PLENUMVERGADERING

De vergadering wordt geopend om 14.44 uur en voorgezeten door de heer Siegfried Bracke, uittredend voorzitter.

La séance est ouverte à 14.44 heures et présidée par M. Siegfried Bracke, président sortant.

(De dames Nawal Ben Hamou en Yoleen Van Camp, de jongste twee leden, nemen plaats aan het bureau als secretarissen)

(Les deux membres les plus jeunes, Mmes Nawal Ben Hamou et Yoleen Van Camp, prennent place au bureau en qualité de secrétaires)

Aanwezig bij de opening van de vergadering zijn de ministers van de federale regering:

Ministres du gouvernement fédéral présents lors de l'ouverture de la séance:

Geen/aucun.

De voorzitter: De vergadering is geopend.

La séance est ouverte.

Berichten van verhindering

Excusés

Stefaan Vercamer, familieaangelegenheden / raisons familiales;

Philippe Blanchart, Raad van Europa / Conseil de l’Europe.

Federale regering / gouvernement fédéral:

Steven Vandeput, met zending buitenslands (Noorwegen) / en mission à l’étranger (Norvège);

Pieter De Crem, Staatsbezoek (Japan) / visite d’État (Japon).

01 Opening van de gewone zitting 2016-2017

01 Ouverture de la session ordinaire 2016-2017

Dames en heren, waarde collega's, de Kamer komt heden van rechtswege bijeen op grond van artikel 44 van de Grondwet.

Mesdames, messieurs, chers collègues, la Chambre se réunit aujourd'hui de plein droit, en vertu de l'article 44 de la Constitution.

Ik verklaar de zitting 2016-2017 voor geopend.

Je déclare ouverte la session 2016-2017.

02 Benoeming van het Vast Bureau

02 Nomination du Bureau définitif

Aan de orde is de benoeming van het vast Bureau.

L'ordre du jour appelle la nomination du Bureau définitif.

1. Het Bureau bestaat uit:

- de voorzitter;

- de drie ondervoorzitters;

- de bureauleden.

2. Het Bureau wordt aangevuld met:

a) de gewezen voorzitters, lid van de Kamer;

b) de voorzitters van de politieke fracties;

c) een toegevoegd lid per politieke fractie met minder dan twaalf leden die geen in nr. 1 bedoeld lid van het Bureau heeft.

1. Le Bureau est composé comme suit:

- du président;

- des trois vice-présidents;

- des membres du bureau.

2. Le Bureau est complété par:

a) les anciens présidents, membres de la Chambre;

b) les présidents des groupes politiques;

c) un membre associé par groupe politique qui compte moins de douze membres et qui n'a pas de membre du Bureau visé au n° 1.

De voorzitter wordt verkozen overeenkomstig artikel 157 van het Reglement.

Le président est nommé conformément à l'article 157 du Règlement.

De Kamer benoemt de ondervoorzitters en bureauleden overeenkomstig artikel 158, nr. 1, eerste zin, op voorstel van de politieke fracties. Het voorzitterschap wordt meegerekend in de toewijzing van deze functies volgens de evenredige vertegenwoordiging van de politieke fracties. Bovendien worden zoveel leden benoemd als nodig is opdat elke politieke fractie met ten minste twaalf leden ten minste een lid van het Bureau telt.

Les vice-présidents et membres du bureau sont nommés par la Chambre conformément à l'article 158, n° 1, première phrase, et sur proposition des groupes politiques, étant entendu que la présidence est prise en compte pour l'attribution de ces fonctions selon la règle de la représentation proportionnelle des groupes politiques et qu'il est procédé à autant de nominations qu'il est nécessaire pour que chaque groupe politique d'au moins douze membres compte au moins un membre au sein du Bureau.

Benoeming van de voorzitter

Nomination du président

De enige verkiezing waartoe moet worden overgegaan is die van de voorzitter van de Kamer.

La seule nomination à laquelle il convient de procéder est celle du président de la Chambre.

Vraagt iemand het woord?

Quelqu'un demande-t-il la parole?

Mijnheer De Roover, u bent in diepe gepeinzen?

02.01 Peter De Roover (N-VA): Mijnheer de voorzitter, we zullen de spanning niet langer opdrijven: wij stellen de heer Siegfried Bracke voor.

De voorzitter:Aangezien er slechts één kandidaat wordt voorgedragen wordt er geen stemming gehouden. Bijgevolg is de heer Siegfried Bracke verkozen tot voorzitter van de Kamer.

Étant donné qu'il n'y a qu'un seul candidat, il n'y a pas lieu à scrutin. En conséquence, M. Siegfried Bracke est élu en qualité de président de la Chambre.

(Applaus)

(Applaudissements)

Benoeming van de ondervoorzitters en van de bureauleden

Nomination des vice-présidents et des membres du Bureau

Aan de orde is de benoeming van de drie ondervoorzitters en de bureauleden.

Il y a lieu de nommer les trois vice-présidents et les membres du Bureau.

Overeenkomstig de artikelen 3, 1, en 158, 1, van ons Reglement benoemen wij in volgende volgorde 1 PS, 1 MR, 1 CD&V, 1 N-VA, 1 Open Vld, 1 sp.a en 1 Ecolo-Groen.

Conformément aux articles 3, 1, et 158, 1, de notre Règlement nous devons nommer dans l'ordre 1 PS, 1 MR, 1 CD&V, 1 N-VA, 1 Open Vld, 1 sp.a et 1 Ecolo-Groen.

Vraagt iemand het woord?

Quelqu'un demande-t-il la parole?

02.02 Laurette Onkelinx (PS): Monsieur le président, au nom du groupe PS, je propose la candidature de l'excellent vice-président actuel, André Frédéric, pour poursuivre sa mission.

Le président: Merci, madame Onkelinx.

02.03 Denis Ducarme (MR): Monsieur le président, le groupe MR propose la candidature de Mme Françoise Schepmans.

Le président: Merci, monsieur Ducarme.

02.04 Servais Verherstraeten (CD&V): Mijnheer de voorzitter, ik stel collega Sonja Becq als ondervoorzitter.

De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Verherstraeten.

De PS-fractie stelt de heer André Frédéric voor als ondervoorzitter;

- de MR-fractie stelt mevrouw Françoise Schepmans voor als ondervoorzitter;

- de CD&V-fractie stelt mevrouw Sonja Becq voor als ondervoorzitter.

Le groupe PS propose M. André Frédéric comme vice-président;

- le groupe MR propose Mme Françoise Schepmans comme vice-présidente;

- le groupe CD&V propose Mme Sonja Becq comme vice-présidente.

Ik verklaar de heer Frédéric, mevrouw Schepmans en mevrouw Becq verkozen als ondervoorzitters.

Je proclame M. Frédéric, Mme Schepmans et Mme Becq élus en qualité de vice-présidents de la Chambre.

Voor de leden van het Bureau, vraagt iemand het woord?

02.05 Peter De Roover (N-VA): Mijnheer de voorzitter, wij stellen collega Inez De Coninck voor.

De voorzitter: Dank u, mijnheer De Roover.

02.06 Patrick Dewael (Open Vld): Mijnheer de voorzitter, wij stellen de heer Dirk Van Mechelen voor.

De voorzitter: Dank u wel, mijnheer Dewael.

02.07 Meryame Kitir (sp.a): Mijnheer de voorzitter, wij stellen mevrouw Karin Temmerman voor.

De voorzitter: Dank u, mevrouw Kitir.

02.08 Kristof Calvo (Ecolo-Groen): Mijnheer de voorzitter, onze fractie stelt graag de heer Stefaan Van Hecke voor als meerwaarde voor het Bureau.

De voorzitter: Dank u wel.

De N-VA-fractie stelt mevrouw Inez De Coninck voor als Bureaulid;

- de Open Vld-fractie stelt de heer Dirk Van Mechelen voor als Bureaulid;

- de sp.a-fractie stelt mevrouw Karin Temmerman voor als Bureaulid;

- de Ecolo-Groen-fractie stelt de heer Stefaan Van Hecke voor als Bureaulid.

Le groupe N-VA propose Mme Inez De Coninck comme membre du Bureau;

- le groupe Open Vld propose M. Dirk Van Mechelen comme membre du Bureau;

- le groupe sp.a propose Mme Karin Temmerman comme membre du Bureau;

- le groupe Ecolo-Groen propose M. Stefaan Van Hecke comme membre du Bureau.

Ik verklaar mevrouw Inez De Coninck, de heer Van Mechelen, mevrouw Temmerman en de heer Van Hecke verkozen als leden van het Bureau van de Kamer.

Je proclame Mme Inez De Coninck, M. Van Mechelen, Mme Temmerman et M. Van Hecke élus en qualité de membres du Bureau de la Chambre.

