKKEN

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

SEANCE PLENIERE

PLENUMVERGADERING

MERCREDI

JANVIER

2004

Soir

______

van

WOENSDAG

JANUARI

2004

Avond

______

La séance est ouverte à 18.08 heures par M. Paul Tant, vice-président.
De vergadering wordt geopend om 18.08 uur door de heer Paul Tant, ondervoorzitter.

Ministre du gouvernement fédéral présent lors de l'ouverture de la séance:
Tegenwoordig bij de opening van de vergadering is de minister van de federale regering:
Patrick Dewael.

Le président: La séance est ouverte.
De vergadering is geopend.

Une série de communications et de décisions doivent être portées à la connaissance de la Chambre. Elles
seront reprises en annexe du compte rendu intégral de cette séance.
Een reeks mededelingen en besluiten moeten ter kennis gebracht worden van de Kamer. Zij zullen in
bijlage bij het integraal verslag van deze vergadering opgenomen worden.

Excusés
Berichten van verhindering

Jean-Pol Henry, pour raisons de santé / wegens ziekte;
Elio Di Rupo, à l'étranger / buitenslands;
Geert Versnick, Conseil de l'Europe / Raad van Europa.

Projets et propositions
Ontwerpen en voorstellen

01 Projet de loi spéciale portant diverses modifications en matière de législation électorale (584/1-7)

- Projet de loi portant diverses modifications en matière de législation électorale (581/1-8)
- Projet de loi spéciale modifiant diverses lois spéciales (583/1-2)
- Projet de loi modifiant la loi du 22 janvier 2002 visant à réduire de moitié l'effet dévolutif des votes
exprimés en case de tête et à supprimer la distinction entre candidats titulaires et candidats
suppléants pour l'élection du Conseil flamand, du Conseil régional wallon et du Conseil de la Région
de Bruxelles-Capitale et fixant le modèle du bulletin de vote pour l'élection du Conseil de la Région de
Bruxelles-Capitale (580/1-2)

01 Ontwerp van bijzondere wet houdende verschillende wijzigingen van de kieswetgeving (584/1-7)

- Wetsontwerp houdende verschillende wijzigingen in de kieswetgeving (581/1-8)
- Ontwerp van bijzondere wet tot wijziging van diverse bijzondere wetten (583/1-2)
- Wetsontwerp tot wijziging van de wet van 22 januari 2002 tot beperking met de helft van de
devolutieve kracht van de lijststemmen en tot afschaffing van het onderscheid tussen de kandidaat-
titularissen en kandidaat-opvolgers voor de verkiezing van de Vlaamse Raad, de Waalse Gewestraad
en de Brusselse Hoofdstedelijke Raad en tot vaststelling van het stembiljet voor de verkiezing van de
Brusselse Hoofdstedelijke Raad (580/1-2)

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

02 Projet de loi organisant la répartition entre les collèges électoraux du nombre de membres belges à

élire au Parlement européen (582/1-7)

02 Wetsontwerp tot regeling van de verdeling tussen de kiescolleges van het aantal in het Europees

Parlement te verkiezen Belgische leden (582/1-7)

Reprise de la discussion générale
Hervatting van de algemene bespreking

La discussion générale est reprise.
De algemene bespreking wordt hervat.

02.01 Pieter De Crem (CD&V): Mijnheer de voorzitter, mijnheer de

minister, en, ik zou zeggen, het koninkrijk voor de toehoorders en
wellicht wil de minister dat ook vinden - het is jammer dat een
dergelijk belangrijk debat in openbare vergadering welgeteld negen
collega's wakker houdt, de voorzitter inbegrepen.

Mijn betoog zal kort zijn. De minister heeft immers gevraagd om een
beetje inschikkelijkheid omdat hij naar een belangrijke buitenlandse
vergadering moet.

Ik zou willen beginnen met een bijzonder belangwekkend feit dat zich
vandaag voordeed, met name de verklaring van de heer Willy Cortois
namens de VLD, dat hij de amendementen van de oppositie, ertoe
strekkend om over te gaan tot de splitsing van het kiesarrondissement
Brussel-Halle-Vilvoorde, zal steunen. Dat is het belangwekkende feit.
De kat komt natuurlijk op de koord. Misschien zal de kat nog een
beetje kateren. Ik moet jammer genoeg vaststellen dat de VLD-fractie
hier totaal afwezig is. Misschien heeft die fractie ondertussen kennis
genomen van de boodschap die de heer Cortois van op het
spreekgestoelte meegedeeld heeft. In elk geval zijn wij tevreden. Dat
wil dus ook zeggen dat ons amendement aangehouden zal blijven
voor de bespreking morgen. Als wij dat willen met de Vlamingen, dan
komt er een splitsing van het kiesarrondissement Brussel-Halle-
Vilvoorde voor de Europese verkiezingen. Als er toch iets goed is aan
deze voorstellen en hervormingen, is het wel dat. Dan hebben wij in
2004 toch geschiedenis geschreven.

Voor het overige zou ik op dit moment een aantal belangrijke
beschouwingen kunnen maken met de teletijdmachine van professor
Barabas, die ons zouden kunnen leiden tot het lezen van veel
uittreksels van burgermanifesten. De minister heeft die ontwerpen
eigenlijk als enige verdedigd. Hij was de enige die de 5%-drempel
verdedigde, de enige die de herinvoering van de opvolgers
verdedigde en ook de enige die de verkiesbaarheidsleeftijd op 18 jaar
verdedigde.

Ik heb eigenlijk vanuit de meerderheid, collega's weinige, maar toch
aandachtige collega's nooit enige vorm van spontaan enthousiasme
gezien voor deze hervorming, wat natuurlijk het vermoeden alleen
maar versterkt dat dit een beetje marchandering is geweest. Laten we
toegeven dat dit een afsprakenhandel is geweest tussen de
meerderheid van het Vlaamse Parlement en tussen de Franstaligen
en de Vlamingen. Ik moet ook zeggen aan collega Bourgeois van de
N-VA, hoezeer hij ook probeert vandaag de maagdelijkheid aan te
houden, dat hij ze is verloren op een vrijdagnamiddag in de
kamercommissie voor de Binnenlandse Zaken. De vrijdag is de
uitbetaaldag geworden voor de N-VA. Op een of andere manier,

02.01 Pieter De Crem (CD&V): Il

est regrettable qu'il n'y ait que neuf
Membres pour participer à un
débat si important!

M. Cortois a fait une déclaration
importante: le VLD soutiendra les
amendements du CD&V visant à
scinder l'arrondissement électoral
de Bruxelles-Hal-Vilvorde. Cette
déclaration expliquerait-elle que le
groupe VLD ait quitté l'hémicycle?
Si les Flamands le veulent, la
scission de cet arrondissement
deviendra réalité demain.

Le ministre Patrick Dewael est le
seul à avoir défendu le seuil
électoral de 5%, les suppléants et
l'abaissement de l'âge d'éligibilité.
Pour le reste, la majorité s'est
montrée peu enthousiaste. Par
conséquent, il est très clair qu'il a
été recouru à diverses combines:
au Parlement flamand, avec les
francophones et avec M.
Bourgeois. La N-VA a perdu
définitivement sa virginité en
troquant son soutien aux
arrondissements provinciaux
contre des garanties financières.

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

mijnheer Bourgeois, bent u hoe dan ook de gangmaker geworden van
de provinciale kiesomschrijving op Vlaams vlak. Het is een
partijgenoot van u die de provinciale kiesomschrijving via een ontwerp
van decreet heeft ingediend. Dit gunstig stemmen van de paarse
meerderheid heeft u inderdaad geld opgebracht. Ik neem daarvan
akte. Ik denk dat iedereen in dit Parlement, maar ook daarbuiten, zijn
mening heeft gehad. Eigenlijk is voor u de vrijdag, zoals vroeger, de
uitbetaaldag geweest. U bent cash betaalt voor uw loyale diensten
aan paars in de Vlaamse regering.

02.02 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer de voorzitter, ik ga niet tot

vervelens toe herhalen wat ik al heb gezegd. Het verhaal van de heer
De Crem klopt langs geen kanten.

Ik heb u daarstraks gezegd, mijnheer De Crem, waarom wij dat
decreet hebben ingediend. Ik ben er nog altijd trots op dat wij dit
hebben gedaan omdat wij daarmee invulling hebben gegeven aan de
Vlaamse autonomie, wat anders niet zou zijn gebeurd. Ik was een
beetje verrast dat uw partij in het Vlaams Parlement zich alleen
afwijzend heeft opgesteld. Zij had het voorstel ook kunnen
amenderen. Ik heb het al gezegd. Voor ons mocht er perfect een
andere regeling uit de bus komen. Men had, bijvoorbeeld, West-
Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Antwerpen in twee kringen kunnen
indelen waardoor men de negatieve effecten van de apparentering
ook grotendeels ontweek, als men Vlaams-Brabant maar overeind
hield. Ik denk dat er over Limburg ook een consensus is om de kring
provinciaal te houden.

Ten tweede, wij wilden vermijden dat er weer een prijs aan de
Franstaligen zou worden betaald. Dat is heel duidelijk.

Ten derde, het is ook zo dat wij ons in staat van wettige
zelfverdediging bevonden. Dat heeft niets met de financiering te
maken, maar wij wilden absoluut vermijden, als men die drempel
invoerde wat men ook heeft gedaan en waarvoor men een
tweederde meerderheid heeft dat een provinciale drempel van 5
procent nog eens bovenop de arrondissementele, kleine kieskringen
zou komen. Dat is de waarheid van het verhaal. Niets dan de
waarheid daaromtrent. Vanuit de meerderheid zijn allerhande
pogingen ondernomen om de stemming over dat decreet nog tegen te
houden, waarmee wij het absoluut niet eens waren. U weet ook
allemaal hoe het is verlopen. U hebt gezien hoe men aan een
tweederde meerderheid is gekomen en hoe men het Vlaams Blok
over de streep heeft gehaald. Dat is een ander verhaal, waar wij voor
niets tussen zitten. Wij hebben over niets onderhandeld in heel die
kieshervorming.

02.02 Geert Bourgeois (N-VA):

Les déclarations de M. De Crem
ne riment à rien. J'ai expliqué
pourquoi nous avons soutenu le
projet de décret au parlement
flamand. Il complète l'autonomie
flamande, nous souhaitions éviter
que des concessions soient faites
aux francophones et nous étions
en état de légitime défense : si un
seuil électoral de 5 pour cent est
instauré, il ne sera pas assorti de
circonscriptions électorales
d'arrondissement.

Au parlement flamand, la majorité
a d'ailleurs tenté de reporter le
vote sur les circonscriptions. Mais
nous nous y sommes opposés.
Nous sommes d'ailleurs étrangers
au déroulement du vote et au
soutien du Vlaams Blok.

02.03 Pieter De Crem (CD&V): Collega Bourgeois, hoezeer u ook

uw best doet, de twijfel blijft. Ik vrees dat de aanpassing van de wet
op de partijfinanciering voor u niets anders dan een
begrafenisvergoeding voor uw partij inhoudt en wanneer u in uw hart
kijkt, weet u dat net zo goed als ik.

