Schriftelijke vraag en antwoord nr : 0591 - Zittingsperiode : 55

Op 16 december 2021 werd in de plenaire sessie van het Europees Parlement een zitting gehouden die dieper ingaat op de situatie van de mensenrechten in Cuba. Dit onderwerp komt herhaaldelijk terug en wordt door de Europese verkozenen ook duidelijk opgevolgd. Het onderschrijven van de mensenrechten is één van de speerpunten die geworteld zitten in de Europese gedachte na de verschrikkelijke ervaringen met verschillende autoritaire/totalitaire regimes op het eigen continent. We merken dat vandaag democratische waarden en mensenrechten mondiaal opnieuw ter discussie staan, vaak aangevoerd door regimes die deze waarden allerminst delen. Hiervoor hoeven we zelfs niet buiten het Europese continent te gaan. Een van de landen die in Midden-Amerika tot op vandaag nog steeds vasthoudt aan een autoritair regime is Cuba en - wanneer in de actualiteit rond mensenrechten tegen het licht wordt gehouden - een eerder verveelde en zelf geërgerde houding aanneemt. Het politieke regime van Cuba stelt dat de sessie(s) van het Europees Parlement in december allerminst objectief waren en het meent dat deze actief een regimewissel in het land beogen en de economische sancties tegen het land legitimeren. Er wordt verwezen naar de economische en politieke blokkade/sancties die het land ervaart en als dusdanig niet mogen worden gekoppeld aan mensenrechten. 1. Kunt u meedelen welk officieel standpunt de Belgische regering in deze inneemt over de sessies van het Europees Parlement over de mensenrechten en de reactie van de Cubaanse regering hierop? 2. Steunt de regering initiatieven om de mensenrechten mondiaal te waarborgen? Welke concrete initiatieven ten opzichte van Cuba wil zij - eventueel onder Europese coördinatie - steunen? 3. Deelt de Belgische regering de mening van de Cubaanse regering dat de sancties tegen Cuba losgekoppeld dienen te worden van het debat over de mensenrechten? 4. Doorkruist het onderwerp van de mensenrechten in Cuba de bilaterale samenwerking met België?

Wat de besprekingen in het Europees Parlement betreft, herinner ik u eraan dat dit een autonome instelling is. De kwestie van de Amerikaanse sancties tegen Cuba en hun effecten op het land, de bevolking en ook op Europese burgers en bedrijven, is een aparte problematiek die in de Belgische en Europese benadering los staat van de mensenrechtensituatie in Cuba. Al kan ook gesteld worden dat de Amerikaanse sancties een negatief effect hebben op de sociaaleconomische rechten zoals onder meer het recht op gezondheid. Wat de mensenrechten in Cuba betreft, de verdediging van de mensenrechten een rode draad in ons buitenlands beleid. Tijdens onze bilaterale gesprekken met Cuba wordt bijzondere aandacht gegeven aan de eerbiediging van de mensenrechten, de democratie en de rechtsstaat. Ik herinner u eraan dat ons land tijdens het laatste Universeel Periodiek Onderzoek van Cuba in Genève drie aanbevelingen heeft geformuleerd, over de doodstraf, de vrijheid van meningsuiting en de bescherming van de mensenrechtenactivisten. De Cubaanse autoriteiten hebben die derde aanbeveling aanvaard. België is ook actief op Europees niveau. Onze actie past binnen het optreden van de Europese Unie (EU) en ons land dringt er bij de EU op aan om onze bezorgdheid over de mensenrechten onder de aandacht van de Cubaanse autoriteiten te brengen, met name via de overeenkomst inzake politieke dialoog en samenwerking tussen de EU en Havana. Deze overeenkomst stelt ons in staat om samen met onze Europese partners een gemeenschappelijk standpunt in te nemen over de mensenrechtenschendingen. De laatste editie vond plaats op 26 februari 2021. Een volgende editie zal dit jaar plaatsvinden. Onze bilaterale samenwerking met Cuba is gebaseerd op de indirecte samenwerking, met Belgische actoren die vooral werken op academische en geneeskundige thema's. Hierin werken we onder andere samen met middenveldorganisaties, om de democratische ontwikkeling te steunen. Tot slot brengen wij tijdens onze bilaterale contacten met de Cubaanse autoriteiten de kwestie van de eerbiediging van de mensenrechten ter sprake.