Maken eveneens deel uit van het Bureau:

- de gewezen voorzitters, lid van de Kamer;

- de voorzitters van de politieke fracties:

- de heer Peter De Roover, voorzitter van de N-VA-fractie;

- mevrouw Laurette Onkelinx, voorzitster van de PS-fractie;

- de heer Denis Ducarme, voorzitter van de MR-fractie;

- de heer Servais Verherstraeten, voorzitter van de CD_&V-fractie;

- de heer Patrick Dewael, voorzitter van de Open Vld-fractie;

- mevrouw Meryame Kitir, voorzitster van de sp.a-fractie;

- de heer Kristof Calvo, voorzitter van de Ecolo-Groen-fractie;

- mevrouw Catherine Fonck, voorzitster van de cdH-fractie;

- een toegevoegd lid per politieke fractie met minder dan twaalf leden die geen bureaulid heeft. Ik geef het woord aan de voorzitster van de cdH-fractie, die geen lid heeft in het Bureau benoemd door de Kamer, voor de aanwijzing van een toegevoegd lid.

Font également partie du Bureau:

- les anciens présidents, membres de la Chambre;

- les présidents des groupes politiques:

- M. Peter De Roover, président du groupe N-VA;

- Mme Laurette Onkelinx, présidente du groupe PS;

- M. Denis Ducarme, président du groupe MR;

- M. Servais Verherstraeten, président du groupe CD_&V;

- M. Patrick Dewael, président du groupe Open Vld;

- Mme Meryame Kitir, présidente du groupe sp.a;

- M. Kristof Calvo, président du groupe Ecolo-Groen;

- Mme Catherine Fonck, présidente du groupe cdH;

- un membre associé par groupe politique qui compte moins de douze membres et qui n'a pas de membre au Bureau. Je donne la parole à la présidente du groupe cdH qui n'a pas de membre au Bureau nommé par la Chambre pour la désignation d'un membre associé.

02.09 Catherine Fonck (cdH): Monsieur le président, je propose M. Francis Delpérée.

De voorzitter: Ik verklaar de heer Francis Delpérée verkozen als toegevoegd lid van het Bureau.

Je proclame M. Francis Delpérée membre associé du Bureau.

03 Wettig- en voltallig verklaring van de Kamer

03 Constitution de la Chambre

De Kamer is voor wettig en voltallig verklaard.

Daarvan zal worden kennis gegeven aan de Koning, aan de Senaat en aan de gemeenschaps- en gewestparlementen.

La Chambre est constituée.

Il en sera donné connaissance au Roi, au Sénat et aux parlements de communauté et de région.

Die Kammer ist zusammengestellt.

Seine Majestät der König, der Senat sowie die Regional- und Gemeinschaftsparlamente werden hiervon in Kenntnis gesetzt.

04 Agenda

04 Ordre du jour

Wij hebben vandaag een brief ontvangen van de eerste minister met de melding "Om reden van de noodzakelijkheid om de besprekingen omtrent de begroting en structurele hervormingen voort te zetten, vraagt de regering om uitstel van de regeringsverklaring die normaal gezien deze namiddag voorzien is. De regering verbindt er zich toe om in de Kamer het resultaat van deze besprekingen voor te stellen van zodra ze beëindigd zijn."

Nous avons reçu ce jour une lettre du premier ministre nous informant que "Le gouvernement demande le report de la déclaration gouvernementale prévue initialement cet après-midi en raison de la nécessité de poursuivre les discussions sur le budget et les réformes structurelles pour l'avenir. Le gouvernement s'engage à venir à la Chambre en présenter les résultats dès que les discussions seront terminées."

05 Toepassing artikel 50 van het Reglement

05 Application de l'article 50 du Règlement

Mevrouw Meryame Kitir, de heren Kristof Calvo en Jean-Marc Nollet, de dames Laurette Onkelinx en Catherine Fonck en de heer Olivier Maingain hebben verzocht, met toepassing van artikel 50 van het Reglement, dat de eerste minister aanwezig zou zijn.

Mme Meryame Kitir, MM. Kristof Calvo et Jean-Marc Nollet, Mmes Laurette Onkelinx et Catherine Fonck et M. Olivier Maingain ont demandé, en application de l'article 50 du Règlement, de requérir la présence du premier ministre.

Il y a donc deux éléments à l'ordre du jour. Premièrement, le changement de l'ordre du jour et deuxièmement, l'application de l'article 50. Je vous propose d'avoir un débat sur ces deux éléments, c'est-à-dire l'article 50 et le changement d'ordre du jour.

Het Reglement bepaalt dat, voor een wijziging van de agenda, de spreektijd tien minuten per fractie bedraagt. Ik stel voor dat we dit toepassen.

05.01 Laurette Onkelinx (PS): Monsieur le président, je constate qu’aucun membre du gouvernement n’est présent dans cette enceinte.

La moindre des politesses aurait pourtant été, selon moi, qu’un membre du gouvernement vienne nous expliquer la situation et nous faire savoir pourquoi le gouvernement vous a transmis un courrier. Avant même d’avoir un débat sur le fond et par respect pour le parlement, je demande donc la présence d’un membre du gouvernement.

05.02 Kristof Calvo (Ecolo-Groen): Mijnheer de voorzitter, wij hebben twee belangrijke punten te bespreken: de wijziging van de agenda en artikel 50, de opvordering van de eerste minister.

Het hing al in de lucht dat de eerste minister er niet zou zijn, maar dat debat zullen we straks voeren. Voor mij is het echter wel een complete verrassing te worden geconfronteerd met een collectieve staking van de voltallige regering. De collega’s fluisteren mij terecht in dat deze regering een voorstander is van de minimale dienstverlening. Het lijkt mij dan ook dat dit op zijn minst ook in dit Huis moet worden toegepast, temeer daar een aantal mensen zich zorgen maakt over Kris Peeters die verdwenen was en niet was teruggekeerd naar de kern. Kris Peeters is in het Huis, Kris Peeters leeft, Kris Peeters is beschikbaar. Ik heb ook andere regeringsleden gezien. Het zou dan ook van een minimum minimorum aan beleefdheid en betrokkenheid getuigen, mocht hier iemand van de regering aanwezig zijn. Zo niet meen ik dat wij best even schorsen.

Mijnheer de voorzitter, u bent net aangesteld door de Kamer, meerderheid en oppositie. Ik zou graag hebben dat u uw rol speelt, niet alleen voor de meerderheid, maar ook voor de oppositie en dus het voltallige Huis.

05.03 Catherine Fonck (cdH): Monsieur le président, effectivement, ce constat d'un banc gouvernemental complètement vide est interpellant. C'est du jamais vu! Lorsque précédemment, il y a eu un report, le gouvernement était là et l'assumait. Si aujourd'hui le gouvernement n'est pas là, mon collègue disait "c'est peut-être parce qu'il fait grève", mais il y a peut-être une autre hypothèse. C'est peut-être simplement que ce gouvernement n'est plus soutenu par sa majorité. C'est pour cela qu'aujourd'hui, il n'ose pas se présenter ici à la Chambre.

Votre responsabilité, monsieur le président, c'est d'être président de toute l'assemblée. Vous êtes celui qui doit faire respecter la Constitution. Ce matin, la ministre du Budget s'est exprimée en long et en large sur les raisons pour lesquelles le gouvernement n'avait pas encore atteint son objectif. Elle disait encore qu'il y avait 95 % d'accord. Alors si le gouvernement est en mesure d'aller s'expliquer le matin à la radio en direct, le gouvernement doit aussi avoir le minimum de respect pour l'assemblée parlementaire. C'est ici que le gouvernement doit venir assumer ses responsabilités, les conséquences de ses non-décisions devant les parlementaires et donc devant l'ensemble des citoyens.

Et c'est à vous, monsieur le président, de faire respecter cela!

05.04 Barbara Pas (VB): Mijnheer de voorzitter, ik wil mij aansluiten bij de vorige sprekers en zeker hun roepkracht bijzetten.

Het is een kwestie van elementaire beleefdheid dat er tenminste iemand van de regering aanwezig is. Dat is inderdaad nooit gezien op een openingszitting in dit Huis. Het maakt mij niet uit wie, al is het staatssecretaris De Crem. Dan is hij tenminste niet voor niets teruggekeerd uit Havard.

Ik vind dat u er wel voor moet zorgen dat er tenminste iemand van de regering vandaag aanwezig is.

05.05 Raoul Hedebouw (PTB-GO!): Monsieur le président, vous venez d'être réélu. Je ne dis pas que j'aurais voté pour vous: soyons honnête. Mais, à présent que vous êtes élu, utilisez quelque peu vos prérogatives pour défendre les droits de ce Parlement. Depuis des mois, tout le monde sait que le gouvernement doit être présent aujourd'hui, porteur d'une déclaration générale. Il ne s'agit pas d'un arrangement de la semaine passée. C'est une tradition annuelle. Nous ne sommes pas là depuis longtemps, mais on m'a dit: "Raoul, il faut bloquer le deuxième mardi d'octobre pour venir ici". Maintenant, le débat est postposé, sans un mot d'explication.

Monsieur le président, vous devez défendre ce droit à la démocratie. Un exécutif qui a du mépris pour le peuple comme cela, c'est inacceptable. Je suis d'accord avec tous mes collègues: nous vous demandons de solliciter d'un membre du gouvernement qu'il vienne au moins fournir une explication au fait que le débat sur la déclaration générale n'aura pas lieu aujourd'hui.