Collega's, wij hebben een heel eigenaardige discussie gevoerd in de
commissie voor de Binnenlandse Zaken. Ik had het over de
teletijdmachine van professor Barabas. Tien jaar geleden hadden we
een aantal belangwekkende fenomenen in dit land. In de
boekenrekken van veel boekhandels verschenen de

02.03 Pieter De Crem (CD&V):

M. Bourgeois n'est pas à même de
lever les doutes. La loi sur le
financement des partis telle qu'elle
a été adaptée ne rapportera que
l'argent des funérailles du N-VA. Il
le sait comme moi.

Il y a dix ans paraissaient les
premiers "Burgermanifesten",
débordant d'idées révolutionnaires

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Burgermanifesten. Daarin stonden allerlei bijzonder interessante
zaken: het uit de Staat stappen - ik weet niet of u zich dat nog
herinnert - en een heel eigenaardige financiering van de sociale
zekerheid. Wat er ook bijzonder belangrijk was, was het rendez-vous
met de burger, de echte democratie. Ik haal daarvan een aantal
voorbeelden aan omdat ze zo revolutionair waren. Ze werden in deze
coalitie echter doorgespoeld, maar ik wil er toch een aantal aan de
minister van Binnenlandse Zaken meedelen.

Ten eerste, wat was de basisregel van politieke participatie bij de VLD
in de Burgermanifesten? De kieskringen moesten zo klein mogelijk
zijn. Hoe groter de kieskring, hoe groter de vervreemding.
Vervreemding of aliënatie is een marxistisch principe en dat moest
dus absoluut worden verwijderd en de kieskringen moesten zo klein
mogelijk zijn.

Ten tweede, de grootste vervorming van de democratie was de
opvolger. De opvolgers waren degenen die niet aan het
democratische oordeel waren onderworpen, maar wel zij die hetzij
door het hebben van een goede vriendschapsband met de voorzitter,
de voorzitster, de vrouw van de voorzitter, de man van de voorzitster
of de vriendin van de voorzitter op de eerste plaats kwamen en zo van
de opvolging verzekerd waren en misschien zicht hadden op een
parlementair mandaat. Mijnheer de minister van Binnenlandse Zaken,
u hebt zelf, weliswaar in een andere gedaante, de opvolging een van
de meest perfide zaken van het politieke bestaan van de twintigste
eeuw genoemd. We zien nu echter dat de opvolger in geval van
ontslag, overlijden of belemmering, degene is die als eerste niet
verkozen is op de effectieve lijst.

Wat ik niet begrijp, is dat u nu met evenveel verve verkondigt dat het
net een hoogmis is voor de democratie dat de opvolgers weer worden
ingevoerd.

Ten derde, wat was de rijkdom? Wat ging in tegen de schraalheid van
ons politiek landschap in België en Vlaanderen? Het panorama van
politieke partijen. Het veelkleurig palet was een weldaad voor de
democratie. Het was ook dat veelkleurige palet dat er ooit voor heeft
gezorgd dat u terechtgekomen bent in een coalitie die wij paars-groen
zijn gaan noemen. Een beetje blauw, een beetje rood en een beetje
groen. Wij hebben ooit eens de kleuren gemengd en er kwam niet
paars-groen uit maar bruin, maar dat is natuurlijk iets anders.

U die met evenveel gemak de meerwaarde van dat veelkleurige palet
hebt verdedigd, zegt nu dat alle partijen met minder dan 5% niet meer
waardig zijn om te worden vertegenwoordigd. U vindt dat een
bijdrage. Wij vinden dat absoluut een verarming van het politieke
landschap. Wij begrijpen niet dat de groenen daarmee zelf hun
doodvonnis hebben getekend. Zij zijn door u doodgeknuffeld tijdens
een machtsdeelname en betalen daarvoor nu de tol. Zij zitten al een
beetje verder dan de heer Bourgeois met zijn begrafenisvergoeding.
Voor hen is het al R.I.P. Zij zijn recht in de electorale put
terechtgekomen.

qui sont à présent balayées par
cette coalition. Ces
Burgermanifesten préconisaient
l'instauration de circonscriptions
électorales plus petites : en effet,
plus elles sont grandes, plus le
malaise est grand. Désormais la
population votera par
circonscription électorale
provinciale.

On avait dit que les suppléants
occasionnaient un déséquilibre
démocratique. Ils avaient été
considérés comme l'un des
éléments les plus perfides du
système politique. Mais voilà qu'ils
sont réhabilités. La palette
multicolore de partis politiques a
été qualifiée de bienfait pour la
démocratie. C'est grâce à cette
palette que le VLD a pu intégrer
une coalition. Mais voilà que le
VLD appauvrit le paysage politique
en instaurant un seuil électoral.
Les Verts ont été mortellement
étreints et la N-VA a déjà perçu
son indemnité funéraire. A la fosse
électorale, donc. Si celle-ci est
octroyée, il ne me reste plus qu'à
rédiger l'épilogue de notre offre
faite à M. Bourgeois de participer
avec nous aux élections
flamandes en compagnie d'au
moins cinq candidats de son parti.

02.04 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer de voorzitter, ik ben

bijzonder ontroerd door de woorden van medeleven van de heer De
Crem. Mijnheer De Crem, misschien kunt u zich bezighouden met de
evolutie van uw eigen partij. Als u dan toch alludeert op

02.04 Geert Bourgeois (N-VA):

A mon tour alors de raconter ma
propre version de l'histoire. M. De
Crem ferait mieux de s'occuper de

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

opiniepeilingen, moet u misschien de evolutie daar eens bekijken. Ik
ben niettemin bijzonder getroffen door uw diepe blijken van zorg voor
de N-VA. Ik moet u zeggen dat wij het wel redden. Wij gaan er wel
komen. Wij zijn een partij in opbouw.

Over de financiering, mijnheer De Crem, heb ik altijd gelezen en
gehoord uw partij was niet aanwezig in de commissie voor de
Binnenlandse Zaken dat uw partij dit ook zou steunen en dat u dit
een zaak van rechtvaardigheid vond, net als wij. Nu geeft u de indruk
dat u daar plots niet meer achter staat. Het is niet de eerste keer dat
ik CD&V een bocht van 180 graden zie maken. Blijkbaar vindt u dit
plots geen goede zaak meer.

son parti et, par exemple, de
compulser les sondages d'opinion.
Dans un premier temps, le CD&V
ne voyait d'ailleurs aucune
objection au nouveau mode de
financement mais il a soudain fait
volte-face.

02.05 Pieter De Crem (CD&V): Mijnheer Bourgeois, mochten we nu

een gesprek hebben onder vier ogen, dan zou u een andere toon
aanslaan. Wij gunnen u immers uw geld, echt waar. Wij gunnen u ook
zoveel mogelijk kiezers. Het zullen er alleen geen 5% zijn van het
Vlaamse electoraat. U kan ons niets misgunnen en zeker niet het feit
dat wij het u ooit hebben gegund om met minstens vijf mensen van
uw partij samen met ons deel te nemen aan de Vlaamse verkiezingen
en deel uit te maken van onze fractie in het Vlaams Parlement.
Mijnheer Bourgeois, als de begrafenisvergoeding is uitbetaald en na
13 juni 2004 zal ik de pen ter hand nemen om daarvan de epiloog te
schrijven en u zal daarin een belangrijke rol spelen.

02.06 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer De Crem, als u de epiloog

schrijft, dan zal ik u met veel plezier de e-mails van uw voorzitter tot
op de laatste dag van de onderhandelingen voorleggen en u aantonen
op welke punten die kartelbesprekingen afgesprongen zijn. Dat
gebeurde tot genoegen van u. U gunde ons dat kartel immers niet
zozeer. U zei toch publiekelijk dat het alleen maar ging over de
postjes en over de centen. Mijnheer De Crem, u was een van de
CD&V-leden die daarmee blijkbaar een beetje last had, als ik uw
interviews mag geloven. Er waren andere mensen in uw partij die dat
een beetje anders zagen. U weet echter heel goed waarop het
uiteindelijk afgesprongen is. Als u een epiloog schrijft, dan zal ik mijn
epiloog er gerust naastleggen.

De voorzitter: Vanop de sp.a-banken wil men een korte interventie doen, als ik het goed begrepen heb.

02.07 Geert Lambert (sp.a-spirit): Mijnheer de voorzitter, het zijn de

Spirit-banken. Ik wil gewoon eens graag die e-mails lezen.

02.08 Pieter De Crem (CD&V): Dat zullen we doen nadat we de e-

mails tussen de sp.a en Spirit over DHL en de rol van minister
Anciaux in het Zaventem-dossier hebben gelezen. Dat zal spitanter
zijn dan de min of meer veredelde gesprekken die wij met de N-VA
hebben gevoerd.

Mijnheer de voorzitter, ik kom aan mijn punt en ik heb het eigenlijk
reeds gemaakt.

Het punt is dat we hier te maken hebben met electorale zelfbediening.
Het is de cash-and-carry van socialisten en liberalen om een aantal
zaken te versnijden in functie van zelfbediening. Het feit dat de kiezer
vraagt naar een eenduidig systeem tussen Vlaamse en federale
verkiezingen gaat uiteraard in tegen alle logica, mijnheer de ex-
minister-president.

02.08 Pieter De Crem (CD&V): Il

s'agit là d'un cas de libre-service
électoral. Nul ne pense que la
participation s'en trouvera accrue.
Le fait qu'un tiers des membres de
ce parlement n'aient jamais figuré
sur une liste effective affaiblit
considérablement la démocratie. Il
en va de même en ce qui
concerne la double candidature.
Quant au système électoral, il ne
faut pas non plus vouloir aller à
l'encontre de la volonté du peuple.
Un jour, la population en aura
assez de l'attelage violet. J'espère

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Ik denk dat, indien u nog in uw zetel van minister-president van
Vlaanderen zou hebben gezeten, u een totaal andere toon zou
hebben aangeslagen. Het weze zo. Niemand gelooft dat dit een
betere participatie met zich zal meebrengen. Wat vooral belangrijk is,
is eigenlijk één van de meest verschrikkelijke zaken die zich hebben
voltrokken tijdens de verkiezingen van 18 mei 2003, namelijk dat in
deze Kamer een derde van de leden nooit op een effectieve lijst heeft
gestaan maar via opvolging in het Parlement is gekomen, dat mensen
die gekandideerd hebben voor Kamer, Senaat en een aantal andere
parlementen hier nooit zijn opgedoken, dat we dit via de dubbele
kandidaatstelling bij de regionale verkiezingen in Europa opnieuw
zullen hebben. Dat is de echte verzwakking van de democratie. U
doet dat puur uit overlevingsdrang. Ik zeg u echter één zaak. U kunt
aan het kiessysteem rammelen zoveel u wil, u kunt de volkswil niet
misleiden. Welk kiessysteem u ook brengt, ooit zal de bevolking
zeggen dat ze niet meer van paars moet hebben. Wij rekenen erop
dat dit zo vlug mogelijk gebeurt.

que ce sera bientôt.