05.06 Olivier Maingain (DéFI): Monsieur le président, indépendamment de savoir pour quel motif le gouvernement n'est pas en mesure de venir faire sa déclaration sur l'État de l'union à la rentrée parlementaire, et bien que ces motifs soient connus, la tradition veut tout de même qu'au moment où l'assemblée parlementaire reconstitue ses instances et reprend ses travaux, le gouvernement soit représenté. Et ceci indépendamment du fait qu'il fasse ou non une déclaration. Il n'est donc pas acceptable, dans notre tradition parlementaire, qu'au moment où cette assemblée marque sa rentrée parlementaire, le gouvernement soit absent. C'est totalement inédit.

Je crois qu'un président qui veut faire respecter les prérogatives de la démocratie parlementaire, c'est-à-dire du contrôle du gouvernement par le Parlement, se doit de requérir la présence d'un représentant du gouvernement. Si le premier ministre est parvenu à convaincre M. De Crem d'abandonner Harvard pour être aux côtés du Roi, il peut bien trouver un membre du gouvernement pour venir dans cette enceinte à cette heure-ci.

05.07 Meryame Kitir (sp.a): Mijnheer de voorzitter, ook ik steun de vraag naar de aanwezigheid van een lid van de regering. Het is de regering die uitstel vraagt en niet de oppositie. Het zou nogal straf zijn, mochten wij die vraag stellen.

Als de premier niet kan komen, mijnheer de voorzitter, dan kan er op zijn minst een lid van de regering aanwezig zijn. Wij hebben vorige week een discussie gehad over een ander lid van de regering. Ik meen dat er genoeg regeringsleden zijn zodat deze regering op zijn minst toch iemand kan afvaardigen. Heel dit gebeuren, mijnheer de voorzitter, getuigt van weinig respect voor het Parlement.

Ik vraag dat op zijn minst een lid van de regering aanwezig is.

De voorzitter: Collega’s, er zijn twee elementen aangekaart. Ten eerste, is er de vraag tot een agendawijziging en, ten tweede, wordt ook de aanwezigheid gevraagd van een lid van de regering. Dit laatste hangt natuurlijk af van het resultaat van de stemming over de toepassing van artikel… (Protest op de banken van de oppositie)

Het is de Kamer die zal beslissen of de aanwezigheid van de regering al dan niet wordt gevorderd. Wij zullen daarover, zoals het Reglement bepaalt, een debat voeren en daaraan gekoppeld ook een agendawijziging doorvoeren.

05.08 Jean-Marc Nollet (Ecolo-Groen): Monsieur le président, il y a deux choses différentes. Tout d'abord, une demande a été formulée afin que le premier ministre se présente devant le parlement afin d’avoir un débat. Par ailleurs, nous demandons la présence, ici et maintenant, d’un membre du gouvernement pour entendre le débat.

Mon collègue est intervenu, tout à l’heure, pour dire que M. Peeters se trouve actuellement dans les bâtiments. M. Borsus était, pour sa part, en Conférence des présidents, il y a quelques minutes.

Nous vous demandons, monsieur le président, de suspendre la séance tant qu’un membre du gouvernement ne nous aura par rejoints. Il s’agit ici d’une question de respect à l’égard du parlement.

C’est à vous que la question s’adresse, monsieur le président. Il y va de votre responsabilité. Vous venez d’être désigné comme président de l’assemblée pour une nouvelle session. C’est à vous de jouer. Vous avez le devenir du fonctionnement de ce parlement entre vos mains.

De voorzitter: Collega’s, er is een schorsing gevraagd.

Wij gaan in op de vraag naar schorsing: ik stel voor te schorsen tot 15 u 30. Om 15 u 30 hernemen wij.

La séance est suspendue.

De vergadering is geschorst.

La séance est suspendue à 15.02 heures.

De vergadering wordt geschorst om 15.02 uur.

La séance est reprise à 15.34 heures.

De vergadering wordt hervat om 15.34 uur.

La séance est reprise.

De vergadering wordt hervat.

De voorzitter: Collega’s, wij hernemen de zitting. Intussen is de regering in het halfrond vertegenwoordigd.

Ik stel voor dat wij zoals afgesproken de discussie voortzetten over, ten eerste, de toepassing van artikel 50, waarbij de aanwezigheid van de eerste minister wordt gevraagd, en, ten tweede, de wijziging van onze agenda.

Ik stel voor dat wij hiervoor tien minuten spreektijd toepassen per fractie.

05.09 Laurette Onkelinx (PS): Monsieur le président, monsieur le ministre, chers collègues, nous devions entendre, aujourd’hui, le premier ministre sur l’exercice budgétaire 2017 et les grandes réformes structurelles que son gouvernement devait développer dans les semaines et mois à venir.

C’est la toute première fois que le gouvernement n’est pas présent lors de la rentrée parlementaire en raison d’une crise résultant du fait qu’on n’est pas parvenu à se mettre d’accord sur le budget et les réformes durant la nuit précédant la rentrée parlementaire.

Monsieur le président, chers collègues, ce n’est pas rien. Cela pose problème au niveau de la procédure, mais aussi sur le fond.

Suivant certaines rumeurs, le gouvernement se serait déjà mis d’accord sur des mesures extrêmement importantes notamment en matière de soins de santé. Il serait question de 900 millions d’euros. Autrement dit, la crise sera partiellement résolue sur le dos des malades. En effet, quand il s’agit de faire payer les 10 % de la population la plus nantie de notre société, il n’y a plus d’accord, absence d’accord qui a mené à la crise que nous connaissons aujourd’hui. Pour ce qui concerne le fond du dossier, il aurait donc été souhaitable que le premier ministre soit présent.

J’en arrive maintenant à la procédure. Quelle légèreté! Le premier ministre et son gouvernement savaient pourtant pertinemment que, cette année, le deuxième mardi d’octobre tombait le deuxième mardi d’octobre. On le savait. Il fallait donc s’y préparer. Par ailleurs, le premier ministre et son gouvernement connaissaient de longue date l’existence de difficultés. Or, en juillet, alors que les recettes fiscales ne répondaient pas aux vœux du gouvernement – je rappelle qu’à cette époque plutôt que d’avoir une trajectoire devant mener à plus de quatre milliards d’euros supplémentaires, on se retrouvait face à un déficit de plus de 500 millions d’euros – on fait savoir qu’on a encore le temps, que tout va bien, mais qu’il faut faire preuve d’un peu de modestie, d’humilité, et ne pas trop fanfaronner.

Et que se passe-t-il? Rien. Plutôt que de prendre les difficultés à bras-le-corps, ce gouvernement et son premier ministre Charles Michel vont d'un côté à l'autre, à l'étranger, ici et là. Ce gouvernement ne se met pas au travail pour trouver des solutions. Cette situation révèle une légèreté coupable, de l'irresponsabilité.

Enfin, je pointe l'attitude de ce gouvernement. Il était en crise cette nuit; cela arrive. C'est arrivé à d'autres. Normalement, il doit venir ici pour s'expliquer. Et qui entend-on au petit matin à la radio? La ministre du Budget qui, semble-t-il, n'a pas assisté à grand-chose de l'exercice budgétaire - ce qui est déjà assez étonnant - mais qui, par contre, explique la situation sur les ondes de la radio. "Ce n'est pas facile, mais nous sommes d'accord à 95 %. Il y a des réformes structurelles, mais ce n'est peut-être pas aussi simple. Voici comment il conviendrait de faire."

Très bien. Puisque la ministre du Budget a pu expliquer les difficultés du gouvernement sur les ondes, je ne comprends pas pourquoi le premier ministre ne peut pas venir devant le Parlement pour expliquer la situation. (Applaudissements)

Je vois là de l'irrespect et du mépris pour la démocratie parlementaire et je demande, par l'article 50 de notre règlement, que l'on requiert la présence du premier ministre afin qu'il vienne s'expliquer sur la situation politique.

05.10 Patrick Dewael (Open Vld): Mijnheer de voorzitter, collega’s, ik heb aandachtig geluisterd naar mevrouw Onkelinx.

Ik probeer even terug te gaan naar het verleden.

Ik herinner mij nog jaren dat de regering met zijn State of the Union niet voor de Kamer verschenen is de tweede dinsdag van oktober. Is het te verkiezen dat dit wel gebeurt? Ja. Ik zou ook liever gehad hebben dat wij vandaag, zoals voorzien op onze agenda, eerst zouden luisteren naar de eerste minister en nadien het debat voeren.

In 2012 waren er bijvoorbeeld gemeenteraadsverkiezingen en hebben wij dat op een later ogenblik gedaan. Ik herinner mij dat in 2013 de toenmalige eerste minister namens zijn regering ook een uitstel heeft gevraagd en dat probleemloos bekomen heeft van de Kamer, omdat er nog problemen waren met het competitiviteitspact.

Men heeft wel een punt op het volgende vlak – intussen werd daaraan geremedieerd: wij moeten de tweede dinsdag van oktober natuurlijk van rechtswege het Bureau opnieuw verkiezen. Dat is vandaag gebeurd in afwezigheid van de regering, maar intussen heeft een lid van de regering ons vervoegd.

Kan men dus spreken over een ware politieke crisis, omdat de regering in een brief aan het Parlement zegt dat ze nog wat tijd nodig heeft om een globaal akkoord te bereiken? U weet ondertussen ook dat de begrotingswerkzaamheden goed zijn opgeschoten en dat het gaat over wat men noemt flankerend beleid op het vlak van de arbeidsmarkt en van fiscaliteit.

05.11 Peter Vanvelthoven (sp.a): (…)

05.12 Patrick Dewael (Open Vld): Nee, dat zijn geen details, mijnheer Vanvelthoven – u zit al lang genoeg in de commissie voor de Financiën. Dat staat wel een beetje los van de eigenlijke begrotingstableau. De begrotingstableau – hoe komt men tot welke bedragen – is één zaak, fiscaliteit is daar een tweede element in, arbeidsmarkt is een derde element. Het spreekt voor zich dat de regering en de eerste minister er de voorkeur aan geven om te komen met een globaal palmares.

Mijnheer de voorzitter, collega’s, er is een deadline. Sinds kort leven wij in de Europese realiteit die zegt dat uiterlijk op 15 oktober de regering een werkstuk moet bezorgen aan de Europese Commissie. Dat is de reden waarom wij uiteraard niets veranderd hebben aan onze werkzaamheden. De tweede dinsdag van oktober komen wij samen om het Bureau opnieuw samen te stellen. Lukt het op dat ogenblik om de State of the Union en het debat te hebben, des te beter. Lukt dat niet, is het echt geen man overboord als dat een aantal dagen later is.

Ik wil wel het volgende zeggen. De hele fiscale discussie is natuurlijk geen detail.

Wij leven in het zwaarst belaste land van de wereld, wij zijn kampioen op dat vlak. Wij zijn globaal, op het vlak van de personenbelasting, het zwaarst belaste land, zodat het voor veel mensen soms nog altijd interessanter is om niet te werken dan om wel te werken. (Protest op de banken van de sp.a)

Op het vlak van vermogensbelasting zijn wij de vierde in de ranking.

05.13 Karin Temmerman (sp.a): Dat is niet juist!

05.14 Patrick Dewael (Open Vld): Wij hebben, mevrouw Temmerman…

(…): (…)

05.15 Patrick Dewael (Open Vld): Probeer even te luisteren!

Wij kennen in ons land zogezegd geen vermogensbelastingen, maar uiteraard kennen wij de roerende voorheffing, de onroerende voorheffing, de successierechten, de schenkingsrechten. Er zijn dus voldoende vermogensbelastingen. Het enige wat men doet is een bijkomende vermogensbelasting voorstellen, op het ogenblik dat de regering zich eigenlijk ook aan het afvragen is of de roerende voorheffing… (Hevig protest op de oppositiebanken)

De voorzitter: Laat de heer Dewael uitspreken.

05.16 Patrick Dewael (Open Vld): Op het ogenblik dat de roerende voorheffing – ik zeg niet dat dit een beslissing is, dat zullen wij horen als alles is afgelopen – van 27 % naar 30 % zou gaan. Vijf jaar geleden was dat nog 15%. Op dit ogenblik overweegt deze regering om die roerende voorheffing van 27% naar 30% te brengen. Dat is dus eigenlijk een verdubbeling.

Wat ik liever zou zien in de plaats van eenzijdig een discussie te voeren over deze of gene taks, is dat wij ons de vraag zouden stellen hoe wij in ons land vertrouwen zouden kunnen creëren in de beurs. Ik hunker ernaar de 260 miljard euro aan spaargeld, die vandaag niets opbrengt, aan de spaarders noch aan de economie, te kunnen investeren in de richting van de economie.

Er is ooit iemand geweest, de heer Cooreman, die samen met de heer De Clercq, een belangrijke wet in dat verband heeft laten stemmen. Ik vind dit een nuttige oefening om te maken, in de plaats van te zeggen: deze of gene belasting.

Ik breng gewoon in herinnering dat men belasting kan heffen zo veel als men wil. Ik denk dat de speculatietaks – ik kijk naar de collega’s van CD&V – een goed voorbeeld is geweest van een symbooltaks die uiteindelijk meer gekost heeft aan het land dan het geld heeft opgebracht. Ik doe dus niet mee aan symboolpolitiek.

Ik probeer ervoor te zorgen dat we er zouden kunnen in slagen om in de laatste rechte lijn tot hervormingen te komen.

Mevrouw Temmerman, mag ik u iets zeggen? Dat was vroeger echt niet anders. De nacht voor de landing van premiers heb ik altijd discussies meegemaakt, dat is inherent aan de politiek. Gelukkig wordt er nog gediscussieerd over politiek.

Ik zeg het in alle duidelijkheid: deze coalitie bestaat uit vier partners en men zal dus met vier partners rekening moeten houden. Er is de hervorming van de vennootschapsbelasting en er is natuurlijk het aspect van belasting op vermogen. Een land dat zich de luxe kan blijven permitteren om op 260 miljard euro spaargeld te zitten, moet dringend maatregelen verzinnen om die spaarmiddelen te investeren, te pompen, te injecteren in de economie. Dat gebeurt vandaag veel te weinig. Binnen die krijtlijnen is het debat in de regering open, ik heb daar nu mijn mening over gegeven.

Ik wil een pragmatisch voorstel doen. Wij zouden er goed aan doen, gelet op het feit dat de Kamer van rechtswege is samengesteld, om sowieso donderdag bijeen te komen. Dat is niet meer dan normaal, dat is de gewoonte, dan hebben wij altijd het vragenuurtje. De regering zal ons laten weten wanneer zij klaar is met haar oefening, wetende dat uiterlijk 15 oktober de regering naar Europa moet. Binnen die krijtlijnen volgt mijn fractie de gebeurtenissen op de voet.

05.17 Peter De Roover (N-VA): Mijnheer de voorzitter, ik zal niet de enige zijn die betreurt dat we vandaag geen debat kunnen voeren. De gebeurtenissen zijn wat ze zijn. Gelukkig hebben wij hier vandaag wel onze grondwettelijke verplichting nageleefd en hebben wij gedaan wat op de tweede dinsdag van oktober moet gebeuren.

De State of the Union is een mooi gebruik dat wij dit jaar inderdaad zullen moeten onderbreken. Het spreekt voor zich dat wij één van de volgende dagen echt een debat zullen kunnen voeren over inhoud. Vandaag is er geen inhoud, want er is nog geen akkoord. De regering legt hier niks voor, dus kunnen we ook nergens over debatteren. Dat zal zeer binnenkort wel het geval zijn.

Wij zullen ons hier en nu dan ook niet in het debat mengen aangezien er geen debat is. Wij zullen dat te gepasten tijde wel doen. Wij gunnen de oppositie de mogelijkheid om hier wat procedurele kwesties uit te spelen. Wij gunnen de oppositie het genot van het uitputten van een aantal mogelijkheden uit het Reglement. Inhoudelijk is er vandaag echter geen onderwerp van gesprek.

De regering heeft, via de brief van premier Michel, meegedeeld dat zij een van de volgende dagen deze verklaring zal komen afleggen. Wat ons betreft, mag dit morgen reeds gebeuren. Wij zullen een goed akkoord op geen enkel moment verhinderen. Ik kan u verzekeren, mijnheer de voorzitter, geachte collega’s, dat mijn fractie uitgebreid stelling zal nemen ten opzichte van wat uit de bus is gekomen. Wij gaan dat vandaag niet doen om de redenen die ik daarnet het uiteengezet.

Ik zal deze vergadering dan ook verder niet verlengen met bedenkingen ter zake.

05.18 Meryame Kitir (sp.a): Mijnheer de voorzitter, collega’s, normaal zou ik mij ook richten tot de premier, maar hij is er niet. De opening van het parlementaire jaar is traditioneel een heel belangrijk moment. Het is het moment waarop de regering zich richt tot het Parlement en de bevolking om haar begroting toe te lichten en haar visie op de toekomst te geven. Dat is niet gelukt.

De regering is diep verdeeld. De regering is al twee jaar verdeeld en vandaag zitten ze in een diepe crisis. Mijnheer Dewael, u heeft dit nogmaals bewezen met uw uiteenzetting. De speculatietaks, die uw eigen regering heeft goedgekeurd, vandaag de grond inboren, bewijst alleen maar dat deze meerderheid zeer verdeeld is.

Het is ook niet gelukt omdat eerlijke fiscaliteit blijkbaar nog altijd een groot taboe vormt op de regeringstafel. De facturen van de mensen werden in een vingerknip verhoogd, maar toen een partij eindelijk eens een voet tussen de deur zette in een poging tot een eerlijke fiscaliteit te komen, was dat voldoende om een regeringscrisis uit te lokken. En dat terwijl de mensen en de bedrijven op zoek zijn naar zekerheid na al die aangekondigde ontslagen. En dat terwijl de mensen al meer dan twee jaar eerlijke maatregelen vragen.

Veel mensen, het middenveld en tal van organisaties, aanvaarden niet meer dat deze regering telkens een inspanning vraagt van diezelfde mensen, alleen maar omdat deze regering er altijd voor kiest de grote vermogens te ontzien. De vraag naar eerlijkheid, beste collega’s, zal niet afnemen.