02.09 Bart Laeremans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter,

mijnheer de minister, collega's, met het aantreden van paars-groen,
van Verhofstadt I, zou het gedaan zijn met de communautaire
problemen, waarbij er geen onenigheden meer zouden bestaan
tussen het Vlaamse en het federale niveau. Het zou gedaan zijn met
de januspolitiek, de politiek van de twee gezichten, waarbij de fracties
van de meerderheid op Vlaams niveau lijnrecht het tegenovergestelde
zegden van hun tegenvoeters op federaal vlak. Minister-president
Dewael ging met veel bombarie op de koffie bij de Walen en alle
plooien waren plots gladgestreken. Hoe pijnlijk wordt dit goedkope
verhaaltje vandaag doorprikt! Vandaag heeft diezelfde Dewael een
nieuw kostuum aangetrokken en is hij zijn dure eden van weleer
vergeten. De man heeft niet alleen niets bereikt om de toekomst van
Vlaanderen veilig te stellen: in plaats van meer autonomie kregen we
een federale recuperatie en werd de geldstroom van Vlaanderen naar
Wallonië nog versterkt. Er kwam geen Vlaamse gezondheidszorg. De
kinderbijslagen werden niet naar de Gemeenschappen overgeheveld.
De fiscale autonomie was uiterst marginaal. De regeling voor Brussel
die al zo nadelig was voor de Vlamingen en hen al zo weinig
autonomie bezorgde, zorgde ervoor dat onze positie in Brussel meer
dan ooit in het gedrang kwam. De zo noodzakelijke splitsing van
Brussel-Halle-Vilvoorde, van het gerechtelijk arrondissement en het
kiesarrondissement die was te regelen voor 2003, werd niet
gerealiseerd.

Een lamentabel palmares, mijnheer de vice-premier. Met Dewael
heeft Vlaanderen zijn eer verloren. Met Dewael heeft Vlaanderen
stappen achteruit gezet, eerder dan vooruit. Van den Brande was een
zegen, vergeleken met zijn opvolger. Van den Brande was zeker geen
zegen voor de Walen, integendeel. Ik denk dat Van den Brande een
aantal stappen vooruit heeft gezet en dat hij het minstens goed
meende.

02.09 Bart Laeremans (VLAAMS

BLOK): Le gouvernement arc-en-
ciel s'était fait fort de résoudre la
question communautaire. Ce
discours facile a été
douloureusement démonté. La
Flandre n'a pas ses soins santé,
les allocations familiales n'ont pas
été communautarisées,
l'autonomie flamande est très
marginale, la position du Flamand
à Bruxelles est plus que jamais
compromise et l'arrondissement
électoral ni l'arrondissement
judiciaire de Bruxelles-Hal-Vilvorde
n'ont été scindés. Comparé au
ministre-président Dewael, son
prédécesseur était une
bénédiction.

02.10 Minister Patrick Dewael: Hij ging niet vooruit.

02.11 Bart Laeremans (VLAAMS BLOK): Hij ging niet vooruit, maar

ik heb u ook alleen ter plaatse zien trappelen.

02.12 Minister Patrick Dewael: Ik denk aan de hometrainer. Men 02.12 Patrick Dewael, ministre:

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

wordt daarvan zeer moe, hoewel men geen centimeter is
opgeschoven. Ik kan alleen constateren dat de jaren waarin Van den
Brande minister-president was, de staatshervorming geen millimeter
vooruit is gegaan, maar dat tijdens de vorige legislatuur wel degelijk
stappen werden gezet, zowel op het vlak van de fiscale autonomie als
inzake bijkomende bevoegdheidsoverdrachten. Dat gaat niet ver
genoeg voor u. U wilt de splitsing van het land. Dat is mijn doel niet. Ik
zal u altijd ontgoochelen en dat is maar goed ook.

Mon prédécesseur, M. Van den
Brande, a pédalé dans le vide,
sans vraiment avancer. Nous
avons toutefois réalisé des
progrès avec le gouvernement
flamand, notamment en matière
d'autonomie fiscale.

02.13 Bart Laeremans (VLAAMS BLOK): Mijnheer de minister, ik

kan alleen maar vaststellen dat de fiscale autonomie slechts een zeer
flauw afkooksel was van hetgeen oorspronkelijk bedoeld was. Met de
bevoegdheden die naar Vlaanderen worden overgeheveld kan men
zeer weinig kopen. Wat betreft meer autonomie inzake de
gemeentelijke besturen, dat kunnen we inderdaad niet ontkennen.
Anderzijds zijn de hefbomen voor meer Vlaams economisch beleid en
voor meer vooruitgang op het vlak van de werkgelegenheid er niet
gekomen. Om maar één voorbeeldje te geven, de hilarische situatie
met de Plantentuin van Meise toont aan dat de zogenaamde
staatshervorming nauwelijks iets te betekenen had. We zijn ter
plaatse blijven trappelen, terwijl we zoveel mogelijkheden hadden,
terwijl de Walen vragende partij waren en meer centen moesten
hebben. We hadden veel meer kunnen bereiken. Met deze VLD is dat
echter niet gebeurd.

Het was dan ook allerminst verwonderlijk dat de heer Dewael nog
voor het moment van de evaluatie, nog voor zijn eerste echte examen
als regeringsleider zijn schup afkuiste in Vlaanderen en met veel
vertoon de tricolore sjerp aantrok. Hij liet zelfs niet na om het Vlaamse
Parlement openlijk te beledigen omwille van de zogenaamde benepen
sfeer die er heerste. Dit hoogmoedig gedrag tekent de heer Dewael
ten voeten uit. Deze minister heeft geen Vlaamse inborst. Zijn
Vlaamse standpunten waren alleen maar een flinterdunne laag vernis,
omdat het zo moest, omdat de schijn moest worden gered.

Vandaag komt de echte Dewael naar voren, een Belgische minister
die geen begrip toont voor de Vlaamse eisen.

Het Vlaams Parlement zegt unaniem, met inbegrip van de unanieme
VLD-fractie, dat Brussel-Halle-Vilvoorde moet worden gesplitst voor
de Europese verkiezingen. Het kan immers gewoon niet dat Waalse
lijsten in een groot deel van Vlaanderen stemmen komen roven,
terwijl het omgekeerde niet mogelijk is. Dat is regelrechte
discriminatie, waaraan nochtans op heel eenvoudige wijze een einde
kan worden gesteld. Mijnheer Tommelein, er is daarvoor geen
bijzondere meerderheid nodig, als alle Vlaamse partijen dezelfde
houding aannemen. Als alle Vlaamse partijen in het federale
Parlement dezelfde houding aannemen als degene die ze aannemen
in het Vlaamse Parlement, dan is de splitsing een feit. Dan is het
gedaan met de discriminatie. Zo eenvoudig is dat. Er wordt zelfs geen
enkel nadeel berokkend aan de anderen. De Franstaligen hebben hun
vast aantal verkozenen voor Europa. Zij verliezen dus geen enkele
zetel door de splitsing.

Het mocht echter niet zijn. VLD en natuurlijk ook spirit hebben de
januskop opgezet. Ik wil spirit niet vergeten, maar ik kan het niet
verhelpen dat er een verschil in formaat en niveau is tussen de heer
Lambert en de heer Dewael. Wanneer ik VLD zeg, bedoel ik natuurlijk

02.13 Bart Laeremans (VLAAMS

BLOK): L'autonomie fiscale ne
constitue qu'une mouture
édulcorée de l'objectif initial. La
Flandre ne peut faire grand-chose
des compétences
supplémentaires qui lui ont été
attribuées. Le budget
supplémentaire dont avait besoin
la Wallonie constituait pourtant
une excellente occasion d'obtenir
davantage dans le cadre de la
réforme de l'Etat, qui est
aujourd'hui réduite à une peau de
chagrin.

Il n'est pas surprenant que le
ministre Dewael ait quitté le
Parlement flamand avant de
devoir y rendre des comptes. C'est
un ministre belge qui ne fait
preuve d'aucune compréhension à
l`égard des exigences flamandes.
Le Parlement flamand dans son
intégralité, groupe VLD compris,
demande la scission de Bruxelles-
Hal-Vilvorde. Si les partis
flamands soutenaient cette
revendication au Parlement
fédéral, la situation serait vite
réglée: une majorité spéciale n'est
même pas requise.

Le VLD joue sur deux tableaux, à
l'exception de M. Cortois et peut-
être de M. Tommelein, mais c'est
uniquement pour sauver les
apparences.

Les bourgmestres de Bruxelles-
Hal-Vilvorde tirent la sonnette
d'alarme. Le ministre de l'Intérieur
ne fait cependant pas preuve de la
moindre compréhension. Les vingt
bourgmestres sont intimidés par la
menace de poursuites pénales, ce
qui ne fait qu'accentuer leur
indignation. Dans leur appel lancé
à cette Chambre, le 19 janvier, les

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

ook de links-liberalen van spirit. De VLD heeft de januskop opgezet,
met uitzondering van de heer Cortois, die de schijn mag komen
redden. Een uitzondering is misschien ook de heer Tommelein. VLD
en spirit zullen in de Kamer net het tegenovergestelde zeggen als in
het Vlaams Parlement.

Er is echter veel erger. De burgemeesters van Halle-Vilvoorde
hangen aan de alarmbel. Zij kunnen niet langer aanvaarden dat het
imperialisme en het gestook vanuit Brussel blijven voortduren. De
vertekening van de verkiezingsuitslag in het kanton Lennik als gevolg
van de unitaire kieskring was voor hen de druppel die de emmer deed
overlopen.

In plaats van een tegemoetkoming zien we een minister van
Binnenlandse Zaken die geen begrip toont voor de burgemeesters en
niet zocht en zoekt naar een oplossing, waarbij de burgemeesters
zich kunnen onthouden van de organisatie van ongrondwettelijke
Europese verkiezingen. De minister intimideert enkel de 20
burgemeesters van Halle-Vilvoorde, die alleen maar hun vaderlandse
plicht vervullen, met de zwaarst mogelijke sancties en strafrechtelijke
vervolging. Alles wijst erop dat de huidige minister van Binnenlandse
Zaken geen flauw benul heeft, van wat er in Vlaams-Brabant aan de
hand is, noch van de actiebereidheid van de Vlaams-Brabantse
burgemeesters.

Ik weet dat er door de meerderheidspartijen op dit moment heel zware
druk wordt uitgeoefend op de burgemeesters van de
meerderheidspartijen om hun protest te laten varen en zich te
schikken naar de grillen van Dewael. U maakt hun verontwaardiging
alleen maar groter.

Voor ik besluit, zou ik even willen citeren uit de oproep die zij twee
dagen geleden, op 19 januari 2004, hebben gedaan aan de Kamer. Ik
vind de oproep dermate belangrijk dat ik hem in de annalen van het
Parlement wens opgenomen te zien. Ik citeer, maar begin niet bij het
begin van de oproep: "Met deze willen we erop aandringen dat u"
dat is gericht aan ons allemaal "als vertegenwoordiger van de
Vlaamse bevolking, in overeenstemming met uw partijstandpunt, met
het Vlaamse regeerakkoord en met de eensgezinde stellingname van
het Vlaams Parlement de amendementen zou goedkeuren. Wij
rekenen op de eensgezinde steun van de Vlaamse kamerleden om
eindelijk de kieswet in overeenstemming te brengen met de
Grondwet, onze hoogste wetsnorm, waaraan wij allen trouw gezworen
hebben.

Wij kunnen inderdaad niet langer aanvaarden en tegenover onze
bevolking niet langer verantwoorden dat in onze Vlaamse gemeenten
de lijsten van buiten ons taalgebied, buiten onze Gemeenschap,
buiten ons Gewest en buiten onze provincie worden voorgelegd".

Collega's, wil u even in eer en geweten nadenken over volgende
vraag: indien de Vlaamse lijsten voor Europa, Kamer en Senaat in de
provincies Waals-Brabant en Luxemburg aan de kiezers zouden
worden voorgelegd en de Waalse lijsten in geen enkele Vlaamse
provincie, hoe lang zou Wallonië dat aanvaarden? De vraag stellen is
ze beantwoorden. Het is ondenkbaar dat onze Waalse landgenoten
een dergelijke discriminatie ook maar één verkiezing zouden dulden.
Wij wachten al veertig jaar, nu is ons geduld op, mijnheer de vice-

bourgmestres demandent de
mettre la réforme électorale en
concordance avec la Constitution
en approuvant les amendements.
Dans leurs communes, ils refusent
désormais les listes d'une autre
région linguistique. Les
francophones n'accepteraient pas
non plus la situation inverse. Les
négociateurs flamands ont
échoué. Nous n'attendons rien du
forum communautaire; personne
non plus n'a pour l'instant entamé
le dialogue de Communauté à
Communauté. Le Vlaams Blok se
demande comment les députés
fédéraux de la majorité réagiront à
l'appel de leurs bourgmestres.

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

premier. "Als de splitsing van de kieskring" - ik citeer verder "niet in
het federale akkoord werd opgenomen, dan hebben Vlaamse
onderhandelaars en daar behoort u toe gefaald in het behartigen
van de belangen van diegenen die ze vertegenwoordigen".

Het verwijzen van deze problematiek naar een forum zoals deze
Vlaamse vice-premier doet is zonder meer kwetsend en beledigend.
U weet trouwens perfect dat er geen resultaat kan worden bereikt. De
ervaring met de vroegere Costa staat daar garant voor. "Trouwens",
zeggen nog altijd de burgemeesters, "tot op heden heeft geen enkel
Vlaams federaal minister noch federaal parlementslid enig initiatief
genomen om die dialoog op te starten. Het gaat om een zaak die alle
partijgrenzen overstijgt en die van essentieel belang is voor onze
gemeenten en voor Vlaanderen.

Wij zijn niet bereid nog langer uitstel te aanvaarden, uw stem is
daarom uiterst belangrijk en wij rekenen dan ook op uw steun, niet
met woorden, maar met uw parlementaire macht, uw stem in het
Parlement. De volksvertegenwoordigers zijn vertegenwoordigers van
het volk en moeten weigeren gebruikt te worden als stemmachines.
Wij zullen ons veroorloven de namen te publiceren", zeggen nog altijd
de burgemeesters, "van die parlementsleden die, door de
amendementen niet goed te keuren, weigeren gehoor te geven aan
de eensgezinde wens van Vlaanderen en ons dwingen andere wegen
te bewandelen om te bekomen waarop wij gewoon recht hebben,
zoals alle andere Vlaamse en Waalse gemeenten". Tot daar het
belangrijke citaat dat ik wou geven namens die burgemeesters.

Wij van het Vlaams Blok zijn benieuwd naar de reactie van de
federale parlementsleden op deze ultieme oproep van de
rechtgeaarde burgemeesters van Halle-Vilvoorde. Als de VLD, de
sp.a en spirit hun eigen burgemeesters in de steek laten, hun eigen
Leo Peeters in de steek laten, hun eigen Willy Dewaele in de steek
laten, dan zullen wij op onze beurt niet nalaten daar ruchtbaarheid aan
te geven in heel Vlaanderen. Dit weze gezegd.

De voorzitter: Mijnheer de minister, wij zijn aan het einde van de algemene bespreking en ik dacht dat u nu
eventueel zou repliceren.

02.14 Minister Patrick Dewael: Mijnheer de voorzitter, er is ook nog

het wetsontwerp tot regeling van de verdeling tussen de kiescolleges
van het aantal in het Europees Parlement te verkiezen Belgische
leden. Wordt dat dan onmiddellijk nadien besproken?

De voorzitter: Ik zal de algemene bespreking sluiten als niemand nog het woord neemt met betrekking tot
het wetsontwerp nummer 582.

02.15 Minister Patrick Dewael: Als het hetzelfde debat is, dan zal ik

mijn algemene opmerkingen formuleren.

De voorzitter: Tenzij, mijnheer de minister - en dan kunnen wij helemaal afsluiten - dat mij nu wordt
bevestigd dat niemand meer wenst te reageren op de artikelen noch op de amendementen.

Mag ik ervan uitgaan dat niemand nog het woord vraagt met betrekking tot de artikelen en de
amendementen van voornoemd wetsontwerp? In dat geval kunnen wij meteen afronden.

02.16 Geert Bourgeois (N-VA): (...)

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

02.17 Minister Patrick Dewael: Uiteraard, mijnheer Bourgeois, dat

had ik wel verwacht.

Mijnheer de voorzitter, collega's, ik denk dat ik grosso modo opnieuw
kan bevestigen wat ik in verband met deze ontwerpen in de
Commissie heb naar voren gebracht.

Eerst en vooral wil ik een opmerking maken over de laattijdigheid.
Deze ontwerpen werden ingediend in het parlement en werden met
bekwame spoed in de commissie behandeld. In de vorige legislatuur
heeft men ervoor geopteerd om een aantal aanpassingen aan te
brengen aan ons kiessysteem en die aanpassingen werden
doorgevoerd met het oog op de federale verkiezingen van 18 mei van
vorig jaar.

In het regeerakkoord ging men effectief ervan uit dat dezelfde
principes en regels grosso modo zouden moeten gelden voor de
aanstaande regionale verkiezingen. Deze hervorming beoogt niet
meer of niet minder dan, in eerste instantie, het systeem van de
opvolgers, dat opnieuw werd ingevoerd voor de federale verkiezingen,
ook opnieuw in te voeren met het oog op de verkiezingen van juni
aanstaande en, in tweede instantie, dezelfde kiesdrempel in te voeren
voor de verkiezingen van juni eerstkomende. Daarbij komen nog een
aantal andere aanpassingen waarover weinig werd gedebatteerd,
meer bepaald de verlaging van de kiesleeftijd tot 18 jaar, alsook het
belangrijke principe van de gelijke vertegenwoordiging van man en
vrouw op de kieslijsten. Ook deze elementen maken deel uit van de
voorgestelde aanpassingen en last but not least is er nog de
aanpassing van de zetelverdeling voor het Europees parlement.
Rekening houdend met de uitbreiding van de Europese Unie is dat
een procedure die in alle lidstaten moest worden geïmplementeerd.

Ik heb in de Commissie ruiterlijk toegegeven dat de aanpassing
inderdaad vrij laat komt, rekening houdend met de nabijheid van de
verkiezingen, maar men kan niet zeggen dat het debat nieuw is. Het
debat kwam tijdens de vorige legislatuur zeer uitvoerig aan bod en de
aanpassingen gaan in dezelfde richting. Helemaal nieuw is dat dus
ook niet.

Voorts wil ik nog antwoorden op de opmerking van de heer Bourgeois
over een toevallige politieke meerderheid die de hervorming moet
omzetten. Een aantal aanpassingen die wij hier voorleggen vereisen
een tweederde meerderheid. Een tweederde meerderheid is geen
toevallige politieke meerderheid, maar een zeer ruime meerderheid.
Er werden een aantal intentieprocessen gemaakt om na te gaan hoe
de tweederde meerderheid tot stand zou zijn genomen. Ik herhaal, als
men een tweederde meerderheid effectief realiseert, dan kan dat
bezwaarlijk worden omschreven als zijnde een toevallige politieke
meerderheid.

Ten derde, ik heb de thema's naar voren gebracht die hier in deze
ontwerpen aan bod komen. Ik heb de indruk dat een aantal collega's
verder hadden willen gaan en andere materies nog hadden willen
behandeld zien, onder meer een aantal aangelegenheden die ook in
het arrest van het Arbitragehof naar voren zijn gekomen, maar u weet
zeer goed wij daar nog tijd voor hebben en dat het nog perfect
mogelijk is. Ik verwijs daarbij naar de splitsing van het
kiesarrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde. Wij hebben de

02.17 Patrick Dewael, ministre:

Au cours de la précédente
législature, des aménagements
ont été apportés au système
électoral fédéral. Nous avons
estimé que les mêmes règles
devraient être applicables aux
élections régionales. Les projets
en discussion règlent le
rétablissement des suppléants, les
circonscriptions électorales
provinciales, le seuil électoral,
l'abaissement de l'âge d'éligibilité à
dix-huit ans et la représentation
égale des hommes et des
femmes. Il a fallu en outre tenir
compte de la nouvelle répartition
des sièges au Parlement
européen.

J'ai admis en commission que cet
aménagement intervenait
tardivement mais une discussion
approfondie avait été menée au
cours de la législature précédente.
M. Bourgeois a évoqué une
majorité politique fortuite. Une
majorité des deux tiers est une
large majorité que l'on peut
difficilement qualifier de fortuite.

Certains de mes collègues
auraient souhaité aller plus loin sur
la base de l'arrêt de la Cour
d'arbitrage. Nous pouvons encore
modifier le statut de Bruxelles-Hal-
Vilvorde jusqu'en 2007.
Cependant, les aménagements
supposent un dialogue.

Au cours de la précédente
législature, des progrès ont été
enregistrés sur le plan
communautaire. En période pré-
électorale, le climat y est moins
propice. L'accord de
gouvernement prévoit
l'organisation d'un forum.

Dans son arrêt, la Cour d'arbitrage
n'interdit pas la double candidature
pour l'Europe et un parlement
régional. La Cour s'est prononcée
sur la double candidature à la
Chambre et au Sénat. Elle estime
qu'un seuil électoral est justifié s'il
est motivé. La justification figure
dans l'exposé des motifs. Dans les

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

mogelijkheid om deze aanpassing door te voeren tot aan de
eerstkomende federale verkiezingen in 2007.

Daarover is niets ingeschreven in het regeerakkoord. Collega's, ook
over andere zaken is er niets in het regeerakkoord te lezen.