Op zich heb ik er geen probleem mee dat de toespraak van vandaag uitgesteld wordt, als dat leidt tot een belangrijke stap naar rechtvaardige fiscaliteit. Ik en mijn partij zullen dan de eersten zijn om dat toe te juichen. Als het uitstel van de speech enkel en alleen de bedoeling heeft om de verdeeldheid binnen deze regering nog eens extra te benadrukken, dan zijn we nog geen stap verder.

Wat ik absoluut niet kan aanvaarden is dat de premier zich niet de moeite getroost om vandaag in het Parlement tekst en uitleg te komen geven over deze crisis. De journalisten hebben meer rechten dan wij, Parlementsleden: het staat hen vrij om vragen te stellen aan de premier en de regeringsleden. Vandaag hebben wij hier met moeite een lid van de regering aanwezig gekregen.

Mijnheer De Roover, u moet ons, de oppositie, niets gunnen. U zit in de regering omdat u zei dat u het veel beter zou doen. Vandaag staan we hier in de Kamer zonder beleidsverklaring van de premier, omdat deze regering overhoop ligt. U hoeft ons als oppositie niets te gunnen, gun de mensen een eerlijk beleid en eerlijke maatregelen, dat is wat zij vragen.

Tot slot wil ik nog iets zeggen aan CD&V. Als jullie voorstel een echt voorstel voor eerlijke belastingen is, dan krijgt u onze steun. Als het geen echte verandering betekent, weet dan, beste collega’s, dat jullie geloofwaardigheid heel zwaar op het spel staat. Ik hoop van harte dat jullie eindelijk jullie rug rechten en doorzetten voor eerlijke fiscaliteit.

Ik blijf bij mijn vraag aan de premier om tekst en uitleg te geven, in de hoop dat hij dit zal aanvaarden.

05.19 Kristof Calvo (Ecolo-Groen): Mijnheer De Roover, ik heb een citaat meegebracht: “Mijnheer de voorzitter, collega’s, ik merk dat de regering bijna voltallig aanwezig is. Kunnen wij de sessie vijf minuten schorsen tot ook de eerste minister aanwezig is?” Hebt u een idee van wie dit citaat is, mijnheer De Roover? Jan Jambon op dinsdag 9 oktober 2012. De tweede dinsdag van 2012 zei Jan Jambon dit in dit Parlement.

Toen waren er zelfs veel regeringsleden aanwezig, maar toch zei Jan Jambon: de State of the Union wordt uitgesteld, dus de eerste minister moet hier zijn. Dat was 2012. Ik ben heel benieuwd naar uw houding straks.

Collega’s, ik ben het eens met collega’s die zeggen dat het geen drama hoeft te zijn als de State of the Union een week opschuift. De inhoud van die oefening is immers veel belangrijker voor ons Parlement en zeker ook voor onze landgenoten dan de timing van die oefening. Dat staat buiten kijf.

Toch denk ik dat het uitstel van die State of the Union, collega’s van de meerderheid, een ongelooflijke gemiste kans is omdat dit land, de burgers en de bedrijven snakken naar hoop en perspectief, omdat het schouwspel van de afgelopen uren ongelooflijke antireclame voor onze stiel is. Als men een regering naar het Parlement moet slepen, als die regering in staking gaat, dan begrijpen mensen dat niet. Dat is oude politiek waar mensen voor passen. Het minste dat jullie hadden kunnen doen, is jullie verantwoordelijkheid nemen en tekst en uitleg komen geven. Dat was het absolute minimum.

Ik ga toch het inhoudelijk debat aan, collega De Roover. U zegt dat er geen inhoudelijk debat is. Dat is echter het allerbelangrijkste. Het belangrijkste debat is niet of Borsus, Michel, Peeters of Jambon hier is, of dat ze hier allemaal zijn, het belangrijkste is het inhoudelijk debat. Welke belastingen willen wij? Zullen die eerlijker, eenvoudiger en groener worden? Ja of nee?

Dan is mijn eerste oproep er een aan u, mijnheer Dewael. Na uw zelfkritiek, na zeventien jaar liberalen in een regering, komt u hier terecht zeggen dat de lasten op arbeid schandalig hoog zijn. Terechte zelfkritiek van de liberalen. Men moet die dus verschuiven, men moet die hervormen.

Wat stel ik vast bij uw partij en bij de partij van de heer De Roover? De enige vermogensbelasting die de afgelopen weken op tafel heeft gelegen, was een vermogensbelasting voor werkzoekenden. Want een vermogenskadaster wilt u niet, behalve voor mensen die het moeilijk hebben: de middelentoets. Dat heeft wel op tafel gelegen.

De heer De Roover wil onderzoeken of de werknemers van ING en Caterpillar toevallig geen huis hebben. Moeten ze dat niet verkopen vooraleer ze een uitkering krijgen? Dat is uw samenlevingsmodel.

Mijn tweede oproep is aan de collega’s van CD&V. U hebt dat geweigerd. Proficiat, ik hoop dat er geen debat geweest is over die weigering, mijnheer Beke. Mijnheer Beke, ik wil met u op het volgende terugkomen. Mijnheer Verherstraeten, ik weet niet of u het woord zult nemen, maar ik zou dat na die uitgestoken hand van de heer Dewael absoluut doen. Het moet immers wel duidelijk zijn wat CD&V nu zal doen. Het pleit voor dat u de partij en fractie bent die het meest aandacht heeft voor rechtvaardige fiscaliteit in deze meerderheid. Dank u daarvoor. Die aandacht moet zich nu echter gaan omzetten in daden, in wetsvoorstellen en in wetsontwerpen. Wij moeten die stap zetten.

05.20 Patrick Dewael (Open Vld): (…) (zonder micro)

05.21 Kristof Calvo (Ecolo-Groen): Mijnheer Dewael, is het niet vergekomen als de oppositie een meerderheidspartij met meer respect bejegent dan u daarnet? Is het dan niet vergekomen? Wie speelt er hier de pyromaan? U speelt de pyromaan. U zei daarnet tegen de landgenoten dat die eerlijke bijdrage er niet zal komen met liberalen in de regering, dat u liever hoge lasten op arbeid hebt dan een eerlijke bijdrage van de grootste vermogens.

Mijn oproep aan CD&V is de volgende.

05.22 Patrick Dewael (Open Vld): Mijnheer Calvo, er zijn grenzen aan het plezier. Ten eerste, de personenbelasting is altijd maar gestegen in ons land, maar door de taxshift van deze regering hebt u voor de eerste keer een bescheiden knik naar beneden. Wij zijn echter een land dat nog steeds meer dan de helft van datgene dat burgers en ondernemingen voortbrengen, afroomt. Daarin zijn wij koploper.

Mijnheer Calvo, ten tweede, men heeft het principe van de progressiviteit van de belastingen waardoor de sterkste schouders in ons land de zwaarste lasten dragen. Steek dat ook eens goed in uw hoofd.

Voor de derde keer wil ik u er nu nog eens op wijzen dat wij op het vlak van vermogensbelastingen een aantal evoluties hebben gezien met liberalen in de regering, kom mij geen lessen leren. Met de socialisten hebben wij de roerende voorheffing van 15 naar 25 % en 27 % verhoogd. Zonder de socialisten in de regering verhogen wij die misschien naar 30 %. Kom mij nu niet vertellen dat wij niets doen op het vlak van kapitaalsbelastingen.

Ik zeg alleen dat wij de problemen in ons land oplossen door steeds weer hetzelfde te doen en alleen maar te praten over de inkomstenzijde en de fiscaliteit aan te spreken waardoor burgers en bedrijven worden ontmoedigd. Of zullen we het doen op een andere manier? Zullen wij proberen het slapend spaargeld te mobiliseren om te pompen in de economie en te komen tot een echt investeringspact? Dat is de uitgestoken hand.

Voor de rest speelt u uw rol, maar gaat u mij niet uitspelen tegen om het even wie. Op het vlak van de fiscaliteit is het een collectieve schande dat wij in ons land mensen nog altijd meer aanmoedigen om niet te werken dan om wel te moeten werken. Dat is een collectieve schande!

05.23 Kristof Calvo (Ecolo-Groen): Mijnheer de voorzitter, de uiteenzetting van collega Dewael toont alleen maar aan dat het doodjammer is dat de eerste minister dit debat niet kan bijwonen, want dan zou hij kunnen vaststellen dat wij daarover van mening verschillen.

U zegt liever honderden miljoenen euro’s in de gezondheidszorg te willen zoeken dan een eerlijke bijdrage te vragen van de 10 % meestvermogenden. De eerste minister zou dat maatschappelijke en politieke debat moeten beluisteren. Hij moet weten dat er mensen zijn in deze samenleving, in dit Parlement, die milder zijn voor de grootste vermogens met duizenden euro’s aan meerwaarde dan mensen met duizenden euro’s aan ziekenhuisfacturen. Dat is het verschil en dat debat zou de eerste minister moeten bijwonen.