Ik wil mij op het spreekgestoelte beperken tot de vaststelling dat het
gemakkelijker is in het Vlaams Parlement, met alle respect voor het
Vlaams Parlement. Onder Vlamingen kan men gemakkelijk zeggen
dat dit noodzakelijk is. Men kan alleen maar aanpassingen
doorvoeren als men daar een dialoog over voert en als men tot een
akkoord komt met de Franstaligen. Mijnheer Laeremans, dat is niet
uw systeem. Dat is de lijn die ik in het verleden altijd heb gevolgd,
mijnheer De Man. Ik zal van die lijn niet afwijken. Ik heb het
daarstraks ook al vanop mijn bank gezegd.

Er is niets zo gemakkelijk als de eisen te maximaliseren, maar als er
aan de andere zijde niemand is om tot een vergelijk te komen, dan
gaat men niet vooruit. Ik kan alleen maar vaststellen dat in de vorige
legislatuur op het vlak van de communautaire pacificatie in ons land in
een goede verstandhouding wel degelijk stappen vooruit zijn gezet in
het proces van de staatshervorming. Ik heb onmiddellijk ook naar
voren gebracht dat, rekening houdend met de nabijheid van de
verkiezingen in juni, het in een pre-electoraal klimaat het wellicht niet
haalbaar zal zijn om substantiële vooruitgang te boeken in een aantal
staatshervormingdossiers.

Er werd in het regeerakkoord echter wel een forum in het vooruitzicht
gesteld en de problematiek van Brussel-Halle-Vilvoorde zal daar
ongetwijfeld aan bod moeten komen, rekening houdend met de
uitspraak van het Arbitragehof. Wij hebben daarvoor een termijn tot
2007, tenzij u dat op een vrij simplistische manier regelt door dat goed
te keuren meerderheid tegen minderheid. Mijnheer Laeremans, u
weet dat de realiteit iets ingewikkelder is dan dat.

Hetzelfde geldt voor de dubbele kandidatuur van het Europese en het
Vlaamse Parlement. Er wordt gemakkelijk gezegd dat uit het arrest
van het Arbitragehof zonder meer voortvloeit dat de dubbele
kandidatuur voor Europa en voor een regionaal parlement evenzeer
zou moeten worden verboden. Dat blijkt niet uit de lectuur van het
arrest van het Arbitragehof. Het Arbitragehof heeft zich beperkt tot de
dubbele kandidatuur van de Kamer en de Senaat, goed beseffend dat
het hier gaat om een en dezelfde parlementaire assemblee, terwijl wij
in verband met Europa en regionale parlementen wel degelijk over
twee verschillende niveaus spreken.

Mijnheer Bourgeois, hetzelfde geldt ook voor de kiesdrempel. Ik
begrijp uw bekommernis in verband met de kiesdrempel, maar ik heb
ook in de commissie tot vervelens toe trachten uit te leggen dat het
Arbitragehof de Raad van State maakt desbetreffend geen enkele
opmerking een kiesdrempel perfect verdedigbaar vindt, die dan wel
moet worden gemotiveerd. U zegt constant dat de kiesdrempel voor
een regionaal parlement effectief hoger zou zijn dan het geval is voor
de federale Kamer. Daarover gaat het niet. Het Arbitragehof zegt dat
er geen afbreuk wordt gedaan aan het principe van de evenredige
vertegenwoordiging, maar dat, als men een kiesdrempel voorstelt, die
kiesdrempel ook moeten worden gemotiveerd. Ik verwijs naar de
memorie van toelichting waar de verdediging van de kiesdrempel

avis qu'il a rendus, le Conseil
d'Etat n'a formulé aucune
observation sur l'instauration d'un
seuil électoral de 5 pour cent.

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

staat ingeschreven.

De vooruitgang in het dossier sinds de uitspraak van het Vlaams
Parlement is dat men slechts één kiesdrempel heeft. Wij hebben de
voorbije weken in de commissie voortdurend gesproken over twee of
drie kiesdrempels omdat er een provinciale kiesomschrijving zal zijn
voor Vlaanderen. In Vlaanderen gaat het over één kiesdrempel van
5%. Als het nodig was, zou de Raad van State hierover wel degelijk
opmerkingen hebben gemaakt in de adviezen, quod non.Dat is dus
niet gebeurd.

Mijnheer de voorzitter, ik denk dat ik een antwoord heb gegeven op
de essentiële bemerkingen die hier naar voren zijn gekomen.
Uiteraard zal ik niet ingaan op ontwerpen die later aan bod zullen
komen. Ik verwijs naar het ontwerp over het stemrecht van de Belgen
in het buitenland. Collega Laeremans, u was haastig om daarover
vragen te stellen. Dit moet vanuit de Senaat komen. Het is nu in
behandeling in de commissie voor de Binnenlandse Zaken van de
Senaat. Het zal in de Kamer de aandacht krijgen die het verdient. Ik
denk dat ik op de meeste bemerkingen over de voorgestelde
aanpassingen in verband met de ontwerpen die voorliggen een
antwoord heb gegeven. Ik durf dus inderdaad vragen aan het
Parlement uw goedkeuring te geven.

02.18 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer de voorzitter, ik zal kort

zijn. De minister heeft inderdaad bevestigd dat het een goede,
normale parlementaire traditie is dat het Parlement het laatste woord
krijgt.

Mijnheer de vice-eerste minister, ik heb aandachtig geluisterd naar
wat u hebt gezegd. U geeft ruiterlijk toe dat u laat is, maar u
argumenteert verder dat u in feite hetzelfde doet als hetgeen men al
heeft gedaan op federaal niveau. Dat is ons punt niet. We zien wel
wat er op ons af komt. We hebben het inderdaad al eens gezien; we
hebben het al eens behandeld en iedereen weet waarover het gaat.

Het punt is dat het vanuit het oogpunt van een democratische
organisatie van de verkiezingen heel laattijdig is. U creëert tevens een
rechtsonzekerheid. Tot op heden weten wij immers niet of de regeling
die u voorlegt stand zal houden. Wij maken ons sterk dat dit niet het
geval zal zijn en dat het Arbitragehof zal schorsen en vernietigen. Op
dit punt zullen we zien wie gelijk haalt.

Ik heb het inderdaad gehad over het feit dat uw meerderheid
onvoldoende is. Ik betwist niet dat u hoogstwaarschijnlijk een
tweederde meerderheid zult halen aangezien u de steun hebt van de
cdH. Mijn punt is dat er in dit halfrond aan Vlaamse kant geen
tweederde meerderheid is en dat de meerderheid daar beperkt is tot
de toevallige gewone parlementaire meerderheid. Dit kan in mijn ogen
niet. Vandaar ook dat men in de constitutieve autonomie eist dat er in
Vlaanderen een tweederde meerderheid is voor het doorvoeren van
hervormingen.

02.18 Geert Bourgeois (N-VA):

Le ministre admet que la réforme
est tardive mais fait par ailleurs
valoir qu'on refait ce qui a déjà été
fait au niveau fédéral. Le
problème, c'est que la réforme
arrive très tard du point de vue
des élections démocratiques. De
plus, on crée l'insécurité juridique.
Nous ne doutons pas que la Cour
d'arbitrage suspendra et annulera
la mesure. Nous verrons bien qui
a raison.

Je ne conteste pas que la majorité
obtiendra sans doute une majorité
des deux tiers fortuite. Elle jouit en
effet de l'appoint du cdH. Du côté
flamand, il n'y a qu'une majorité
simple, pas une majorité des deux
tiers. Ce n'est tout de même pas
acceptable!

02.19 Bart Tommelein (VLD): Mijnheer Bourgeois, ik begrijp af en

toe wel eens wat u bedoelt. Als u het hier echter voortdurend hebt
over een toevallige parlementaire meerderheid en over een toevallige
parlementaire tweederde meerderheid, wil ik u eraan herinneren dat
deze meerderheid vandaag op drie zetels van een tweederde

02.19 Bart Tommelein (VLD):

Nous sommes aujourd'hui à trois
sièges d'une majorité des deux
tiers. L'électeur en a voulu ainsi.
Je trouve agaçant que M.

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

meerderheid staat en dat de kiezer dat zo heeft gewild. Ik vind het dus
nogal flagrant dat u het steeds hebt over een toevallige meerderheid.

Bourgeois ne parle que d'une
majorité fortuite.

02.20 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer Tommelein, u begrijpt toch

heel goed dat, wanneer ik het heb over een toevallige meerderheid, ik
bedoel dat dit hier de regeringsmeerderheid is en dat de meerderheid
van vandaag morgen de oppositie kan zijn.

Als u de kieswetgeving hervormt, is het vanuit het oogpunt van goed
bestuur beter dat ook de oppositie mee beslist en mee de
hervormingen draagt, zoals dat in het Vlaams Parlement gebeurt.
Daar moet men een tweederde meerderheid hebben. Het is een
gewone feitelijke vaststelling dat u, zoals u hier voor het hele land
naar een tweederde meerderheid streeft, u aan Vlaamse kant geen
stem hebt van de oppositie. Dát is mijn vaststelling.

Mijnheer de vice-eerste minister, ik betwist de democratische
legitimiteit van uw regeringsmeerderheid niet ...

02.20 Geert Bourgeois (N-VA):

M. Tommelein comprend très bien
que je parle de la majorité
gouvernementale. La majorité
d'aujourd'hui peut être l'opposition
de demain. Une bonne
administration suppose que les
réformes emportent aussi
l'adhésion de l'opposition. Au
Parlement flamand, il faut pour
cela une majorité des deux tiers.
Et du côté flamand, le
gouvernement ne peut tabler sur
aucune voix de l'opposition.

02.21 Minister Patrick Dewael: Mijnheer Bourgeois, de Sint-Michiels-

hervoming, waaraan u destijds vanuit de Volksunie nog gecoöpereerd
hebt, was toch ook een staatshervorming met een tweederde
meerderheid, waarbij de groene partijen toen toch ook over de brug
werden gehaald met ecotaksen? Hier zijn nu allerlei processen
gevoerd over de vraag hoe het komt dat we die meerderheid
bereiken. Ik heb daarop in de commissie al geantwoord. Indertijd hebt
u de groene partijen meegekregen door ontwerpen te beloven die
zelfs helemaal niets te maken hadden met de staatshervorming. Ik
heb toen niet horen praten over een "toevallige tweederde
meerderheid". Een tweederde meerderheid bij de stemming zal
moeten blijken of die gehaald wordt is een tweederde meerderheid.
Dat is een zeer ruime meerderheid. U mag daar niet zo minimalistisch
overheen gaan of zo'n meerderheid afdoen als een toevalligheid. Dat
vind ik niet correct.

02.21 Patrick Dewael, ministre:

Les accords de la Saint-Michel
constituaient une réforme de l'État
adoptée à la majorité des deux
tiers. À l'époque, les partis
écologistes s'étaient laissé
convaincre par un projet sur les
écotaxes, un sujet totalement
étranger à la réforme de l'État. A
l'époque, je n'ai jamais entendu M.
Bourgeois parler d'une majorité
"occasionnelle". Une majorité des
deux tiers est bien une majorité
des deux tiers.

02.22 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer de vice-premier ...

02.23 Bart Tommelein (VLD): (...)

De voorzitter: Mijnheer Bourgeois, collega's, een ogenblikje. Laten wij toch nog enige discipline
respecteren. Mme Nagy a demandé la parole; je la lui donne.

02.24 Marie Nagy (ECOLO): Monsieur le président, je voulais

intervenir dans le débat car on y voit une espèce de dégringolade
dans la manière dont se négocie la majorité des deux tiers. On peut
négocier des majorités de deux tiers sur base d'un programme.

Je pense que l'accord de la Saint-Michel auquel le ministre Dewael
faisait référence portait sur une série de réformes qui se trouvaient
inscrites dans le programme des écologistes et dont un certain
nombre n'ont été contestées par personne. C'est un accord politique
qui a été fait au vu et au su de tout le monde et dans lequel les
différents partenaires se retrouvaient dans les projets qui étaient sur
la table.

L'accord qui est intervenu aujourd'hui est un accord de marchands
dans lequel le cdH se dit qu'il a droit à son député germanophone et,
en échange, il vote pour un projet qu'il a par ailleurs contesté lors de

02.24 Marie Nagy (ECOLO): De

manier waarop de tweederde
meerderheid hier wordt gehaald, is
een ware afgang. Dergelijke
afspraken moeten tot stand komen
op basis van een programma. Het
Sint-Michielsakkoord bevatte
punten die beantwoordden aan het
partijprogramma van Ecolo, het
ging dus om een politiek akkoord.
Hier hebben we veeleer met een
koehandel te maken. In ruil voor
een Duitstalig parlementlid
aanvaardt de cdH vandaag een
politiek project waartegen het zich
tijdens de vorige regeerperiode

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

la législature précédente. Pourquoi pas? Mais on voit quand même
une espèce de triste marchandage sur des bases qui ne sont même
pas politiquement intéressantes, dans lesquelles on défend un projet.
Au contraire, on défend un poste et, en échange, on obtient le
renforcement du Vlaams Blok. C'est beau, la démocratie!

nog afzette. Daar zit geen enkele
politieke visie achter, maar het
Vlaams Blok komt er wel versterkt
uit.

02.25 Raymond Langendries (cdH): Monsieur le président, nous

sommes restés très calmes dans ce débat. Je voudrais demander à
Mme Nagy si elle était contente sous la législature précédente que le
cdH ait participé à la réforme de l'Etat, ce qui permet à votre ministre
actuellement en charge de l'Education au niveau régional wallon de
se faire le chantre du fait qu'il est parvenu à refinancer l'enseignement
en Wallonie. Etiez-vous contente que le cdH participe à une majorité
alternative?

02.25 Raymond Langendries

(cdH): De cdH werkte onder de
vorige regering mee aan de
staatshervorming. Uw
gemeenschapsminister bevoegd
voor Onderwijs jubelt nu dat hij
gezorgd heeft voor de
herfinanciering van het onderwijs.
U was toen maar wat blij met onze
bijdrage aan die herfinanciering.

02.26 Marie Nagy (ECOLO): C'est pour cela que je parle d'une

dégringolade. Il est honorable de participer à une négociation pour
refinancer la Communauté française. C'est une chose qui est à votre
honneur, mais pas pour obtenir un élu de son parti au niveau
germanophone, alors que toutes les forces germanophones étaient
d'accord sur le fait d'essayer de garder une circonscription en
Communauté germanophone. Refinancer la Communauté française,
monsieur Langendries, est un projet politique que je respecte
éminemment. A ce moment, nous avions salué votre attitude.

02.26 Marie Nagy (ECOLO):

Juist daarom heb ik het over een
afgang. Het is eervol aan een
onderhandeling deel te nemen met
het oog op de herfinanciering van
de Franse Gemeenschap; in dit
geval is van enig politiek project
echter geen sprake.

02.27 Raymond Langendries (cdH): Est-il éminemment

déshonorant de permettre au parti le plus important de la
Communauté germanophone de demander que la législation reste
exactement la même que précédemment? Est-ce déshonorant? Non!
Vous savez, madame, vous avez participé à des majorités
alternatives. Nous avons participé à des majorités alternatives. Ne
venez pas nous donner des leçons maintenant en ce qui concerne
cette problématique! Vous y avez également participé avec quelques
éléments qui ne sont pas toujours des plus honorables, croyez-m'en!
(Signe de protestation de Mme Nagy)

02.27 Raymond Langendries

(cdH): Is het schandelijk de
belangrijkste Duitstalige partij toe
te laten te vragen dat de
wetgeving onveranderd zou
blijven? Denk twee keer na
alvorens u ons de les leest. U hebt
zelf ook deel uitgemaakt van een
alternatieve meerderheid; dat is
voor u niet altijd eervol geweest.
(Teken van protest van mevrouw
Nagy)

Le président: Madame, le but de nos réunions n'est pas d'avoir une discussion entre membres. Il est
d'avoir un échange de vues avec le ministre et éventuellement l'orateur mais pas avec d'autres membres!

02.28 Geert Bourgeois (N-VA): Ik had niet verwacht dat mijn tweede

opmerking tot zulke discussie zou leiden. Ik wil nog eens herhalen,
mijnheer de vice-premier, wat ik bedoel.

Ik betwist natuurlijk niet dat u een regering en meerderheid heeft in dit
halfrond, noch dat dit een democratisch gelegitimeerde meerderheid
is. Ik betwist ook niet dat u een tweederde meerderheid zult halen
voor die hervorming. U hebt daarvoor inderdaad de cdH over de brug
gehaald en dat is uw goed recht. Als u er partijen uit de oppositie bij
betrekt om tot uw tweederde meerderheid te komen, is dat inderdaad
uw opgave en doet u wat u moet trachten te bereiken. Ik heb daar
geen probleem mee. Mijn punt is dat u in Vlaanderen alleen maar een
gewone meerderheid hebt. U hebt daar geen tweederde meerderheid
en dat is niet gezond wanneer het gaat over zulke drastische
hervormingen van de kieswetgeving. Dat is mijn punt: niet meer maar

02.28 Geert Bourgeois (N-VA):

Je ne conteste pas que le
gouvernement s'adosse dans cet
hémicycle à une majorité issue
d'élections démocratiques. De
plus, il a parfaitement le droit de
rassembler une majorité des deux
tiers avec l'appui du cdH. Mais je
voudrais souligner un point qui me
paraît important: en Flandre, il n'y
a qu'une majorité simple. Et quand
des réformes fondamentales sont
en jeu, j'estime que ce n'est pas
sain.

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

ook niet minder.

Mijnheer de vice-premier, u zegt dat bepaalde collega's nog verder
wilden gaan en gevolg wilden geven aan wat moest gedaan worden
ingevolge de uitspraak van het Arbitragehof, maar u zegt daar nog tijd
voor te hebben tot 2007. Ik vind dat een zwak antwoord. U hebt
inderdaad tijd tot 2007, maar het uitgangspunt is dat het Arbitragehof
uw knoeiboel vernietigd heeft op een aantal essentiële punten. Het
heeft de hele regeling voor Vlaams-Brabant vernietigd. U hebt nu
geen tijd als u een ordentelijke regeling wil uitwerken voor de
Europese verkiezingen. Als u de Europese verkiezingen wil laten
verlopen conform de grondwettelijke indeling van België in
taalgebieden, dan had u nu Brussel-Halle-Vilvoorde moeten splitsen.
Daarvoor hebt u geen tijd tot 2007. Die verkiezingen worden nu, op 13
juni gehouden. Uw eigen burgemeesters uit Halle-Vilvoorde eisen dit
ook. Zij vinden dat er een einde moet komen aan die verfransing en
zij hebben gelijk. Zij verwijzen naar de actie destijds van de
burgemeesters tegen de talentelling. Ik geloof dat u op dit punt nog
niet aan het einde bent. We zullen zien wat het Arbitragehof daarvan
maakt.

Een ander punt, de dubbele kandidaatstelling. We hebben daar
uitvoerig over gediscussieerd. U overtuigt mij opnieuw niet. U verwijst
naar de uitspraak van het Arbitragehof en zegt dat het daar over één
assemblee ging, Kamer en Senaat. Ten eerste, zijn Kamer en Senaat
niet dezelfde assemblee. Ten tweede, heeft het Arbitragehof dit niet in
ogenschouw genomen. Het Arbitragehof heeft twee argumenten
gebruikt om die regeling te vernietigen en die argumenten zijn perfect
valabel voor de verkiezingen voor het Vlaams Parlement en het
Europees Parlement. Trouwens, ik wil er tussendoor op wijzen dat je
niet tegelijk in Vlaams en Europees Parlement kan zetelen. Dit is
verboden bij door de wet van 1989. Je kunt niet op de twee niveaus
tegelijk zetelen. Wat je wel kunt is zetelen in gemeenteraad en
Vlaams Parlement of gemeenteraad en federaal Parlement. Je kunt
niet tegelijk in het Vlaams Parlement en het Europees Parlement
zetelen.

Het Arbitragehof heeft twee argumenten gegeven. Een, het argument
van ongelijkheid tussen de kandidaten. Iemand die een dubbele
kandidaatstelling heeft, mag meer middelen aanwenden en heeft een
breder forum en wordt dus bevoordeeld. Ik zie niet in waarom dit
argument niet valabel zou zijn bij de bespreking van dit ontwerp, waar
het gaat over Vlaams Parlement en Europees Parlement. Twee, het
Arbitragehof heeft gezegd dat de kiezer kan misleid worden en het
nuttige effect van zijn stem niet kan beoordelen. Gelet op het feit dat
bij de verkiezingen van 18 mei nog veel meer voorkeurstemmen
uitgebracht zijn dan vroeger, geldt dit argument des te meer. Bijna
70% van de mensen stemt voor een bepaalde persoon.

Welnu, het Arbitragehof heeft gezegd dat iemand die stemt voor een
persoon, het nuttig effect van zijn stem niet kan inschatten omdat hij
niet weet of die mevrouw of die heer in deze of gene assemblee zal
zetelen. Die twee argumenten lijken mij zeer stevig en we gaan ze
ook ontwikkelen in ons beroepsschrift voor het Arbitragehof.

Ten slotte, wat de kiesdrempel betreft, u zegt dat er moet worden
gemotiveerd. Inderdaad, dat is elementair. U moet motiveren, maar er
is meer dan dat. Het Arbitragehof heeft op klacht van Vivant de

Je trouve que le ministre a fourni
une réponse assez insignifiante à
mes questions quand il a dit qu'il
reste encore au gouvernement du
temps jusqu'à 2007 pour répondre
aux observations de la Cour
d'arbitrage. Cette même Cour a en
effet réduit à néant un certain
nombre de points essentiels de la
réglementation. Elle a annulé
notamment toute la réglementation
prévue pour le Brabant flamand.
Le gouvernement n'a plus le
temps d'élaborer une
réglementation en bonne et due
forme avant les élections
européennes. Si on voulait qu'elles
se déroulent conformément à la
subdivision constitutionnelle de
notre pays en régions
linguistiques, Bruxelles-Hal-
Vilvorde aurait dû être scindé
avant le 13 juin 2004. Les
bourgmestres VLD de Hal-Vilvorde
l'exigent également parce qu'ils
estiment qu'il faut mettre un terme
à sa francisation.