Mijn tweede punt inzake fiscaliteit is het volgende, mijnheer Dewael. Ik wil het immers niet alleen over de meerwaardebelasting hebben waarvan ik echt hoop dat er een concreet voorstel komt dat werkt en substantieel is. Ik wil het ook hebben over de vennootschapsbelasting.

Wij zouden hier vandaag een State of the Union moeten krijgen waarin de premier zegt dat de kmo’s eindelijk een verlaagde, eenvoudiger en eerlijker vennootschapsbelasting zullen krijgen. Ook dat debat, mijnheer Beke, dreigt met deze oude politici, met deze oude politieke klasse die blijkbaar vooral ’s nachts wil onderhandelen – iets waarvan ondertussen bewezen is dat het niet werkt en vooral paniekoplossingen oplevert –, zou hier vandaag moeten plaatsvinden.

Wij roepen vandaag dan ook de heren Dewael, De Roover, Verherstraeten, en ook u, mijnheer Beke, op om samen te springen en om beide maatregelen gewoon door te voeren. Er moet enerzijds een eerlijke bijdrage komen van de grootste vermogens en anderzijds moet die vennootschapsbelasting worden hervormd. Een echte hervormingsregering zou beide maatregelen samen doorvoeren omdat beiden goed zijn voor onze samenleving, onze burgers en onze bedrijven.

Ten slotte, procedureel – en dan rond ik af – denk ik, mijnheer Dewael, dat onze eerste minister hier vandaag iets moet komen vertellen. Dat onze eerste minister hier vandaag moet aanwezig zijn.

Vandaar onze vraag om minstens één extra stoel te vullen en de premier op te vorderen. Dat is toch niet te veel gevraagd, mijnheer Dewael, om de aanwezigheid van twee regeringsleden te vragen.

Zo kan de premier komen vertellen wat zijn plan is voor dit land. Hoe hij zal zorgen voor hoop en perspectief. Het belang daarvan wordt alleen maar bevestigd door uw tussenkomst, mijnheer Dewael. Misschien is de premier de zitting aan het volgen. Als de premier de zitting aan het volgen is…U lacht daarmee, maar dat is een drama. De eerste minister moet de opening van de zittijd meemaken op televisie en niet in de Kamer zelf. Dat is niet om te lachen, mijnheer Dewael. Als mijnheer Michel thuis zit te kijken in de Lambermont, zal hij vaststellen dat hij op dit ogenblik geen meerderheid meer heeft. Wat mijnheer Dewael zegt, valt immers niet te rijmen met wat mijnheer Beke hier buiten heeft gezegd.

Ik zou, ten slotte – naast mijnheer Michel, naast de premier – u, mijnheer Verherstraeten willen uitnodigen om hier op de tribune te komen zeggen dat die eerlijke bijdrage van de grootste vermogens er zal komen. Zodat wij, dit Parlement en onze landgenoten, weten dat het deze keer menens is voor de CD&V.

Persoonlijk feit

Fait personnel

05.24 Wouter Beke (CD&V): Mijnheer Calvo, ik versta dat u grote honger heeft naar een of ander debat, maar laat ons het debat voeren op basis van feiten, beslissingen en maatregelen. Niet op basis van intentieprocessen die u hier op de tribune de voorbije tien minuten heeft gebracht.

Wij zullen samen met u het debat voeren over de maatregelen die genomen zijn of de maatregelen die niet genomen zijn waarover u het daarstraks had. Op dat ogenblik zal collega Verherstraeten u daar van antwoord dienen.

05.25 Kristof Calvo (Ecolo-Groen): Mijnheer Beke, u heeft nog nooit zoveel steun gehad in dit Parlement van de oppositie als vandaag. De afgelopen 48 uur hebben al deze fracties, samen met een maatschappelijke meerderheid, aan u gezegd: als u en deze regering een stap kunnen zetten in de richting van een eerlijke bijdrage van de grootste vermogens, zullen wij u daarin aanmoedigen. Dat is onze houding geweest.

Dat heeft niks met electorale overwegingen te maken want dan zouden wij dat afbranden. Dan zouden wij zeggen: wij geloven u niet. Wij hebben u daarin de afgelopen 48 uur aangemoedigd. Maar als dan collega Dewael, zonder scrupules, het dogmatische liberale fiscale programma komt voorlezen, kan een voorzitter van de christendemocratie maar één ding doen. Dat is rechtstaan en op de tribune tegen mijnheer Dewael zeggen: dit doet men niet met mijn partij, dat doet men niet met dit land, dit doet men niet met de belangrijke agenda van de fiscale rechtvaardigheid.

Mijnheer Beke, daarom is er twijfel of die bijdrage er wel zal komen. Ik kan u alleen maar aanmoedigen om u te herpakken, uw rug te rechten en deze keer echt voet bij stuk te houden.

05.26 Wouter Beke (CD&V): Ik wil wel antwoorden, maar het enige wat ik van de heer Dewael heb gehoord, naast een algemeen discours, is dat de roerende voorheffing van 27 naar 30 % zal stijgen. Als men het heeft over manieren waarop kapitaal kan worden belast, dan lijkt mij dit niet meteen een liberale agenda. Het is wel een voorbeeld om aan te geven dat wij, op het ogenblik dat wij hier het debat zullen voeren, zullen uitleggen welke maatregelen wij zullen nemen om de begroting van 2017…

(…): (…)

05.27 Wouter Beke (CD&V): Mevrouw Temmerman, de bochten die de socialisten ooit hebben genomen als het gaat over structurele hervormingen, daar kan het circuit van Zolder nog een puntje aan zuigen!

05.28 Karin Temmerman (sp.a): Mijnheer Beke, dat zal dan onder leiding van een CD&V-premier geweest zijn.

Het incident is gesloten.

L'incident est clos.

05.29 Catherine Fonck (cdH): Monsieur le président, chers collègues, monsieur le pauvre ministre qui représente le gouvernement, quelque part, je vous plains. On s'était quand même bien douté, chers collègues, que vous alliez tous ici tenter de banaliser l'affaire: "Ce n'est pas la première fois. Ce n'est pas grave. Tout va bien." On le voit! On a l'Open Vld qui tape sur le CD&V et le CD&V se retient, ou en tout cas, ne dit rien. On se doutait bien que vous alliez banaliser mais, comme cela, chers collègues, c'est du jamais vu! Effectivement, alors même qu'un parti a claqué la porte cette nuit, il n'y avait pas un chat ici sur le banc gouvernemental. C'est incroyable aussi parce que cela fait des mois que vous auriez évidemment dû assumer votre trou de 4,2 milliards d'euros. Mais non, vous vous êtes baladé tout l'été, et puis, en dernière minute, vous avez tenté de faire l'exercice impossible.

De surcroît, vous pouvez aussi recevoir la palme du surréalisme – et c'est ce que je me suis dit ce matin – en écoutant les ondes de BEL RTL. Entendre une ministre du Budget s'exprimer et venir faire la déclaration du gouvernement à la radio plutôt que de faire la déclaration du gouvernement ici à la Chambre, c'est du jamais vu! Monsieur le ministre Borsus, la place du premier ministre était ici à la Chambre cet après-midi plutôt que de faire sa déclaration gouvernementale à la radio ce matin via sa ministre du Budget.

Hier, déjà, c'était la cacophonie complète. Le manque de cohésion dans ce gouvernement ne date pas d'aujourd'hui. C'est vrai! Mais hier c'était le pompon! En effet, dès le matin, le ministre Reynders annonçait que le budget était, pour lui, bouclé. Soit, c'était le cas et le budget était effectivement bouclé. Le ministre Reynders s'est alors royalement permis de brûler la politesse de l'annonce au premier ministre. Soit, ce n'était pas le cas et le budget n'était pas bouclé. Manifestement, ce n'était qu'un moyen pour le MR de tacler et de faire mal singulièrement au CD&V voire à d'autres partis de la majorité. Tous les moyens sont bons. Tous les coups sont permis. Tous les coups sont permis! Le MR ne s'y serait pas pris autrement s'il voulait faire capoter les négociations.

Mais la ministre du Budget, ce matin, n'a pas été faire de la figuration. Non, elle a exposé l'accord sur les, dit-elle, "95 % du budget".

Elle déclarait notamment qu’un accord avait été trouvé et qu’un milliard d’économies supplémentaires serait fait en matière de santé. Il ne s’agit pas ici de procès d’intention – je réponds au CD&V –, mais de propos tenus par la ministre du Budget en personne qui affirmait qu’il y avait un accord.

Faut-il rappeler que la ministre de la Santé, Mme De Block, a dit et répété qu’il n’était pas possible de réaliser des économies supplémentaires en matière de santé puisque deux milliards d’économies avaient déjà été réalisés sur ces deux dernières années et que, si de nouvelles économies devaient être faites, ce serait en touchant aux patients. Mais il paraît que M. De Wever a exigé que de nouvelles économies soient faites dans ce secteur, comme c’est également le cas du MR, d’ailleurs.