Je le répète, les arguments du
ministre dans le dossier des
doubles candidatures ne me
convainquent pas. Il souligne que
le jugement de la Cour d'arbitrage
ne concerne qu'une seule
assemblée: la Chambre et le
Sénat. Mais pour commencer, la
Chambre et le Sénat ne sont pas
la même assemblée.
Deuxièmement, la Cour
d'arbitrage n'a pas pris ce fait en
considération. Les arguments de
la Cour sont parfaitement
applicables aux élections du
Parlement flamand et du
Parlement européen. Il est
d'ailleurs impossible de siéger en
même temps au Parlement
flamand et au Parlement
européen.

Selon la Cour d'arbitrage, la
double candidature met en péril
l'égalité entre les candidats. Celui
ou celle qui se porte deux fois
candidat a le droit d'employer plus
de moyens financiers, dispose
d'un forum plus large et est donc
privilégié. En outre, l'électeur peut

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

kiesdrempel voor het Federaal Parlement niet vernietigd met een heel
uitdrukkelijke motivering: gelet op het feit dat de kieskringen worden
vergroot en gelet op de geringe hoogte van de kiesdrempel, is er
geen onevenredige beperking van het kiesstelsel. Dat heeft het
Arbitragehof beslist.

Welnu, mijnheer de vice-premier, ik toon aan het Arbitragehof zal
oordelen wie gelijk heeft dat de kiesdrempel nu veel hoger ligt en
dat er dus wel een naar mijn aanvoelen onevenredige beperking is
van het kiesstelsel dat evenredigheid en proportionaliteit vergt. Dat
hebt u zelf in de commissie bevestigd. De argumentatie van het
Arbitragehof gaat dus veel verder dan te zeggen dat de wetgever de
kiesdrempel formeel moet motiveren. Het Arbitragehof heeft uw
vorige hervorming niet vernietigd op basis van een dubbele
redenering: de kieskringen zijn groter en de drempel is niet zo hoog
dat hij onevenredige gevolgen heeft. Dit lijkt mij nu wel het geval te
zijn en het Arbitragehof zal in deze zaak het laatste woord hebben.

être induit en erreur et ne pas être
en mesure d'apprécier l'effet de sa
voix. Lors du scrutin du 18 mai, il y
a eu beaucoup plus de voix de
préférence qu'auparavant, ce qui
rend cet argument d'autant plus
pertinent.

La non-annulation du seuil
électoral était motivée.
Dorénavant, ce seuil sera plus
élevé.

Le président: Quelqu'un demande-t-il encore la parole? (Non)
Vraagt nog iemand het woord? (Nee)

La discussion générale est close.
De algemene bespreking is gesloten.

Discussion des articles
Bespreking van de artikelen

Nous passons à la discussion des articles du projet de loi spéciale portant diverses modifications en
matière de législation électorale. Le texte adopté par la commission sert de base à la discussion. (Rgt 85,
4) (584/1)
Wij vatten de bespreking van de artikelen aan van het ontwerp van bijzondere wet houdende verschillende
wijzigingen van de kieswetgeving. De door de commissie aangenomen tekst geldt als basis voor de
bespreking. (Rgt 85, 4) (584/1)

Le projet de loi compte 21 articles.
Het wetsontwerp telt 21 artikelen.

Amendements déposés:
Ingediende amendementen:

Art. 1bis
- 1: Geert Bourgeois (584/2)
Art. 2bis
- 35: Servais Verherstraeten, cs. (584/7)
Art. 3
- 12: Paul Tant, cs. (584/4)
Art. 4
- 8: Josy Arens (584/4.)
- 27: Geert Bourgeois (584/5.)
Art. 6
- 15: Paul Tant, cs. (584/4.)
- 3: Marie Nagy (584/4)
- 28: Geert Bourgeois (584/5)
Art. 7
- 16: Paul Tant, cs. (584/4.)
- 29: Geert Bourgeois (584/5.)
Art. 8
- 17: Paul Tant, cs. (584/4.)

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

- 30: Geert Bourgeois (584/5.)
Art. 10
- 19: Paul Tant, cs. (584/4)
Art. 12
- 20: Paul Tant, cs. (584/4)
Art. 14
- 9: Josy Arens (584/4.)
- 31: Geert Bourgeois (584/5.)
Art. 14ter
- 23: Paul Tant, cs. (584/4)
Art. 15
- 32: Geert Bourgeois (584/5.)
Art. 16
- 33: Geert Bourgeois (584/5.)
Art. 16bis
- 36: Servais Verherstraeten, cs. (584/7)
Art. 17
- 37: Geert Bourgeois (584/7)
Art. 18
- 34: Geert Bourgeois (584/5.)
Art. 18bis
- 26: Paul Tant, cs. (584/4)

02.29 Pieter De Crem (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik heb een

algemene opmerking over de amendementen. Het gaat over de hele
problematiek van de amendementen die wij hebben ingediend en die
eigenlijk ook tekstcorrecties zijn. De tekstcorrecties werden echter bij
gratie van een meerderheid in de commissie nooit aanvaard. Ik
veronderstel dat ze ook niet meer zullen worden aanvaard. De tekst
zal na de bespreking in de Kamer aan de Senaat worden
overgezonden. De Senaat is dan echter niet meer bij machte om de
tekstcorrecties nog aan te brengen. Er kan dus een gigantisch
probleem rijzen.

02.29 Pieter De Crem (CD&V):

Les amendements que nous
avons présentés sont en fait des
corrections de texte. Ils n'ont
toutefois pas été acceptés en
commission et je présume que ce
ne sera pas non plus le cas en
séance plénière. Au terme de la
discussion, le texte sera transmis
au Sénat. Si cette Assemblée n'est
plus en mesure d'apporter des
corrections de texte, nous allons
au devant de problèmes de taille.

De voorzitter: Mijnheer De Crem, het is een beetje jammer dat
Kamervoorzitter De Croo hier niet is en zijn mening over de kwestie
niet rechtstreeks kan geven. Ik heb er daarnet met hem over
gesproken. Dat stelt immers inderdaad een probleem. Als in één
Kamer amendementen verworpen zijn en de tekst wordt aan een
tweede Kamer overgezonden, dan kan men op dat gedeelte van de
tekst niet doen alsof het louter een correctie is. Men handelt dan
immers in strijd met de letter zelf en dus ook met de geest van wat
werd goedgekeurd in de Kamer. Ik ben dus geneigd na even met
Herman De Croo over het probleem te hebben gesproken te zeggen
dat de amendementen niet meer als technische correctie kunnen
worden besproken in de Senaat. Eerlijkheidshalve moet ik eraan
toevoegen dat het de Senaat zelf is die erover beslist. Ik hoop dat zij
het in al haar wijsheid doet.

Le président: J'ai évoqué cette
question avec M. De Croo. Si des
amendements sont rejetés par la
première Chambre et que le texte
est transmis à la deuxième
Chambre, on ne peut prétendre
qu'il ne s'agit que de simples
corrections, car on irait à
l'encontre de l'esprit et de la lettre
de ce qui a été adopté à la
Chambre. Je suis tenté de dire
que les amendements ne peuvent
plus être considérés comme des
corrections techniques au Sénat. Il
appartient néanmoins au Sénat de
se prononcer à ce sujet.

02.30 Marie Nagy (ECOLO): Monsieur le président, en ce qui

concerne mon amendement, qui porte le n° 3, je me réfère
simplement à ma justification écrite, qui est assez explicite sur les

02.30 Marie Nagy (ECOLO): Ik

verwijs naar mijn schriftelijke
verantwoording, waarin ik

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

raisons de s'opposer au seuil des 5%, au vu des résultats des
élections législatives précédentes, et qui explique ce qui risque de se
passer si l'on persiste à imposer ce seuil.

verduidelijk waarom ik mij tegen
de invoering van een drempel van
5 procent verzet.

02.31 Geert Bourgeois (N-VA): Mijnheer de voorzitter, ik wil

amendement nr. 37 graag kort toelichten. De andere amendementen
heb ik niet verdedigd. Die amendementen had ik namelijk al ingediend
en ik heb ze kunnen toelichten in de commissievergadering. Ik hoop
dat iedereen die argumentatie wel gelezen zal hebben.

Dit amendement is nieuw. Het heeft betrekking op het feit dat er in
Brussel een ongelijk aantal kandidaten is, namelijk 17
Nederlandstalige en 72 Franstalige kandidaten. Ik denk dat dat leidt
tot een bevoordeling van de Franstalige partijen. Met 72 kandidaten in
eenzelfde kiesgebied kunnen kandideren tegenover 17 kiezers, maakt
volgens mij een heel groot verschil uit. Ik denk bijvoorbeeld aan de
VLD, die op dat punt een benadeling zal ondervinden. De MR-lijst zal
72 effectieve kandidaten tellen, de VLD-lijst maar 17. Wie in Brussel
een liberale stem wilt uitbrengen, zal natuurlijk vlugger geneigd zijn te
stemmen op en vlugger beïnvloed worden door 72 kandidaten dan
wel door 17 kandidaten. Ik denk dat dat een ongelijke behandeling
inhoudt van de Nederlandstaligen in Brussel.

02.31 Geert Bourgeois (N-VA):

Mon amendement n° 37 à l'article
17 vise à mettre un terme à la
discrimination dont sont victimes
les Flamands sur les listes
électorales bruxelloises pour le
Conseil de la Région de Bruxelles-
Capitale. Les partis flamands ne
pouvant présenter que 17
candidats et les partis
francophones 72, les partis ayant
un pendant idéologique
francophone à Bruxelles sont
pénalisés.

Le président:
Les articles 1, 2, 5, 9, 11, 13, 19 à 21, avec corrections de texte aux articles 6 et 21, sont adoptés article
par article.
Artikelen 1, 2, 5, 9, 11, 13, 19 tot 21, met tekstverbeteringen aan de artikelen 6 en 21, worden artikel per
artikel aangenomen.

Le vote sur les amendements et les autres articles est réservé.
De stemming over de amendementen en de andere artikelen wordt aangehouden.

La discussion des articles est close. Le vote sur les amendements et les articles réservés ainsi que sur
l'ensemble aura lieu ultérieurement.
De bespreking van de artikelen is gesloten. De stemming over de aangehouden amendementen en
artikelen en over het geheel zal later plaatsvinden.

Nous passons à la discussion des articles du projet de loi portant diverses modifications en matière de
législation électorale. Le texte adopté par la commission sert de base à la discussion. (Rgt 85, 4) (581/7)
Wij vatten de bespreking van de artikelen aan van het wetsontwerp houdende verschillende wijzigingen in
de kieswetgeving. De door de commissie aangenomen tekst geldt als basis voor de bespreking. (Rgt 85, 4)
(581/7)

Le projet de loi compte 33 articles.
Het wetsontwerp telt 33 artikelen.