Chers collègues du MR, permettez-moi de citer le ministre Reynders qui s’exprimait, il y a quelques semaines. J’espère que les patients nous écoutent. Je le cite: "Quand je vais chez le libraire, je paie le journal, mais quand je vais chez le pharmacien, je ne paie plus toute une série de médicaments." Voilà ce que votre chef de file, vice-premier ministre de ce gouvernement, a déclaré!

Tout le monde sait que les malades le sont pour le plaisir! Tout le monde sait qu’on prend des médicaments pour passer le temps! Tout le monde sait que les médecins qui prescrivent des médicaments le font pour rien! C’est pourtant ce qu’a dit le ministre Reynders. Pire encore, il l’a affirmé et a été très content de l’expliquer!

Êtes-vous seulement conscients de la situation réelle des patients dont certains doivent se serrer la ceinture, voire reporter des soins, faute de pouvoir les payer? Êtes-vous conscients que des patients attendent et attendent encore de pouvoir bénéficier du remboursement de certains médicaments ou de nouvelles techniques médicales qui sont pourtant remboursées dans les pays voisins? Il semble que non puisque vous continuez à prendre des mesures brutales supplémentaires alors que la ministre De Block a déclaré que deux milliards d’euros d’économies avaient déjà été faits dans ce secteur et qu’on ne pouvait pas aller plus loin au risque de sacrifier les patients.

Je n’aborderai pas la question de la fiscalité. Nous aurons le temps d’y revenir. Nous venons d’avoir une passe d’armes. Permettez-moi, cependant, de faire un commentaire. En effet, j’entends parler M. Dewael du coût du travail. J’entends dire que la Belgique est un pays à la pointe en matière de taxes. Mais qui a été ministre des Finances durant des années et des années? Vous l’avez oublié, monsieur Dewael, mais rappelez-vous!

Chers collègues, au fond, si reporter ce budget permet de reporter définitivement des mesures très dures pour les malades et les familles, alors c'est tant mieux, mais j'ai des doutes. Si reporter ce budget permet de prendre des mesures bien plus équilibrées en matière de fiscalité, et des mesures fortes en matière de réduction du temps de travail, pour non seulement créer des emplois, mais aussi pour les protéger, alors c'est tant mieux. Mais là encore, j'ai des doutes.

Je terminerai par un appel au CD&V. Encore, allez-vous dire! Mais c'est pour vous donner des vitamines supplémentaires! Chers collègues du CD&V, je vous appelle à résister haut et fort pour que les mesures brutales que le gouvernement veut imposer soient revues. Je vous exhorte à résister, afin que des mesures beaucoup plus équilibrées soient prises en matière de fiscalité. Imposez vos convictions et vos valeurs! Ne lâchez rien! Je vous remercie.

05.30 Barbara Pas (VB): Mijnheer de voorzitter, dat België geen state is, wist ik reeds. Dat er geen union is, weten wij ook. Dat er op de tweede dinsdag van oktober geen ondertussen traditionele State of the Union is, daarbij mag de eerste minister in dit huis op zijn minst enige uitleg en motivering komen geven. Ik ben er niet verbaasd over dat het voorlopig niet lukt. In een Belgisch denkkader, met een communautaire stilstand, proberen structurele hervormingen te doen: het verbaast mij niet dat dit maar niet lukt.

Ik ben echter wel ontgoocheld door het complete gebrek aan respect van de regeringspartijen voor dit Parlement. Collega Dewael probeerde het te vergoelijken door te zeggen dat het nog is gebeurd. Er zijn nu geen gemeenteraadsverkiezingen zoals in 2012. Ook de vergelijking met 2013 gaat niet op. Di Rupo heeft inderdaad in 2013 vanwege de begrotingsperikelen een week uitstel gevraagd voor zijn State of the Union. Collega’s van N-VA, toen was dat voor u een bewijs dat die regering “geen enkele samenhang vertoont en dat het begrotingswerk knoeiwerk is”. Waarvan akte.

U doet het echter veel erger dan die vorige regering. Toen Di Rupo in 2013 uitstel vroeg voor zijn State of the Union, heeft hij dat weken op voorhand gevraagd. Mijnheer de voorzitter, wanneer hebt u de brief van de premier ontvangen? Vandaag? Gisteren? Vandaag! De dag zelf laten weten dat men niet komt, dat is nog nooit gezien.

Di Rupo heeft het destijds weken op voorhand gevraagd. Daaraan gingen debatten vooraf. Collega Van de Velde, ik toon alleen maar aan dat u het nog erger doet dan die regering waarmee u zo graag het verschil wilt maken. Aan het uitstel van toen gingen debatten vooraf in de Conferentie van voorzitters. Di Rupo liet toen ook op voorhand de termijn weten, namelijk een uitstel met exact één week, geen dag meer en geen dag minder. Wij wisten waaraan en waaraf. Hij heeft zelfs, helaas alleen in de pers en niet in het halfrond, op de originele dag laten weten over welke maatregelen er ondertussen reeds een beslissing was.

Collega’s, deze regering heeft zelfs dat respect niet eens. De kracht van verandering is dat deze regering het Parlement op de dag zelf voor voldongen feiten plaatst.

De kracht van verandering is dat deze regering zich zelfs niet durft vastpinnen op een datum voor de beleidsverklaring. Komt er überhaupt nog een beleidsverklaring? Wanneer krijgen wij die beleidsverklaring? Ik had het graag vandaag van de premier vernomen.

Mijnheer de voorzitter, u moet uw rol als Kamervoorzitter spelen. U moet dit niet zomaar slikken. U moet er bij de regeringspartijen op aandringen dat dit Parlement wordt gerespecteerd.

Ik ga kort afronden. Mijnheer Van de Velde, ik neem aan dat u zit te wachten op het einde van mijn betoog want het is zeer pijnlijk wat hier allemaal gebeurt. Het was veel mooier geweest indien wij vandaag enige toelichting hadden gekregen. Die blijk van elementaire beleefdheid en respect voor het Parlement had gemogen.

Mijnheer de voorzitter, u moet niet vragen om de agenda te wijzigen. Het enige wat u moet doen, is de aanwezigheid van de premier vorderen.

05.31 Olivier Maingain (DéFI): Monsieur le président, monsieur le ministre chargé des relations avec le parlement, je voudrais d'entrée de jeu dire combien j'ai trouvé que M. Dewael était en très grande forme. Je ne sais pas si vous avez partagé cette même satisfaction, chers collègues, mais en somme - je crois qu'on a bien fait de vous faire venir, monsieur Borsus -, nous avons entendu, d'une certaine manière, dans un style énergique, un état de l'union!

M. Dewael a fait un état de l'union avec une sincérité touchante. Ça nous a changé des propos un peu rituels auxquels nous avons droit habituellement "nous sommes déterminés, nous travaillons, nous viendrons devant vous avec…". Là, je dois dire… "la faute au Brexit".

Visiblement, ceux qui sont déterminés, qui travaillent, ont un petit problème pour remettre leur copie dans les délais mais au moins, M. Dewael a dit les choses avec sincérité, crûment. Il nous a dit tout l'état de faiblesse de notre économie. Le taux de croissance en Belgique est inférieur à la moyenne européenne; malgré le mot d'ordre 'jobs, jobs, jobs', le taux de création d'emplois en Belgique est inférieur à la moyenne européenne – il suffit de voir les chiffres d'Eurostat qui viennent d'être publiés récemment, nous sommes bien en deçà de la moyenne européenne; nous nous classons dans la tranche des quatre États qui ont la plus faible croissance d'emplois des pays de l'Union européenne. Voilà la performance de ce gouvernement.

M. Dewael a donc dit à juste titre "comment va-t-on enfin mobiliser les énergies?" mais on attendait cette réponse du gouvernement. À l'évidence, que s'est-il passé?

C'est vrai qu'on a eu le plaisir d'entendre Didier Reynders hier matin. On sait qu'il a toujours une sorte de penchant naturel à vouloir beurrer les tartines du CD&V. C'est un vieux penchant naturel qui remonte sans doute à 2007; il a gardé quelques souvenirs de ses bonnes relations avec le CD&V. J'ai quelque peu connu la période, donc je pourrais en parler. C'est vrai que Didier Reynders a cru hier matin qu'il pourrait mettre en cage le CD&V par une déclaration devant les caméras. Et voilà que le CD&V s'est lancé, dans un mouvement d'humeur qu'on lui connaît, qui fait partie de ce charme un peu désuet du vieux CVP qui remonte à la surface, qui fait qu'on a le plaisir de voir que tout d'un coup, le CD&V ressent le besoin d'exister. Je ne saurais trop vous y encourager.

En effet, sinon, vous risquez de connaître ce que j'appelle l'effet papillon. En somme, le CD&V a découvert qu'un momentum intéressant pour se réveiller avait lieu, en raison des débats et des faiblesses internes à la N-VA, dus à quelques égarements à la direction de ce parti. Nous allons bientôt savoir si c'est le CD&V qui est allé à la chasse aux papillons ou si ce gouvernement est enfin en mesure de faire de vraies réformes d'une véritable ampleur.

Ne venez pas vous targuer d'une réforme fiscale en faveur des revenus des salariés et des plus faibles. Je rappelle d'abord que la réforme fiscale ne bénéficie pas à toute une catégorie de revenus: les retraités, ainsi que les personnes percevant des revenus de remplacement, ont été oubliés. En effet, vous êtes très loin d'avoir réalisé ce que vous aviez promis en période électorale, et je m'adresse aux bancs libéraux.