Amendements déposés:
Ingediende amendementen:

Art. 28bis
- 30: Paul Tant, cs (581/4)
- 45: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 28ter
- 31: Paul Tant, cs. (581/4)
Art. 34(n)
- 1: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 33: Bart Laeremans, cs. (581/5)

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

Art. 35(n)
- 2: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 34: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 36(n)
- 3: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/5)
- 35: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 37(n)
- 4: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 36: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 38(n)
- 5: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 37: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 39(n)
- 6: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 38: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 40(n)
- 7: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 39: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 41(n)
- 8: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 40: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 42(n)
- 9: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 41: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 43(n)
- 10: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 42: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 44(n)
- 11: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 43: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 45(n)
- 12: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 44: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 46(n)
- 13: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
- 46: Bart Laeremans, cs. (581/5)
Art. 47(n)
- 14: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 48(n)
- 15: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 49(n)
- 16: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 50(n)

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

- 17: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 51(n)
- 18: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 52(n)
- 19: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 53(n)
- 20: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 54(n)
- 21: Geert Bourgeois (581/3)
- 47: Herman Van Rompuy, cs. (581/8)
Art. 55(n)
- 22: Geert Bourgeois (581/3)
- 29: Paul Tant, cs. (581/4)
Art. 56(n)
- 23: Geert Bourgeois (581/3)

02.32 Filip De Man (VLAAMS BLOK): Mijnheer de voorzitter, wij

gaan akkoord met het aanhouden van amendement nr. 45 en alle
andere amendementen. Het is vrij nutteloos dat hier allemaal op te
sommen, vind ik.

Le président:
Les articles 1 à 28, 29 à 33, ainsi que les annexes, sont adoptés article par article.
Artikelen 1 tot 28, 29 tot 33, met de bijlagen, worden artikel per artikel aangenomen.

Le vote sur les amendements et les autres articles est réservé.
De stemming over de amendementen en de andere artikelen wordt aangehouden.

La discussion des articles est close. Le vote sur les amendements et les articles réservés ainsi que sur
l'ensemble aura lieu ultérieurement.
De bespreking van de artikelen is gesloten. De stemming over de aangehouden amendementen en
artikelen en over het geheel zal later plaatsvinden.

Nous passons à la discussion des articles du projet de loi modifiant la loi du 22 janvier 2002 visant à réduire
de moitié l'effet dévolutif des votes exprimés en case de tête et à supprimer la distinction entre candidats
titulaires et candidats suppléants pour l'élection du Conseil flamand, du Conseil régional wallon et du
Conseil de la Région de Bruxelles-Capitale et fixant le modèle du bulletin de vote pour l'élection du Conseil
de la Région de Bruxelles-Capitale. Le texte adopté par la commission sert de base à la discussion. (Rgt
85, 4) (580/1)
Wij vatten de bespreking van de artikelen aan van het wetsontwerp tot wijziging van de wet van 22 januari
2002 tot beperking met de helft van de devolutieve kracht van de lijststemmen en tot afschaffing van het
onderscheid tussen de kandidaat-titularissen en kandidaat-opvolgers voor de verkiezing van de Vlaamse
Raad, de Waalse Gewestraad en de Brusselse Hoofdstedelijke Raad en tot vaststelling van het stembiljet
voor de verkiezing van de Brusselse Hoofdstedelijke Raad. De door de commissie aangenomen tekst geldt
als basis voor de bespreking. (Rgt 85, 4) (580/1)

Le projet de loi compte 4 articles.
Het wetsontwerp telt 4 artikelen.

Aucun amendement n'a été déposé.
Er werden geen amendementen ingediend.

Les articles 1 à 4 sont adoptés article par article.
Artikelen 1 tot 4 worden artikel per artikel aangenomen.

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

La discussion des articles est close. Le vote sur l'ensemble aura lieu ultérieurement.
De bespreking van de artikelen is gesloten. De stemming over het geheel zal later plaatsvinden.

Nous passons à la discussion des articles du projet de loi spéciale modifiant diverses lois spéciales. Le
texte adopté par la commission sert de base à la discussion. (Rgt 85, 4) (583/1)
Wij vatten de bespreking van de artikelen aan van het ontwerp van bijzondere wet tot wijziging van diverse
bijzondere wetten. De door de commissie aangenomen tekst geldt als basis voor de bespreking. (Rgt 85, 4)
(583/1)

Le projet de loi compte 4 articles.
Het wetsontwerp telt 4 artikelen.

Aucun amendement n'a été déposé.
Er werden geen amendementen ingediend.

Les articles 1 à 3 sont adoptés article par article.
Artikelen 1 tot 3 worden artikel per artikel aangenomen.

Le vote sur l'article 4 est réservé.
De stemming over artikel 4 wordt aangehouden.

La discussion des articles est close. Le vote sur l'article 4 et sur l'ensemble aura lieu ultérieurement.
De bespreking van de artikelen is gesloten. De stemming over artikel 4 en over het geheel zal later
plaatsvinden.

Nous passons à la discussion des articles du projet de loi organisant la répartition entre les collèges
électoraux du nombre de membres belges à élire au Parlement européen. Le texte adopté par la
commission sert de base à la discussion. (Rgt 85, 4) (582/6)
Wij vatten de bespreking van de artikelen van het wetsontwerp tot regeling van de verdeling tussen de
kiescolleges van het aantal in het Europees Parlement te verkiezen Belgische leden.De door de commissie
aangenomen tekst geldt als basis voor de bespreking. (Rgt 85, 4) (582/6)

Le projet de loi compte 4 articles.
Het wetsontwerp telt 4 artikelen.

Amendements déposés:
Ingediende amendementen:

Art. 1bis
- 1: Geert Bourgeois (582/2)
- 17: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 2
- 2: Geert Bourgeois (582/2)
- 18: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 2bis
- 3: Geert Bourgeois (582/2)
- 19: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 3bis
- 13: Geert Bourgeois (582/3)
Art. 3ter
- 4: Geert Bourgeois (582/2)
- 14: Geert Bourgeois (582/3)
- 20: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 3quater
- 5: Geert Bourgeois (582/2)
- 21: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 3quinquies

21/01/2004

CRIV 51

PLEN 045

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

- 6: Geert Bourgeois (582/2)
- 22: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 3sexies
- 7: Geert Bourgeois (582/2)
- 23: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 3septies
- 8: Geert Bourgeois (582/2)
- 24: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 3octies
- 9: Geert Bourgeois (582/2)
- 25: Bart Laeremans, cs. (582/3)
Art. 5(n)
- 10: Geert Bourgeois (582/2)
- 11: Geert Bourgeois (582/2)
- 26: Bart Laeremans, cs. (582/3)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 6(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 7(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 8(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 9(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 10(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 11(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 12(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 13(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 14(n)
- 33: Paul Tant, cs. (582/7)
Art. 15(n)
- 27: Paul Tant, cs. (582/3)
Art. 16(n)
- 28: Paul Tant, cs. (582/3)

Les articles 1, 3 et 4 sont adoptés article par article.
Artikelen 1, 3 en 4 worden artikel per artikel aangenomen.

Le vote sur les amendements et les autres articles est réservé.
De stemming over de amendementen en de andere artikelen wordt aangehouden.

La discussion des articles est close. Le vote sur les amendements et les articles réservés ainsi que sur
l'ensemble aura lieu ultérieurement.
De bespreking van de artikelen is gesloten. De stemming over de aangehouden amendementen en
artikelen en over het geheel zal later plaatsvinden.

Daarmee zijn wij aan het einde van onze werkzaamheden gekomen. lk dank natuurlijk de staatssecretaris
voor zijn nuttige aanwezigheid. Ik heb gezien dat hij sommige collega's in het bijzonder heeft bijgestaan
deze avond. Ik kan dat begrijpen. Tijdens de momenten waarop u hier bent moet u de gelegenheid grijpen,
mijnheer de staatssecretaris.

De vergadering is gesloten.
La séance est levée.

CRIV 51

PLEN 045

21/01/2004

CHAMBRE

-2

E SESSION DE LA

E LEGISLATURE

2003

2004

KAMER

-2

E ZITTING VAN DE

E ZITTINGSPERIODE

ANNEXE

BIJLAGE

SÉANCE PLÉNIÈRE

PLENUMVERGADERING

MERCREDI 21 JANVIER 2004

WOENSDAG 21 JANUARI 2004

DECISIONS INTERNES

INTERNE BESLUITEN

DEMANDES D'INTERPELLATION

INTERPELLATIEVERZOEKEN

1. Mme Trees Pieters au secrétaire d'Etat à la
Simplification administrative, ajoint au premier
ministre sur "la problématique des entreprises
débutantes".

1. mevrouw Trees Pieters tot de Staatssecretaris
voor Administratieve Vereenvoudiging, toegevoegd
aan de eerste minister over "de
startersproblematiek".

(n° 210 renvoi à la commission de l'Economie, de
la Politique scientifique, de l'Education, des
Institutions scientifiques et culturelles nationales,
des Classes moyennes et de l'Agriculture)

(nr. 210 verzonden naar de commissie voor het
Bedrijfsleven, het Wetenschapsbeleid, het
Onderwijs, de nationale wetenschappelijke en
culturele Instellingen, de Middenstand en de
Landbouw)

2. Mme Trees Pieters au secrétaire d'Etat à la
Simplification administrative, ajoint au premier
ministre sur "le BCE et les greffes en ligne".

2. mevrouw Trees Pieters tot de Staatssecretaris
voor Administratieve Vereenvoudiging, toegevoegd
aan de eerste minister over "de KBO en de ONL-
griffies".

(n° 211 renvoi à la commission de l'Economie, de
la Politique scientifique, de l'Education, des
Institutions scientifiques et culturelles nationales,
des Classes moyennes et de l'Agriculture)

(nr. 211 verzonden naar de commissie voor het
Bedrijfsleven, het Wetenschapsbeleid, het
Onderwijs, de nationale wetenschappelijke en
culturele Instellingen, de Middenstand en de
Landbouw)

3. M. Servais Verherstraeten au vice-premier
ministre et ministre de l'Intérieur sur "les transports
nucléaires".

3. de heer Servais Verherstraeten tot de vice-eerste
minister en minister van Binnenlandse Zaken over
"de nucleaire transporten".

(n° 212 renvoi à la commission de l'Intérieur, des
Affaires générales et de la Fonction publique)

(nr. 212 verzonden naar de commissie voor de
Binnenlandse Zaken, de Algemene Zaken en het
Openbaar Ambt)

Retraits

Ingetrokken

M. Denis Ducarme fait savoir qu'il retire son
interpellation sur "les conséquences du plan de lutte
contre le tabagisme sur le secteur horeca" (n° 198).

De heer Denis Ducarme laat weten dat hij zijn
interpellatie over

"de gevolgen van het

antitabaksplan voor de horeca-sector" (nr. 198)
intrekt.

Pour information

Ter kennisgeving