De surcroît, même cette modeste réforme fiscale est loin d'apporter l'élan nécessaire au pouvoir d'achat. Ce gouvernement n'a toujours pas compris ce que d'autres gouvernements en Europe ont compris, incluant des gouvernements de sensibilité plutôt de centre droit ou de droite: que c'est en relançant la croissance économique par la croissance du pouvoir d'achat et par les investissements publics qu'on pourra recréer les recettes nécessaires à l'équilibre budgétaire. Tant que vous n'aurez pour seule vision que la compétitivité des entreprises – qui est certes nécessaire – mais sans vouloir utiliser d'autres leviers, comme le pouvoir d'achat des travailleurs, et plus particulièrement les revenus des plus faibles et des classes moyennes, tant que vous n'aurez pas réussi cela, il n'y aura pas de véritable réforme économique dans ce pays. Ce que nous connaîtrons, au cours des prochains mois et des prochaines années, c'est un état de majorité de plus en plus lézardée. L'état de l'Union, nous le connaissons.

05.32 Raoul Hedebouw (PTB-GO!): Monsieur Borsus, est-ce que ça va? Ce n'est vraiment pas sympa de la part du premier ministre de vous envoyer ici! Il faut vous plaindre. C'est lui qui devait être ici.

Chers collègues, normalement, ce deuxième mardi du mois, nous devions discuter du State of the Union, comme on le dit aujourd'hui. Mais, visiblement, c'est plutôt le State of the Desunion. Je crois que vous avez relativement peu d'excuses sur la non-présentation ici aujourd'hui d'un budget.

En effet, nous sommes des nouveaux députés. On nous a dit que, vraiment, le deuxième mardi du mois d'octobre, il fallait être là et bien sapé, car le premier ministre vient normalement faire son speech. Vous le savez depuis environ un an. C'est vrai, n'est-ce pas? C'est même indiqué dans le Règlement.

De plus, nous vous avions avertis l'année dernière qu'avec les mesures que vous preniez sur votre budget, ce serait un casse-tête incroyable l'an prochain. Pourquoi? Parce que toutes les mesures que vous avez prises vont vraiment asphyxier notre économie et que toutes vos projections budgétaires ne valent rien. Nous vous avions en plus avertis: "Les gars vraiment, cela va être difficile. Vous verrez, pendant les mois de vacances, vous devrez à nouveau faire un trou." C'est bien là le paradoxe des libéraux: "Oui, nous, nous sommes les libéraux. C'est cool. On a la classe. Nous allons tout régler en ce qui concerne le budget. Il n'y aura plus de trou, justement. La dette ne va pas enfler." Mais c'est juste le contraire qui se passe, monsieur Borsus!

Avec toutes les mesures que vous prenez, le trou ne fait qu'augmenter. C'est de pire en pire et, chaque année, vous décidez de faire à nouveau payer les travailleurs, les malades, tout le monde. Tous ces gens vont consommer de moins en moins. Résultat des courses, prenons déjà rendez-vous pour l'an prochain car ce sera à nouveau le casse-tête! Ce ne seront pas 4,2 milliards d'euros mais sûrement 5 ou 6 milliards d'euros. On vous avait avertis que ce serait difficile. Vous êtes aujourd'hui incapables de venir présenter un budget.

Wat wij wel gehoord hebben, is dat er wel een akkoord was tussen de meerderheidspartijen over vele punten. Iedereen is er bijvoorbeeld mee akkoord dat er een miljard euro wordt gehaald bij de zieken. Er is blijkbaar een akkoord over het betalen van minder medicamenten. Er is een akkoord om opnieuw de werklozen te gaan pesten. Er is een akkoord rond flexibiliteit, opnieuw 45 uren per week werken. Daarover zijn allemaal akkoorden.

Maar er is een groot debat bij de regeringspartijen over hoe zij die pil zullen doen slikken voor de werknemers. De werknemers en de zieken die zij al twee jaar doen betalen. Daarvoor moet de regering toch iets doen zodat die dat accepteren. Dat is het debat dat jullie nu onder elkaar hebben.

Je ne peux l'accepter. Si, aujourd'hui, une petite mesure symbolique est prise pour faire avaler la pilule, vous n'aurez pas le soutien du PTB pour ce type de budget. En effet, je ne comprends pas pourquoi, lorsqu'il s'agit de faire payer les travailleurs, il est toujours question de non-symbolique: on augmente la TVA, on bloque les salaires. Mais quand il s'agit de faire payer les riches, il faut rester dans le symbole. Pourquoi faut-il rester dans le symbole?

Je comprends les critiques qui consistent à dire que tel type d'impôt n'est pas rentable, comme c'est le cas quand on élabore un petit impôt de la valeur d'une rawette. Je pense ici notamment à l'impôt sur les plus-values des personnes physiques. Où pensez-vous que les riches mettent leurs actions pour les vendre? Pas en personne physique. En société.

Si on veut faire payer les riches, arrêtons de les faire payer symboliquement, mais appliquons une taxe rentable, chers amis du CD&V! Chacun se pose la question de savoir comment ne faire payer que les 2 % de la population la plus riche qui ont plus d'un million d'euros. Pour cela – dans ce cas vous aurez notre soutien –, il vous suffit de mettre en place des mesures prenant pour base le patrimoine. C'est quand même simple! Si je veux faire payer quelqu'un qui a plus d'un million d'euros, j'élabore une loi budgétaire pour ce faire, j'applique une taxe sur le patrimoine. Ce n'est pas compliqué!

Je dirai pour terminer, monsieur le président, que ce qui est intéressant dans la crise actuelle, c'est qu'on sent présent ici au parlement le souffle chaud de la lutte populaire. Men voelt het. Het gaat over de nood om de grote vermogens te laten betalen. Men kan dat voelen. De sociale beweging en de druk van onderuit zijn hier aanwezig. De mensen zijn het beu dat de belastingen niet fair zijn en dat het altijd dezelfde zijn die moeten betalen. De mensen zijn het beu. Hier komt dat terecht bij een regering die in crisis is.

Cette intensité populaire, nous allons tout faire pour qu'elle augmente au cours des semaines à venir. En effet, votre faiblesse d'aujourd'hui rend espoir à tous ces citoyens: ce gouvernement va reculer. L'avez-vous senti? Je peux vous dire qu'avec les mouvements populaires, nous allons mettre la pression pour élargir encore davantage la brèche qui est présente aujourd'hui, et pour vous faire reculer.

De voorzitter: Ik stel voor dat wij ons uitspreken over het verzoek van mevrouw Meryame Kitir, dat eerst is ingediend, bij zitten en opstaan.

Je vous propose de nous prononcer par assis et levé sur la demande de Mme Meryame Kitir, qui a été déposée en premier.

Het betreft de aanwezigheid van de eerste minister in dit halfrond. Ik stel voor dat wij, zoals gevraagd, elektronisch stemmen.

Begin van de stemming / Début du vote.

Heeft iedereen gestemd en zijn stem gecontroleerd? / Tout le monde a-t-il voté et vérifié son vote?

Einde van de stemming / Fin du vote.

Uitslag van de stemming / Résultat du vote.

(Stemming/vote 1)
Ja	56	Oui
Nee	73	Non
Onthoudingen	0	Abstentions
Totaal	129	Total

Het verzoek is dus verworpen.

La demande est donc rejetée.

(De heren Top, Hedebouw en Van Hees hebben voor gestemd. Mevrouw Lanjri heeft tegen gestemd.)

De meerderheid is niet in aantal maar in dit geval doet dit niets ter zake.

Aangezien het verzoek verworpen is, moeten wij ook niet meer over de andere verzoeken stemmen.

La demande étant rejetée, nous ne devons plus voter sur les autres demandes.

06 Goedkeuring van de agenda

06 Adoption de l’ordre du jour

Wij moeten overgaan tot de goedkeuring van de wijziging van de agenda voor de vergaderingen van deze week.

Nous devons procéder à l’approbation de la modification de l’ordre du jour des séances de cette semaine.

Woensdag zijn er geen vergaderingen en donderdag zijn er mondelinge vragen. Ik neem het voorstel over zoals geformuleerd door collega Dewael. De interpellaties die zijn aangekondigd, en waarvan ik aanneem dat ze de steun hebben van één vijfde van de leden, zullen aan de agenda van donderdag worden toegevoegd. Vraagt iemand de stemming over de agenda voor donderdag, neen?

Geen bezwaar? (Nee) De agenda is goedgekeurd.

Pas d’observation? (Non) L’ordre du jour est approuvé.

De vergadering wordt gesloten. Volgende vergadering donderdag 13 oktober 2016 om 14.15 uur.

La séance est levée. Prochaine séance le jeudi 13 octobre 2016 à 14.15 heures.

De vergadering wordt gesloten om 16.36 uur.

La séance est levée à 16.36 heures.

Dit verslag heeft geen bijlage.

Ce compte rendu n'a pas d'annexe.